Ξεσπά στη Λέσβο και στη Χίο κίνημα από τμήματα του στρατού που είχαν καταφύγει εκεί μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Οι επικεφαλής, συνταγματάρχες Νικόλαος Πλαστήρας, Στυλιανός Γονατάς και ο αντιπλοίαρχος Δημήτρης Φωκάς, απέστειλαν τελεσίγραφο στην Αθήνα, που ερρίφθη με μορφή φυλλαδίων από αεροσκάφος πάνω από την πρωτεύουσα.
Αιτήματα ήταν η παραίτηση του βασιλιά Κωνσταντίνου υπέρ του διαδόχου, η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης, η διενέργεια εκλογών για μια κυβέρνηση φιλική προς τους Αγγλο-Γάλλους, η αναδιοργάνωση του μετώπου στη Θράκη και η δίκη των υπευθύνων της καταστροφής. Η επαναστατική επιτροπή και ισχυρές δυνάμεις του στρατού αποβιβάστηκαν στο Λαύριο, δύο μέρες μετά. Ως αποτέλεσμα, ο Κωνσταντίνος παραιτήθηκε και νέος βασιλιάς ορίστηκε ο γιός του, Γεώργιος ο 2ος.
Στις 15/28 του μηνός η επιτροπή εισήλθε στην Αθήνα ακυρώνοντας σχέδιο του αποστράτου στρατηγού Παγκάλου να αναλάβει ο ίδιος την εξουσία. Αν και ορκίστηκε πολιτική κυβέρνηση υπό τον νομικό και πρώην γενικό διοικητή Κρήτης Σωτήριο Κροκιδά, την πραγματική εξουσία είχε η επαναστατική επιτροπή. Στις 14/27 Νοεμβρίου θα αντικατασταθεί ο Κροκιδάς στην πρωθυπουργία από τον ίδιο το συνταγματάρχη Γονατά.
Η επιτροπή θα πραγματοποιούσε μέσα σε μικρό διάστημα σχεδόν όλα όσα υποσχέθηκε: έφερε τον Βενιζέλο ως επικεφαλής της ελληνικής διπλωματικής εκπροσώπησης για να απαλύνει το χτύπημα της καταστροφής και ανέθεσε στον Πάγκαλο να αναδιοργανώσει τη “Στρατιά του Έβρου”, τον νέο ελληνικό στρατό μετά τη διάλυση και την έξοδο από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη. Πρόκειται για δύο εξαιρετικά κρίσιμα επιτεύγματα, που δύσκολο θα ήταν να πραγματοποιηθούν σε συνθήκες διαφορετικές από αυτές της προσωρινής δικτατορίας. Κυρίως, όμως, το κίνημα θα μείνει στην ιστορία για την προσαγωγή των υπευθύνων της Μικρασιατικής καταστροφής σε δίκη.
Η “δίκη των εξ” θα αποτελέσει το επιστέγασμα της καταστροφής και μια βαριά σελίδα στην πολιτική καριέρα του Πλαστήρα. Αν και μέχρι σήμερα θεωρείται αμφιλεγόμενη -έως και άσκοπη- και ζημιογόνος για τη διεθνή εικόνα της χώρας, ενόψει των διαπραγματεύσεων στη Λωζάννη, η ένταση των ημερών την απαιτούσε προκειμένου να εκτονωθούν τα φλεγόμενα πνεύματα.
Έτσι το Κίνημα των Τριών πρέπει να κριθεί υπό το πρίσμα μιας κοινωνίας που ανδρώθηκε, υπέμεινε και πολέμησε για το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας. Και που τελικά κατέληξε στις στάχτες της Σμύρνης, στους εκτοπισμένους της Μικράς Ασίας και στους χιλιάδες χιλιάδων που πέθαναν με φριχτό τρόπο σε μάχες, σε σφαγές και στα τάγματα εργασίας.
