Η ανακωχή του δάσους της Κομπιένης, λαμβάνει χώρα “την 11η ώρα, της 11ης μέρας, του 11ου μήνα, του τετάρτου έτους του Μεγάλου Πολέμου“, όπως έγραψε ο Τύπος της εποχής, όταν η αντιπροσωπεία της Γερμανικής αυτοκρατορίας συναντήθηκε με αντιπροσωπεία των Συμμάχων σε ένα σιδηροδρομικό βαγόνι στο δάσος της Κομπιένης για να συμφωνήσουν το τέλος του Α’ Παγκοσμίου.
Η γερμανική αντιπροσωπεία, με την πίεση των πολεμικών ελλείψεων που είχαν ήδη οδηγήσει στο ξέσπασμα διαλυτικών ταραχών εντός της χώρας, προσήλθε σε βεβιασμένες διαπραγματεύσεις επί τη βάσει των 14 σημείων ειρήνευσης που είχε ανακοινώσει δια του Τύπου ο Αμερικανός πρόεδρος Γούντροου Γουίλσον. Οι διαπραγματεύσεις, όμως, της ανακωχής διεξήχθησαν κυρίως από τον Γάλλο στρατάρχη Φος (Foch) και αφορούσαν στην παύση πυρός, στην επιστροφή στα προπολεμικά σύνορα, στην ανταλλαγή αιχμαλώτων, στην παράδοση του βαρέως οπλισμού των Γερμανών στους Συμμάχους, στην καταστροφή του γερμανικού στόλου καθώς και στην υπόσχεση επανορθώσεων.
Η γερμανική αντιπροσωπεία δέχθηκε απρόθυμα χωρίς όμως να έχει εναλλακτική, μετά από χρόνια πολέμου που είχαν εξαντλήσει και την πολεμική της μηχανή. Η τελική, όμως πράξη θα έλθει την Άνοιξη του 1919 με την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνευσης στην αίθουσα των κατόπτρων του ανακτόρου των Βερσαλλιών. Πάντως ο πόλεμος είχε τελειώσει. Κάποια τμήματα έριξαν μερικές βολές στον αέρα λίγα δευτερόλεπτα πριν το ρολόι σημάνει 11:00 για την τιμή των όπλων.
Τέσσερα φριχτά χρόνια στα χαρακώματα του Α΄Παγκοσμίου έλαβαν τέλος και εκατομμύρια άνδρες που υπέφεραν σε αυτά έπαιρναν επιτέλους το δρόμο της επιστροφής για τα σπίτια τους. Τίποτε, όμως, δεν θα ήταν το ίδιο. Ο “πόλεμος που θα έδινε τέλος σε όλους τους πολέμους” είχε καταφέρει να διαλύσει τέσσερις κραταιές αυτοκρατορίες: τη γερμανική, την αυστρουγγρική, τη ρωσική και την οθωμανική, από τις στάχτες των οποίων ξεπηδούσαν νέα κράτη και αντιδικίες. Η αχανής Ρωσία χάθηκε σε ένα νέφος εμφυλίων συγκρούσεων που στην επόμενη δεκαετία θα μετέφερε τον πόλεμο σε γειτονικές της χώρες, όπως η Πολωνία. Η παλιά αυτοκρατορία των Αψβούργων κομματιάστηκε σαν μωσαϊκό και το ίδιο έγινε και με την οθωμανική που επέστρεφε στα χέρια πολλών λαών που καταπίεσε ως τότε.
Η Γερμανία, η νεότατη αυτοκρατορία της Ευρώπης έχανε το μεγαλόσχημο όνομα και την ισχύ της, γενομένη δημοκρατία με πρότυπο τις ΗΠΑ. Όμως, η οικονομική καταστροφή, η στάση των παλιών αντιπάλων -ιδίως της Γαλλίας- που θα απαιτούσαν επανορθώσεις και την απόσπαση εδαφών της και η συσσωρευμένη πικρία του στρατού που επέστρεφε πίσω με την αίσθηση του προδομένου, θα πυροδοτούσαν μια μακρά περίοδο ζυμώσεων και αντιδράσεων. Οι οποίες θα κορυφωνόταν στη δεκαετία του 1930 με την άνοδο ενός άσημου κόμματος και το σύνθημα “συντρίψτε τη ντροπή των Βερσαλλιών“.
Όμως το πρωινό της 11ης Νοεμβρίου αυτά δεν υπήρχαν! Κόσμος και στρατιώτες γιόρταζαν το τέλος του εφιάλτη με κρασί και τραγούδι, όπως το παρακάτω λαϊκό γαλλικό.
“Μαντελόν, γέμισε το ποτήρι μου και τραγούδα με τους “τριχωτούς”,
κερδίσαμε τον πόλεμο, τους δείξαμε εμείς!
Για αυτό βάλε μου ένα ποτό κι όχι απλά νεράκι.
Είναι για να γιορτάσουμε τη νίκη μας
των Ζόφρ, Φος και Κλεμανσώ”
