Οι Τούρκοι εξαπολύουν γενική επίθεση κατά του ισθμού της Κασσάνδρας, που έχει επαναστατήσει υπό τον Φιλικό και οπλαρχηγό Εμμανουήλ Παππά.
Η περιοχή της Χαλκιδικής είχε ενταχθεί στην Επανάσταση το Μάιο του 1821 και η φύσει οχυρή θέση της, το ορεινό και δασώδες της ανάγλυφο, η γειτνίασή της με τη Θεσσαλονίκη, την καθιστούσαν σχεδόν ιδανικό καταφύγιο των χωριών στα πεδινά της Χαλκιδικής και ορμητήριο των επαναστατών. Οι τελευταίοι ήταν υπό την καθοδήγηση των μυημένων στη Φιλική Εταιρεία Εμμανουήλ Παπά, τραπεζίτη και εμπόρου στο επάγγελμα και του οπλαρχηγού Στάμου Χάψα (ή Κάψα).
Υπό τη διοίκηση του δευτέρου και την υποστήριξη του πρώτου, ιδιαίτερα στην εξασφάλιση όπλων και πολεμοφοδίων, τα επαναστατικά σώματα που οργανώθηκαν στις χερσονήσους της Χαλκιδικής έγιναν φάρος αντίστασης κατά των Τούρκων, που σχεδόν εγκατέλειψαν την ύπαιθρο και συγκεντρώθηκαν κοντά στη Θεσσαλονίκη.
Η τουρκική αντεπίθεση απώθησε τους Έλληνες από μεγάλο μέρος της Χαλκιδικής, όπου το ανοιχτό πεδίο ευννοούσε τη χρήση του ιππικού. Στη μάχη των Βασιλικών Θεσσαλονίκης οι Έλληνες σχεδόν διασκορπίστηκαν και τα υπολείμματά τους αποσύρθηκαν στην Κασσάνδρα και οχυρώθηκαν στον ισθμό της. Σε αυτή τη μάχη έπεσε και ο καπετάν Χάψας, αμυνόμενος με μια μικρή ομάδα παλικαριών, που κάλυπταν την υποχώρηση των υπολοίπων.
Το βάρος της διεύθυνσης των επιχειρήσεων έπεσε πλέον στον Παππά, που έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε με τα πενιχρά μέσα και τους λίγους και αποθαρρυμένους πολεμιστές του. Οι Τούρκοι θα επιτεθούν διαδοχικά μέσα στον Ιούνιο/Ιούλιο κατά των προπυργίων των επαναστατών αλλά θα αποτύχουν. Τον Οκτώβριο, ενισχύσεις Τούρκων θα καταφτάσουν από άλλες περιοχές, αλλά και οι Έλληνες θα ενισχυθούν με σώματα λίγων εκατοντάδων μαχητών από τον Όλυμπο, που έφτασαν με πλοία.
Στις 14 Νοεμβρίου, ξεκινά η τουρκική επίθεση μετά την απόρριψη του τελεσιγράφου του βεζίρη Μεχμέτ Εμίν. Η πρώτη έφοδος στον οχυρωμένο περίβολο είχε αποτύχει, με τους Τούρκους να υπομένουν βαρειές απώλειες, αν και υπερτερούσαν σε αναλογία 6 προς 1. Στη δεύτερη επίθεση, οι Τούρκοι γεφύρωσαν με μπάλες μαλλιού και πέτρες την τάφρο που προστάτευε τους επαναστάτες και μπόρεσαν να διαβούν το εμπόδιο.
Παρά την απεγνωσμένη αντίσταση των υπερασπιστών, η Κασσάνδρα έπεσε. «Πλέον των χιλίων απίστων διεπεράσθησαν δια των ξιφών των νικητών μουσουλμάνων, εξακόσιοι δε περίπου άνδρες και γυναίκες εξανδραποδισθέντες, εδέθησαν με αλύσεις», ανέφερε ο Εμίν στην αναφορά του προς την Πύλη. Μετά από αυτό, η επανάσταση στην περιοχή κατεστάλη, ενώ το επόμενο έτος οι Οθωμανοί κατέλαβαν και το Άγιο Όρος.
Η Κασσάνδρα ερημώθηκε πλήρως ενώ το Άγιο Όρος πλήρωσε για την συνδρομή του με την υποχρέωση καταβολής βαρύτατων φόρων, την αποστολή ομήρων στην Κωνσταντινούπολη και την εγκατάσταση τουρκικής φρουράς. Μικρή παρηγοριά, το γεγονός πως απασχολήθηκαν σημαντικές τουρκικές δυνάμεις για μήνες, που θα μπορούσαν να έχουν βαδίσει νοτιότερα στην κρίσιμη εκείνη φάση της Επανάστασης. Ο ίδιος ο Εμμανουήλ Παππάς δεν άντεξε το τίμημα της καταστροφής. Μετά την άλωση της Κασσάνδρας επιβιβάστηκε με όσους μπόρεσε να διασώσει σε πλοίο για το Άγιο Όρος, αλλά υπέστη καρδιακή ανακοπή που τον έστειλε στον τάφο.
