ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 2 Νοεμβρίου 1940: Μάχη Ελαίας-Καλαμά, σιδηρά άμυνα στις κορυφές της Πίνδου

Ξεκινά με σφοδρότατο προπαρασκευαστικό βομβαρδισμό από ξηράς και αέρος η ιταλική επίθεση κατά της ελληνικής αμυντικής γραμμής, μετά τη σύμπτυξη των προκεχωρημένων ελληνικών τμημάτων στη γραμμή Καλαμάς – Ελαία – Γκραμπάλα – Ύψωμα Κλέφτης.

Δεχόμενα εισβολή από το βράδυ της 27ης Οκτωβρίου, τα ελληνικά τμήματα προκαλύψεως στην Ελληνοαλβανική μεθόριο συμπτύχθηκαν στη διάρκεια της νύχτας της 29ης, μετά από 48ωρο επιτυχημένο επιβραδυντικό αγώνα, στην αμυντική γραμμή Ελαίας-Καλαμά σύμφωνα με το υπάρχον σχέδιο. Επόμενος στόχος των Ιταλών θα γίνει η τοποθεσία Καλπακίου, όπου αμυνόταν το «απόσπασμα Πίνδου» υπό τον αντισυνταγματάρχη Δαβάκη.

Τη στιγμή εκείνη οι ελληνικές δυνάμεις στην Ήπειρο δεν είχαν ολοκληρώσει ακόμα την επιστράτευσή τους. Στο μέτωπο βρισκόταν η VIII Μεραρχία Πεζικού, ενισχυμένης σύνθεσης, με 15.000 άνδρες περίπου, και συγκεκριμένα τέσσερα Συντάγματα Πεζικού, που υποδιαιρούνταν σε 15 τάγματα πεζικού, 15 πυροβολαρχίες, 2 τάγματα πολυβόλων κίνησης, ουλαμούς συνοδείας και μια μεραρχιακή μονάδα αναγνώρισης. Οι Ιταλοί παρέτασσαν τέσσερις Μεραρχίες (23η ΜΠ “Ferrara”, 131η ΤΘΜ “Centauro”, 51η ΜΠ “Sienna” και Μεραρχία Ιππικού) που συγκροτούσαν το XXV Σώμα Στρατού, μια δύναμη 41.200 ανδρών (21 τάγματα Πεζικού, 1 τάγμα Βερσαλιέρων, 41 πυροβολαρχίες, 2 τάγματα όλμων, 3 συντάγματα Ιππικού, 1 επιλαρχία, με συνολικά 90 άρματα μάχης).

Στις 15:00 της 2ας Νοεμβρίου εκδηλώνεται επίθεση κατά των ελληνικών αμυντικών θέσεων στην περιοχή Ελαίας, που αποκρούεται. Την ίδια μέρα, μεγάλη επιδρομή της ιταλικής Αεροπορίας με 170 αεροσκάφη θα βομβαρδίσει τις πόλεις: Ιωαννίνων, Μετσόβου, Καστοριάς, Καρδίτσας, Πύλου, Αιτωλικού, Ρεθύμνου, Χανίων, Πατρών, Κέρκυρας, Θεσσαλονίκης και πολλές άλλες περιοχές. Την ίδια μέρα, ελληνικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν το Αργυρόκαστρο και την Κορυτσά.

Η περιοχή επιχειρήσεων θα δεχτεί σφοδρό βομβαρδισμό τόσο με το πυροβολικό όσο και την αεροπορία αλλά παρά τις ισχυρές επιθέσεις, οι Ιταλοί δεν θα κατορθώσουν να καταλάβουν ισχυρά ερείσματα και θα αποκρουστούν. Μόνο τη νύχτα, τάγμα Αλβανών μαζί με επίλεκτες ιταλικές δυνάμεις, θα καταλάβουν το ύψωμα της Γκραμπάλας απωθώντας ελληνικό λόχο του 15ου Συντάγματος. Την επομένη, όμως, ελληνική αντεπίθεση τους ανέτρεψε και τους ανάγκασε σε υποχώρηση με μεγάλες απώλειες.

Νέα επίθεση αναλήφθηκε στις 3 Νοεμβρίου με 70-80 άρματα της “Centauro” και 200 μοτοσυκλετιστές εναντίον των υψωμάτων Γκραμπάλας, Ασσόνισσας και Ψηλοράχης, που κατόρθωσαν υπό την ισχυρή κάλυψη αεροπορίας και πυροβολικού να φτάσουν 500 περίπου μέτρα από το Καλπάκι. Το ελληνικό πυροβολικό απάντησε και σε συνδυασμό με τα ναρκοπέδια και τις τάφρους που είχαν οργανωθεί τους προηγούμενους μήνες στην περιοχή, αναχαίτισε τους Ιταλούς προξενώντας μεγάλη φθορά.

Most Popular