Αν και έχει αποδειχτεί ιστορικά ότι η ελληνική επανάσταση δεν ξεκίνησε σαν καλοκουρντισμένο ρολόϊ και οι εορτασμοί διαφέρουν από τόπο σε τόπο και πόλη σε πόλη, η ημέρα ορίστηκε ως επίσημη αργία και εορταστική επέτειος της επανάστασης. H σύμπτωση με την μεγάλη εορτή του Ευαγγελισμού αποτελούσε ένα εξαιρετικό εργαλείο για να μείνει στη συλλογική μνήμη του λαού και να δέσει την θρησκευτική πίστη με τη νέα λατρεία του κράτους. Η μέρα της Εθνικής Επετείου ορίστηκε με βασιλικό διάταγμα (ΒΔ 980 / 15(27)-3-1838) από τις 15 Μαρτίου 1838 και γιορτάστηκε πανηγυρικά δέκα μέρες μετά.
«’Οθων, ελέω Θεού βασιλεύς της Ελλάδος, επί τη προτάσει της Ημεrέρας επί των Εκκλησιαστικών κ.τ.λ. Γραμματείας, θεωρήσανrες ότι η ημέρα της 25ης Μαρτίου, λαμπρά καθ’ εαυτήν εις πάντα ‘Έλληνα διά την εν εαυτή τελουμένην εορτήν του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος διά την κατ’ αυτήν έναρξιν του υπέρ της ανεξαρτησίας αγώνος τoυ Ελληνικού Έθνους, καθιερούμεν τηv ημέραν ταύτην εις τo διηνεκές ως ημέραν Εθνικής Εορτής και διατάττομεν τηv διαληφθείσαν Ημετέραν Γραμματείαν να δημοσιεύση και ενεργήση τo παρόν διάταγμα».
Έκτοτε η εθνική επέτειος αποτελεί ορόσημο που επιλέγεται για να σφραγίσει άλλες σημαντικές πράξεις: το 1924 ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου θα ανακηρύξει την Δεύτερη Ελληνική (αβασίλευτη) Δημοκρατία, το 1932 η κυβέρνηση Μιχαλακόπουλου θα τελέσει τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, το 1938 εγκαινιάζεται από τον βασιλιά Γεώργιο τον Β΄το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας και το 1946 εγκαινιάζεται ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Θεσσαλονίκης (ας μην ξεχνάμε και τη διάβαση των συνόρων της Θεσσαλίας το 1897, έναρξη του πολέμου την ημέρα της Παλιγγενεσίας κι ας μην έληξε εκείνος ο πόλεμος με τον αναμενόμενο από πολλούς τρόπο).
Έτσι λοιπόν, δεν είναι εθνική επέτειος ούτε η 22α Ιανουαρίου (1830: Συνθήκη Ανεξαρτησίας της Ελλάδος), ούτε η 23 Μαρτίου (1821: κατάληψη της Καλαμάτας, της πρώτης μεγάλης πόλης της ελεύθερης Ελλάδας), ούτε η 1η Ιανουαρίου (1822: Σύνταξη της Διακήρυξης Ανεξαρτησίας και ψήφιση του πρώτου Ελληνικού Συντάγματος) ούτε καν η 24η Φεβρουαρίου (1821: Επαναστατική Προκήρυξη του Υψηλάντη «Μαχού υπέρ Πίστεως και Πατρίδος»). Ας είναι!
Στη συλλογική μνήμη του λαού οφείλει να βρίσκεται η ουσία των επετείων και όχι ο χρόνος τους. Και η ουσία είναι πως σαν σήμερα, οι επί 4 περίπου αιώνες υπόδουλοι και ταπεινωμένοι μας πρόγονοι αποφάσισαν να κινηθούν ΜΟΝΟΙ τους εναντίον του ισχυρότερου, αυταρχικού και πολιτιστικά κατώτερου δυνάστη τους, ακόμα κι αν όλα τα στοιχεία ήταν εναντίον τους. Η πίστη στο δίκαιο του Αγώνα αποτέλεσε την κινητήριο δύναμη σε όλες τις φάσεις της επανάστασης για τον απλό Έλληνα επαναστάτη, «κρίνοντες ανάξιον να ζώμεν πλέον ημείς, οι απόγονοι του περικλέους εκείνου έθνους των Ελλήνων, υπό δουλείαν τοιάυτην».
