ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 19 Ιουνίου 1875: Η επανάσταση της Ερζεγοβίνης, η σπίθα που θα ανάψει τον Ρωσο-Τουρκικό πόλεμο

Ξεσπά με ενθάρρυνση από τις αυτόνομες ηγεμονίες της Σερβίας και του Μαυροβουνίου η Επανάσταση της Ερζεγοβίνης.

H κίνηση αυτή των Σλάβων της οθωμανικής επαρχίας της Ερζεγοβίνης (βιλαέτι της Βοσνίας) εντάσσεται στη γενικότερη αφύπνιση των βαλκανικών λαών της εποχής. Επαναστάσεις ξεσπούσαν και τους προηγούμενους αιώνες αλλά από τον 19ο, η ιδέα του εθνικισμού, της δυνατότητας συγκρότησης έθνους με αυτονομία ανεξάρτητα από τη θέληση των πολυεθνικών αυτοκρατοριών, πυροδοτήθηκε με την εγκόλπωση των ιδανικών και ιδεών του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης.

Στα Βαλκάνια, η Ελληνική Επανάσταση του 1821 ήταν η πρώτη που οδήγησε σε ένα απτό αποτέλεσμα, ξεκινώντας το ξήλωμα της ξεθωριασμένης Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οδηγούμενοι από το παράδειγμα των Ελλήνων, Σέρβοι, Βούλγαροι, Ρουμάνοι και Μαυροβούνιοι θα δώσουν τους δικούς τους αγώνες, μόνοι ή με τη στήριξη των ξένων -συνήθως των Ρώσων.

Αν και τα αιτήματα της εξέγερσης είχαν να κάνουν αρχικά με την καλύτερη και πιο δίκαιη μεταχείριση των Σέρβων και Μαυροβουνίων χριστιανών υπηκόων του βιλαετίου (κατάργηση κεφαλικών φόρων, καλύτερους όρους στράτευσης), στα οποία αρχικά συμφώνησε ο σουλτάνος Αβδουλμεζήτ ο 1ος, η μεγάλη λαϊκή υποστήριξη γρήγορα οδήγησε σε πόλεμο τις δύο ηγεμονίες με την Πύλη (Σερβο-Τουρκικός και Μαυροβουνιο-Τουρκικός πόλεμος του 1876-78).

Η επανάσταση επηρέασε και την Ελλάδα, με τον Τύπο να εγκαλεί την κυβέρνηση για νωθρότητα και μειοδοσία προς τους ομόθρησκους Σέρβους κατά των Τούρκων και για την αποτυχία της να συμπήξει ένα ενιαίο μέτωπο μαζί τους για να διεκδικήσει  και εδάφη από τους Οθωμανούς, με την Κρήτη στο επίκεντρο.

Αποτέλεσμα της εξέγερσης ήταν ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1877 και η πυροδότηση της “Μεγάλης Ανατολικής Κρίσης” που έληξε με το Συνέδριο του Βερολίνου (1878), όπου Σερβία και Μαυροβούνιο, αυτόνομες ηγεμονίες και υποτελείς στο σουλτάνο ως τότε, κέρδισαν την ανεξαρτησία τους.

Most Popular