ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 26 Φεβρουαρίου 1266: Μάχη του Μπενεβέντο, το τέλος της Γερμανικής Ιταλίας

Ο Κάρολος ο Ανδεγαυός με την υποστήριξη του Πάπα, νικά τα στρατεύματα του Μανφρέδου των Χοενστάουφεν, βασιλιά της Σικελίας, στο Μπενεβέντο και κατακτά το βασίλειο της Σικελίας, τερματίζοντας την γερμανική κατοχή της Ιταλίας.

Η διαμάχη Παπιστών και Γερμανών πριγκήπων της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας χρονολογείται από τις αρχές του 12ου αιώνα. Τότε ο θάνατος του Γερμανού αυτοκράτορα Ερρίκου του 5ου το 1125, δημιούργησε δυναστική κρίση. Μην έχοντας άμεσους αρσενικούς απογόνους ο θάνατός του σήμαινε πως η Σάλια δυναστεία, που είχε λάβει την ηγεσία της Γερμανίας από την Οθωνική, είχε πια εκλείψει. Οι δούκες της αυτοκρατορίας εξέλεξαν τον Λοθάριο του Σουπλινβούργου από τον οίκο των Χοενστάουφεν ως νέο αυτοκράτορα.

Ο νέος αυτοκράτορας προσέφυγε στον Πάπα της Ρώμης ζητώντας του να είναι ο εγγυητής της διαδοχής του θρόνου, προκειμένου να σταθεροποιήσει την εξουσία του. Και από τη στιγμή εκείνη ο Πάπας απέκτησε κύριο λόγο στα ζητήματα διαδοχής της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Η εξουσία αυτή θα φέρει τους Γερμανούς πρίγκηπες πολλές φορές στα εδάφη της Ιταλίας επιζητώντας να πείσουν τον Πάπα να καθαιρέσει ή να ανακηρύξει έναν νέο ηγεμόνα υπό την απειλή των γερμανικών λογχών. Σύντομα, οι υπερασπιστές των Γερμανών ονομάστηκαν Γιβελίνοι και οι Ιταλοί υπερασπιστές της ανεξαρτησίας της παπικής έδρας ονομάστηκαν Γουέλφοι. Στην πραγματικότητα, οι Γουέλφοι μάχονταν για το δικαίωμα των ιταλικών κοινοτήτων να μην ζουν υπό τη διαρκή απειλή μιας εισβολής, που από τις Άλπεις ως τη Ρώμη τις σάρωνε, με τις γνωστές γερμανικές “αβρότητες” των στρατιωτών και μισθοφόρων τους.

Με αυτό το υπόβαθρο, η διαμάχη που αναφέρουμε “σαν σήμερα” ξεκίνησε σαν ακόμα μια δυναστική παρεξήγηση. Πεθαίνοντας ο βασιλιάς Κονράνδος ο 4ος άφησε διάδοχο τον γιο του Κονραδίνο. Ο Μανφρέδος, νόθος γιος του προηγούμενου αυτοκράτορα, Φρειδερίκου του 2ου, ήταν τότε δούκας της Σικελίας, ένας τίτλος που του αποδόθηκε για να τον απομακρύνει από τα γερμανικά εδάφη και να τον ανταμείψει με κάποια εξουσία, ώστε να μην διεκδικήσει το θρόνο. Την ίδια εποχή, είχαμε παρέμβαση του Πάπα Ουρβανού του 4ου, που ξεσήκωσε από άμβωνος επαναστάσεις στη Σικελία και στη Γερμανία και κατόρθωσε να πείσει τον Κονραδίνο να αφαιρέσει τίτλους και εδάφη από τον Μανφρέδο, οπότε ο τελευταίος επαναστάτησε και κινήθηκε κατά της Ρώμης.

Φτάνοντας έξω από τη Ρώμη τον Μάιο του 1265, ο Μανφρέδος ήταν έτοιμος να πάρει την πόλη αλλά καθυστέρησε αναμένοντας χρηματοδότηση για τον στρατό του. Στηριζόμενος σε Γερμανούς, Ιταλούς και Σαρακηνούς μισθοφόρους το χρήμα καθοδηγούσε κάθε του κίνηση. Ατυχώς, η καθυστέρηση θα δώσει χρόνο στους εχθρούς του, που θα νικήσουν τις δυνάμεις των Γιβελίνων στο Βορρά και θα του αντιπαρατεθούν οκτώ μήνες μετά στο Μπενεβέντο. Εκεί, ο Μανφρέδος αντιμετώπισε μια ελαφρώς μικρότερη αριθμητικά δύναμη Γάλλων και Ιταλών Γουέλφων υπό τον Κάρολο του οίκου των Ανδεγαυών.

Η μάχη ξεκίνησε με τον Μανφρέδο να επιτίθεται με το ελαφρύ Σαρακηνικό ιππικό και τοξότες. Οι Γάλλοι και Ιταλοί πεζοί κινήθηκαν για να τους αντιμετωπίσουν και σύντομα τους απώθησαν καθώς η θωράκισή τους ήταν ανώτερη και οι βαλλίστρες κατάφεραν φοβερά πλήγματα. Η υποχώρηση των Σαρακηνών προέτρεψε τους Γερμανούς μισθοφόρους ιππείς και θωρακοφόρους πεζούς να μπουν στη μάχη. Οι Γάλλοι απάντησαν στέλνοντας το βαρύ ιππικό τους ισορροπώντας το πεδίο. Για μια στιγμή φάνηκε πως οι Γερμανοί άντεχαν. Οι νέες θωρακίσεις τους τους έκαναν σχεδόν απρόσβλητους μέχρι που ένας Γάλλος ιππότης παρατήρησε πως ο θώρακας άφηνε εκτεθειμένο το σώμα κάτω από τη μασχάλη, όταν σήκωναν το χέρι ψηλά. Σύντομα, το νέο διαδόθηκε και οι Γάλλοι σκόπευαν σε αυτό ακριβώς το σημείο. Πολλοί Γερμανοί έπεσαν νεκροί ή βαριά τραυματίες και η μάχη έδειχνε χαμένη για τον Μανφρέδο.

Το κατακρεουργημένο σώμα του Μανφρέδου της Σικελίας αναγνωρίζεται στο πεδίο της μάχης του Μπενεβέντο.

Ο τελευταίος αρνήθηκε να διαφύγει και επέλασε κατά του πλήθους των εχθρών, όπου σφαγιάστηκε. Το σώμα του τάφηκε στο πεδίο της μάχης αλλά λίγο αργότερα, με την παπική έγκριση, ξεθάφτηκε και μεταφέρθηκε έξω από τα όρια της Νάπολης και των παπικών κρατών κάπου στις όχθες του ποταμού Γκαριλιάνο. Ο θάνατος του σήμανε το τέλος της γερμανικής κυριαρχίας στη Σικελία και στα ιταλικά εδάφη. Πιο συνεννοήσιμος με τον Πάπα, ο Κονραδίνος θα κάνει δύο χρόνια να απαντήσει στην μετακίνηση των Γάλλων στα νώτα του υφαρπάζοντας την εύνοια του Ποντίφηκα. Το 1268, στο Ταλιακότσο θα δοθεί η τελευταία μάχη, που θα ακυρώσει την επιρροή των Γερμανών στα νότια της Ιταλικής χερσονήσου.

Most Popular