Mε μια εμβληματική επέλαση, 2.500 ιππείς της Πολωνο-Λιθουανικής συνομοσπονδίας κατατροπώνουν τον τετραπλάσιο αντίπαλο στρατό, του Σουηδού βασιλιά Καρόλου του 9ου.
Ο Κάρολος είχε περάσει τη Βαλτική με ένα στράτευμα άνω των 10 χιλιάδων ανδρών με σκοπό να καταλάβει την πόλη της Ρίγας, που τότε ανήκε στην λιθουανική κυριαρχία. Ο Πολωνός βασιλιάς αρνήθηκε να επιστρατεύσει αντίστοιχο στρατό για να βοηθήσει τους Λιθουανούς συμμάχους του, αλλά ο Μέγας Αταμάνος της Λιθουανίας, Ίαν Καρόλ Χοτζίεβιτς, υποσχέθηκε να πληρώσει τους μισθούς των στρατιωτών που θα τον ακολουθούσαν, από την προσωπική του περιουσία.
Έτσι μαζί του συντάχθηκε όλος ο ανθός των λογχοφόρων ουσάρων της Πολωνο-Λιθουανικής συνομοσπονδίας, κάπου 2.600 ιππείς, μεταξύ τους ακόμα και Κοζάκοι και Τάταροι, όπως και 1.000 περίπου Λιθουανοί πεζοί με 5 κανόνια. Απέναντι τους οι Σουηδοί αποτελούνταν κυρίως από πεζικό, σαρισσοφόρους και αρκεβουζιοφόρους, με 10 κανόνια, αλλά και 2.500 ιππείς, οπλισμένους κυρίως με καραμπίνες και πιστόλες.
Τη μέρα της μάχης στην κωμόπολη Κιρχολμ, 18 χιλιόμετρα μακριά από τη Ρίγα, είχε προηγηθεί ολονύχτια σχεδόν πορεία των Σουηδών μέσα από καταρρακτώδη βροχή, που τους είχε αφήσει κατάκοπους και με νοτισμένο μπαρούτι, αλλά τους αντάμειψε με καλύτερες θέσεις σε υπερυψωμένο έδαφος, όπου τάχθηκαν αμυντικά σε αλληλοκαλυπτόμενα τετράγωνα σαν σκακιέρα.
Ο Χοτζίεβιτς δεν πτοήθηκε. Αρχικά, προσποιήθηκε πως υποχωρεί κάνοντας τους Σουηδούς να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους για να τον καταδιώξουν κι όταν έφτασαν στη βάση του υψιπέδου, άνοιξε πυρ με το πυροβολικό του, ανοίγοντας μεγάλα κενά στην παράταξή τους. Χωρίζοντας τις δυνάμεις του επιλέκτου ιππικού του σε δυο μεγάλα τμήματα, εξαπέλυσε συντονισμένες επιθέσεις από διάφορες κατευθύνσεις απωθώντας το εχθρικό ιππικό και σαρώνοντας τη σουηδική παράταξη.
Το στρατήγημα πέτυχε. Το σουηδικό πεζικό έχασε τη συνοχή του και μετατράπηκε σε μια μάζα φυγάδων. Οι φτερωτοί ουσάροι τους καταδίωξαν και τους έσφαξαν ανηλεώς. 7-8.000 υπολογίζεται πως σκοτώθηκαν, αιχμαλωτίστηκαν ή διασκορπίστηκαν, δίνοντας τέλος στην σουηδική εισβολή. Παρά τη λιθουανική νίκη όμως, η έλλειψη χρημάτων για την αμοιβή των στρατευμάτων και την προμήθεια εφοδίων, οδήγησε και το δικό τους στρατό σε διάλυση. Ο πόλεμος θα συνεχιστεί σε επόμενες φάσεις έως το 1621.
