Ξεκινά μια από τις αιματηρότερες και πιο γνωστές συγκρούσεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η μάχη του Βερντέν.
Η επιχείρηση «Εστίαση» (Unternehmen Gericht) του Γερμανού στρατάρχη Έριχ φον Φάλκενχαϊν, πρότεινε την επίθεση κατά ενός στόχου μεγάλης συμβολικής σημασίας για τη Γαλλία. Σύμφωνα με το σχέδιο, προκειμένου να προστατεύσουν τον υψηλής για αυτούς σημασίας στόχο, οι Γάλλοι θα εμπλέκονταν με όλες τους τις δυνάμεις, μαζί με τις στρατηγικές εφεδρείες τους και θα αποδεκατίζονταν, με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες από γερμανικής πλευράς, δίνοντας τελικά στο Βερολίνο το στρατηγικό πλεονέκτημα.
Ο Φάλκενχαϊν επέλεξε για τον σκοπό αυτό το Βερντέν (Verdun), μια πόλη από όπου ξεκινούσε η «παραδοσιακή» λεωφόρος εισβολής των Γερμανών πριγκήπων κατά της Γαλλίας. Στο σημείο αυτό οι Γάλλοι είχαν κατασκευάσει ισχυρά οχυρωματικά έργα αλλά το 1916 αυτά είχαν αποδυναμωθεί αρκετά, τόσο από άνδρες όσο και από όπλα, αφού οι πιεστικές ανάγκες του μετώπου τα μετέθεσαν αλλού.
Η γερμανική επίθεση ξεκίνησε στις 07:12 ακριβώς, της 21ης Φεβρουαρίου 1916, όταν ένα γερμανικό οβιδοβόλο Krupp των 380 mm άνοιξε πυρ κατά του οχυρού Verdun. Ήταν ένα από τα 1.200 πυροβόλα και οβιδοβόλα, που απλωμένα σε ένα μέτωπο 20 χιλιομέτρων συμμετείχαν στον βομβαρδισμό των οχυρών και της μεσαιωνικής πόλης. Συνολικά, 2,5 εκατομμύρια οβίδες μεταφέρθηκαν με 1.300 συρμούς και εξαπολύθηκαν κατά των οχυρών.
Η επίθεση αιφνιδίασε τους Γάλλους. Όχι μόνον γιατί το μέτωπο ήταν αρκετά ήσυχο σε αυτόν τον τομέα αλλά και γιατί ακολουθώντας τις εντολές του στρατηγού Φερντινάν Φος (Ferdinand Foch), που διεύθυνε τη Σχολή Πολέμου και είχε αναλάβει πρόσφατα τη διοίκηση της Βόρειας Στρατιάς, οι Γάλλοι όφειλαν να εγκαταλείψουν τον στατικό αγώνα και να περάσουν σε μια περισσότερο κινητική και επιθετική στρατηγική.
Μόνο τις τέσσερις πρώτες μέρες της μάχης, οι γαλλικές προκεχωρημένες μεραρχίες υπέστησαν απώλειες της τάξης του 60%. Ανάλογες, όμως, ήταν και οι απώλειες των Γερμανών σε μια ατέρμονη παλινδρόμηση των θέσεων των δύο αντιπάλων. Ο φον Φάλκενχαϊν δικαιολόγησε τη στρατηγική του με το επιχείρημα ότι δεν σκόπευε ποτέ να καταλάβει το Βερντέν, αλλά να “ματώσει” τους Γάλλους σε σημείο κατάρρευσης του ηθικού και των μονάδων, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε μεγάλες γερμανικές απώλειες.
Σε πείσμα όλων, το Βερντέν άντεξε το ισχυρό χτύπημα και ο κίνδυνος συσπείρωσε τους Γάλλους αποτελώντας ένα (ακόμα) πεδίο απίστευτα αιματηρής αντιπαράθεσης και από τις δύο πλευρές, με 155-160.000 Γάλλους και 143.000 Γερμανούς νεκρούς στους 11 μήνες των μαχών. Οι συνολικές απώλειες -με τραυματίες- και για τις δύο πλευρές άγγιξαν τους 800.000 άνδρες εκ των οποίων, ένα ποσοστό 70% προήλθε από εκρήξεις και θραύσματα των 40-60 εκατομμυρίων οβίδων που αντάλλαξαν οι αντιμαχόμενοι.
Η μάχη υπήρξε μια σύγκρουση πυροβολικού κονιορτοποιώντας όλο το τοπίο εκατέρωθεν ενώ οι εκρήξεις ακούγονταν σε αποστάσεις 160 χλμ. Ο Γάλλος διοικητής της 2ας Στρατιάς, που στην περιοχή ευθύνης του ανήκε το Βερντέν, στρατηγός Φιλίπ Πεταίν, κράτησε ζωντανή τη “φλόγα” της αντίστασης τροφοδοτώντας τα οχυρά από έναν στενό δρόμο πλάτους 6 μέτρων. Συνολικά, 40 γαλλικές μεραρχίες ανακυκλώθηκαν μέσω της “ιεράς οδού”, όπως την αποκαλούσαν, κρατώντας το ηθικό και τις αντοχές των υπερασπιστών.
