ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 23 Νοεμβρίου 1934: Επεισόδιο του Ουαλουάλ, πρελούδιο της ιταλικής εισβολής στην Αβησσυνία

Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, ενώ στην Ευρώπη μεγάλες χώρες συγκλονίζονται από σοβαρά κοινωνικά προβλήματα και την οικονομική ύφεση που έχει επηρεάσει όλο τον κόσμο, στο κέρας της Αφρικής λαβάνει χώρα το συνοριακό επεισόδιο του Ουαλουάλ, πυροδοτώντας την Κρίση της Αβησσυνίας.

Το Κέρας της Αφρικής κυριαρχείτο μέχρι το 1880 από σομαλούς σουλτάνους, ενώ η στρατηγική του σημασία τραβούσε την προσοχή Μεγάλων ναυτικών Δυνάμεων αλλά και του βασιλείου της Αιθιοπίας (τότε ονομαζόταν ακόμα Αβησσυνία), που επιθυμούσε την έξοδο στη θάλασσα. Το 1869, η διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ έφερε το Κέρας στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ως ενδιαμέσου σταθμού προς τη Μεσόγειο και πολλές χώρες, μεταξύ τους, η Βρετανία, η Γαλλία και η Ιταλία, έσπευσαν να θέσουν πόδι στην περιοχή.

Η Ιταλία, που έκανε τα πρώτα της βήματα ως αποικιακή δύναμη, ίδρυσε το 1889 το προτεκτοράτο της Σομαλιλάνδης από την συγχώνευση τοπικών σουλτανάτων (Όμπιο, Ματζέερτε, Αμπγκάαλ και Γκελεντί), τα οποία φρόντισε να καθυποτάξει.  Στη συνέχεια, το βασίλειο της Αιθιοπίας και η νέα ιταλική αποικία της Σομαλιλάνδης θα απευθυνθούν στην Κοινωνία των Εθνών για τη μεταξύ τους χάραξη συνόρων, κάτι που έγινε το 1928.

Ωστόσο, η εγκατάσταση το 1930 μιας Σομαλικής φρουράς στην όαση Ουαλουάλ, πυροδότησε κρίση διαρκείας. Η συνοριακή γραμμή είχε οριστεί πως θα βρισκόταν “21 λεύγες” (118 χιλιόμετρα) παράλληλα από την ακτή της Banaadir, μιας παραλιακής επαρχίας στη νοτιοανατολική Σομαλία, αλλά το ιταλικό οχυρό στην όαση ήταν στα 130 χιλιόμετρα, δηλαδή σαφώς εντός της Αιθιοπίας.

Κι ενώ το Σεπτέμβριο του 1934, Ιταλία και Αβυσσινία προέβησαν σε κοινή δήλωση αποκηρύσσοντας κάθε κίνηση επιθετικότητας, οι Ιταλοί αρνήθηκαν να μετακινηθούν από την όαση.

Αυτό θα φέρει στις 22 Νοεμβρίου 1934 μια δύναμη 1.000 Αιθιόπων χωροφυλάκων στην περιοχή απαιτώντας την απομάκρυνση της Σομαλικής φρουράς των 60 ανδρών. Ο επικεφαλής Σομαλός υπαξιωματικός θα αρνηθεί, ενημερώνοντας την πέραν των συνόρων ιταλική διοίκηση. Την επόμενη μέρα, Βρετανοί αξιωματικοί της επιτροπής συνόρων και Αιθίοπες θα επανέλθουν, αντιμετωπίζοντας όμως τις ιταλικές ενισχύσεις που είχαν φτάσει στο σημείο.

Για να αποφευχθεί κλιμάκωση της κρίσης με διεθνείς συνέπειες, οι Βρετανοί και Αιθίοπες αντιπρόσωποι δεν προβαίνουν σε δραστικότερα μέτρα, πλην μιας έντονης διαμαρτυρίας. Η κλιμάκωση, όμως, θα έρθει δύο εβδομάδες αργότερα, όταν μια ένοπλη σύγκρουση θα λάβει χώρα στις 5 και 7 Δεκεμβρίου, με αποτέλεσμα το θάνατο 107 Αιθιόπων και 50 Σομαλών και Ιταλών.

Οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορούνται για την έναρξη του επεισοδίου, με τους Αιθίοπες να λένε πως οι Ιταλοί τους επιτέθηκαν με τεθωρακισμένα και αεροσκάφη και τους Ιταλούς να ισχυρίζονται πως δέχτηκαν πρώτοι πυρά πολυβόλων και τυφεκίων από τους Αιθίοπες. Η ιταλο-αιθιοπική κρίση θα εξελιχθεί σε ανοιχτό πόλεμο μέσα στους επόμενους μήνες.

Most Popular