ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 23 Αυγούστου 1939: Σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότωφ, ο πρώτος διαμοιρασμός της Ευρώπης πριν τον 2ο Παγκόσμιο

Υπογράφεται μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών ΕΣΣΔ και Γερμανίας το Σύμφωνο Μη Επίθεσης, πιο γνωστό ως Σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότωφ.

Η ανακοίνωση της συμφωνίας ήταν τόσο απροσδόκητη που αιφνιδίασε τους πάντες. Αν μη τι άλλο, τα δύο καθεστώτα -σοβιετικό και εθνικοσοσιαλιστικό- βρίσκονταν ως προς τις βασικές διακηρύξεις τους στον ιδεολογικό αντίποδα και συχνά οι αρχηγοί τους εξαπέλυαν μύδρους ο ένας κατά του άλλου, θέτοντάς τα σε πορεία σύγκρουσης. Σε πολιτικό επίπεδο, η μακιαβελική αυτή συμφιλίωση δημιουργούσε μια συναίνεση που κυριαρχούσε σε μεγάλο τμήμα της ευρωπαϊκής ηπείρου, κάτι που τρομοκράτησε τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

USSR. Moscow. Minister of foreign affaires of the USSR Vyacheslav Molotov signs the Non-aggression Pact between Germany and the USSR (the Molotov-Ribbentrop Pact). Josef Stalin is pictured at the signing ceremony. Reproduction. Photo TASS
Москва.

Αν και φαινομενικά ένα κείμενο φιλίας και ομόνοιας, αποτελούσε συμφωνία διαμοιρασμού της ανατολικής Ευρώπης, όχι απλά σε σφαίρες επιρροής αλλά με κανονικό διαμελισμό των νεοπαγών κρατών που δημιουργήθηκαν μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (Ρουμανίας, Πολωνίας, Φινλανδίας και Βαλτικών κρατών). Έτσι, η Μόσχα αναγνώριζε τις εδαφικές προσαρτήσεις στις οποίες είχε προβεί η Γερμανία στα προηγούμενα χρόνια και η ίδια κινείτο  για υφαρπαγή ζωτικών για την ασφάλειά της εδαφών.

Ο Χίτλερ υποδέχεται με ενθουσιασμό τον υπουργό Εξωτερικών του, Ιωακείμ φον Ρίμπεντροπ, στο Βερολίνο μετά την υπογραφή του συμφώνου

Στους επόμενους μήνες, η Ρωσία θα προσαρτήσει την Φινλανδική Καρελία, τη ρουμανική Βεσσαραβία, την Εσθονία, τη Λιθουανία και τη Λετονία, ενώ η Πολωνία θα διαμοιραζόταν σε ποσοστό 3 προς 2. H Mόσχα αρνείτο την ύπαρξη αυτών των μυστικών πρωτοκόλλων μέχρι το 1989, οπότε τα αναγνώρισε και τα αποκήρυξε.

“Ένας γάμος συμφέροντος”: Αν και η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη αιφνιδιάστηκε πλήρως από την κίνηση, κανείς κατά βάθος δεν πίστεψε πως ήταν τίποτα περισσότερο από ένας πολιτικός ελιγμός των δύο καθεστώτων για την διευθέτηση των συνόρων ενόψει της μεγάλης σύγκρουσης. Το ίδιο έτος, η διπλή εισβολή στην Πολωνία θα το επιβεβαιώσει.

Most Popular