ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 4/16 Νοεμβρίου 1828: Η πρώτη αναγνώριση της Ελλάδας ως ανεξάρτητο κράτος

Υπογράφεται από τους αντιπροσώπους Βρετανίας, Γαλλίας και Ρωσίας στο Λονδίνο, Πρωτόκολλο με το οποίο αναγνωρίζεται η ίδρυση αυτόνομου ελληνικού κράτους, φόρου υποτελούς στον Σουλτάνο, περιλαμβάνοντας στην επικράτειά του μόνο την Πελοπόννησο και τις Κυκλάδες. Είναι το πρώτο επίσημο έγγραφο που αναγνωρίζει την ύπαρξη σύγχρονου ελληνικού κράτους, αποτέλεσμα της άοκνης και καταλυτικής διπλωματικής δράσης του Ιωάννη Καποδίστρια, που από τον Ιανουάριο του 1828 είχε φτάσει στην Ελλάδα ως κυβερνήτης.

Η δράση του είχε αποδώσει, στη προηγούμενη σύσκεψη των πρεσβευτών των τριών Δυνάμεων στον Πόρο τον Σεπτέμβριο του 1828, η οποία είχε εισηγηθεί πιο διευρυμένα σύνορα και ελευθερίες για την Ελλάδα. Οι προτάσεις των πρεσβευτών όμως αγνοήθηκαν στο Λονδίνο τον Νοέμβριο, όπου συγκεντρώθηκαν εκπρόσωποι των Μεγάλων Δυνάμεων, θεωρούμενες υπερβολικά μονομερείς και χωρίς λόγο ευνοϊκές για την ελληνική πλευρά. Έστω και έτσι η Ελλάδα αναγνωριζόταν ως κράτος.

Το πρωτόκολλο όμως αυτό δεν θα μακροημερεύσει. Ήδη διεξαγόταν ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος από τον Απρίλιο του 1828, και τον επόμενο χρόνο ο ρωσικός στρατός είχε σημειώσει μεγάλες επιτυχίες και πίεζε ασφυκτικά του Οθωμανούς, ωθώντας τους προς την Κωνσταντινούπολη. Οπότε η προοπτική να καταρρεύσει η αυτοκρατορία τους, να καταλάβουν οι Ρώσοι την Πόλη και να βρουν άπλετη διέξοδο στη Μεσόγειο έχοντας στο πλευρό τους τους ευγνώμονες λαούς της Βαλκανικής, ανέτρεψε τα δεδομένα.

Ο ρωσικός στρατός διαβαίνει τις οδεύσεις των Βαλκανίων. Με τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο να μαίνεται σε δύο μέτωπα, των Βαλκανίων και του Καυκάσου υπό τον τολμηρό τσάρο Νικόλαο, η Οθωμανική αυτοκρατορία αναθεώρησε τάχιστα τις προτεραιότητές της σχετικά με το ελληνικό ζήτημα και η δυτική διπλωματία ανέκρουσε πρύμνα, προωθώντας ένα μικρό αλλά δυναμικό ελληνικό κράτος ως φιλοδυτικό ανάχωμα του ρωσικού επεκτατισμού.

Οι Βρετανοί και Γάλλοι θα παρέμβουν και πάλι για να σταματήσουν τον πόλεμο διασώζοντας την Οθωμανική αυτοκρατορία και ενισχύοντας την Ελλάδα, που θα μετατραπεί στο εξής σε “πάτημα” της Δύσης και δεύτερη γραμμή άμυνας έναντι του ρωσικού επεκτατισμού. Για να πετύχει αυτό οι κινήσεις τους στο εξής θα είναι ευνοϊκές προς τους Έλληνες “δένοντάς” τους με τη Δύση. Οπότε το Μάρτιο του 1829, υπογράφεται δεύτερο Πρωτόκολλο, πάλι στο Λονδίνο, προβλέποντας σύνορα της Ελλάδος στη βάση των προτάσεων του Πόρου, συμπεριλαμβάνοντας την Στερεά, από τον κόλπο της Άρτας μέχρι τον Παγασητικό.

Most Popular