Στο επεισόδιο αυτό της σύγχρονης ιαπωνικής ιστορίας, οι εναπομείναντες 500 σαμουράι υπό τον Σάϊγκο Τακαμόρι αντιστάθηκαν σε 30.000 άνδρες του νέου αυτοκρατορικού στρατού. Ήταν η τελευταία πράξη στην 9μηνη εξέγερση των Σαμουράϊ της επαρχίας Σατσούμα κατά του καθεστώτος Μεϊτζί.
Για αιώνες, η Ιαπωνία παρέμεινε απομονωμένη στα στενά όρια ενός μεσαιωνικού σογκουνάτου χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις και χωρίς να ακολουθεί στις τεχνολογικές καινοτομίες. Οι ηγέτες της απλά δεν ενδιαφέρονταν να ζήσουν σε έναν νέο κόσμο. Έτσι όταν τελικά δοκίμασε, στο τέλος του 19ου αιώνα – υπό τη διοίκηση του μεταρρυθμιστή αυτοκράτορα Μεϊτζί- να προλάβει τα άλλα έθνη, υποχρεώθηκε σε αθρόες εισαγωγές τεχνολογιών, ξένων εμπειρογνωμόνων και βεβαίως νέων πρακτικών οργάνωσης και διοίκησης, με κλονισμό των εγχώριων παραδόσεων.
Η απότομη αυτή αλλαγή δεν άρεσε σε πολλούς που θεωρούσαν -σωστά εκείνη την περίοδο- πως οι ξένες πρακτικές αλλοίωναν τον χαρακτήρα της Ιαπωνίας. Κάποιοι σήκωσαν τα όπλα για να διατρανώσουν την αντίθεση στην κατάρρευση του ιαπωνικού χαρακτήρα και τρόπου ζωής. Η επανάσταση που ξέσπασε τον Ιανουάριο του 1877 στην επαρχία Σατσούμα -που κατέφευγαν πολλοί άνεργοι σαμουράι- συνάντησε την αντίδραση του νέου αυτοκρατορικού στρατού, που πλέον πολεμούσε με σύγχρονα δυτικά πρότυπα και τακτικές. Οι επαναστάτες πολεμούσαν κι αυτοί με σύγχρονα όπλα αλλά οι ηγέτες τους ακολουθούσαν ακόμα τον παραδοσιακό κώδικα. Η μοίρα ήταν εναντίον τους. Εννέα μήνες μετά την εξέγερση, νικημένοι σε όλα σχεδόν τα πεδία, συγκεντρώθηκαν στη Σιρογιάμα για μια τελευταία μεγάλη μάχη.
Μετά από έναν νυχτερινό βομβαρδισμό, οι αυτοκρατορικές δυνάμεις πλημμύρισαν τις θέσεις των επαναστατών. Οι σαμουράϊ επέλασαν κάτω από καταιγιστικό πυρ και επέπεσαν στις γραμμές των στρατιωτών με ξίφη, όπου έσφαξαν πολλούς αλλά τελικά φονεύθηκαν μέχρι ενός. Ο επικεφαλής τους, Σάϊγκο Τακαμόρι, πληγώθηκε στη μηριαία αρτηρία και αποσύρθηκε, όπως αναφέρεται για να αυτοκτονήσει τελετουργικά.
Ήταν το τέλος της επανάστασης της Σατσούμα, γνωστής και ως πόλεμος του Σεϊνάν, που αποτέλεσε το έσχατο σκίρτημα της παραδοσιακής Ιαπωνίας. Διατηρώντας τη στωική υπομονή και την πειθαρχία στους ανωτέρους τους, όσοι σαμουράι παρέμειναν θα φορέσουν ευρωπαϊκά ρούχα και θα βρουν εργασία ως δημόσιοι υπάλληλοι, στρατιωτικοί και επιχειρηματίες στη νέα Ιαπωνία, που θα κάνει άλματα προόδου σε ελάχιστο διάστημα.
Σημείωση: Η μάχη αυτή παρουσιάστηκε (με αρκετή βέβαια σεναριακή ελευθερία) στην κινηματογραφική παραγωγή «Ο τελευταίος Σαμουράϊ», του 2003.
