ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 19 Δεκεμβρίου 1941: Η επιδρομή των Ιταλών δυτών στην Αλεξάνδρεια

Σε μια εξαιρετικά δύσκολη και παράτολμη επιχείρηση καταδρομών, ίσως την πιο επιτυχημένη για το ιταλικό ναυτικό στη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, έξι δύτες της ιταλικής Decima Flottiglia MAS εφορμούν με ανθρωποτορπίλες από το υποβρύχιο ‘Scirè’, στον βρετανικό ναύσταθμο της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου. Εκεί τοποθετούν μαγνητικές νάρκες τύπου Limpet, προξενώντας ζημιές στα βρετανικά θωρηκτά HMS Queen Elizabeth και HMS Valiant, σε ένα αντιτορπιλικό και ένα πετρελαιοφόρο.

Το ιταλικό υποβρύχιο ‘Scirè’ αποπλέει για την αποστολή του.

Η επιχείρηση άρχισε να καταστρώνεται ήδη από τα τέλη του 1940, όταν ο πόλεμος στη Βόρεια Αφρική δεν εξελισσόταν καλά για την Ιταλία, όχι μόνο από τις επιτυχίες των Βρετανικών χερσαίων δυνάμεων αλλά και από τη διαπίστωση πως η δράση του βρετανικού στόλου της Μεσογείου, με επίκεντρο τον ναύσταθμο της Αλεξάνδρειας, στραγγάλιζε τη ροή εφοδίων και ενισχύσεων προς τις ιταλικές και γερμανικές μονάδες. Η πρόκληση ενός ισχυρού πλήγματος που θα έδινε και πάλι το ελεύθερο στις ιταλικές ναυτικές δυνάμεις να επιχειρούν στη Μεσόγειο, γέννησε την ιδέα μιας κεκαλυμμένης επιχείρησης.

Θάλαμοι μεταφοράς των ανθρωποτορπιλών, επί του υποβρυχίου ‘Scirè’ κατά τη διαδικασία τροποποίησής του.

Η μονάδα του 10ου Στολίσκου Σκαφών Εφόδου (Decima Flottiglia Motoscafi Armati Siluranti ή απλά Xª MAS) είχε ιδρυθεί μόλις πρόσφατα, με πυρήνα μια μικρή ομάδα τολμηρών αξιωματικών και ειδικών που μοιράζονταν έναν ανορθόδοξο τρόπο σκέψης. Οι καταβολές της ομάδας ανάγονταν στα τέλη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν μια ομάδα δυτών του ιταλικού ναυτικού οδήγησε στις αρχές Νοεμβρίου του 1918 μια τροποποιημένη τορπίλη στο λιμάνι της Πούλα και βύθισε το αυστρουγγρικό θωρηκτό ‘Viribus Unitis’ και το φορτηγό ‘Wien’.

Οι σχετικές τεχνικές εξελίχθηκαν στο έπακρο στην Xª MAS. Οι άνδρες της επιλέγονταν χάρη στα σωματικά τους προσόντα, το θάρρος και την ικανότητα να αυτοσχεδιάζουν. Έτσι στις 3 Δεκεμβρίου 1941, το τροποποιημένο υποβρύχιο ‘Scirè’ απέπλευσε από την Ιταλία και σε έξι μέρες βρισκόταν στην ιταλοκρατούμενη Λέρο, που τότε στέγαζε μεγάλη βάση του ιταλικού ναυτικού. Αφού έλαβε πληροφορίες και ανεφοδιάστηκε, απέπλευσε το απόγευμα της 18ης Δεκεμβρίου για τον ναύσταθμο του βρετανικού στόλου στην Αλεξάνδρεια.

Οι έξι δύτες της Decima αφέθηκαν ανά ζευγάρια από ανθρωποτορπίλες, που μεταφέρονταν σε ειδικές κλειστές κάψουλες επί του υποβρυχίου. Κάθε ομάδα είχε έναν στόχο. Η πρώτη ομάδα, SLC 221, κατεθύνθηκε προς το θωρηκτό HMS Valiant αλλά η τορπίλη βυθίστηκε 50 μέτρα από το στόχο. Οι δύο δύτες προσπάθησαν να σύρουν τα εκρηκτικά αλλά ο ένας από αυτούς παρουσίασε προβλήματα με την αναπνευστική συσκευή του, λιποθύμησε και αναδύθηκε, όπου και συνελήφθη. Ο δεύτερος έσυρε την τορπίλη μόνος κάτω από τα ύφαλα του θωρηκτού και ενεργοποίησε τον μηχανισμό χρονικής έκρηξης, πριν αναδυθεί και συλληφθεί κι ο ίδιος. Οι δύο άνδρες ανακρίθηκαν στο ‘Valiant’ αλλά δεν αποκάλυψαν τίποτα.

Μόνο λίγα λεπτά πριν την έκρηξη, ο επικεφαλής Ιταλός μίλησε με τον κυβερνήτη και τον ενημέρωσε για την βόμβα, ζητώντας του να εκκενώσει το πλοίο για να σώσει το πλήρωμά του. Η βόμβα εξερράγη με τους δύο Ιταλούς να κρατούνται ακόμα στα καταστρώματα του πλοίου για να αποκαλύψουν την ακριβή θέση των εκρηκτικών αλλά χωρίς να το κάνουν. Επέζησαν της έκρηξης αλλά το HMS Valiant έπαθε σημαντικές ζημιές.

Η δεύτερη ομάδα, SLC 222 με στόχο το αδελφό θωρηκτό, HMS Queen Elizabeth, ήταν πιο τυχερή, πέρασε τα ανθυποβρυχιακά δίχτυα και τοποθέτησε τον εκρηκτικό μηχανισμό επί του κύτους, προκαλώντας επίσης μεγάλες ζημιές. Στην προσπάθειά τους να διαφύγουν εντοπίστηκαν και συνελήφθησαν από την αιγυπτιακή αστυνομία. Η τρίτη ομάδα, SLC 223, είχε στόχο αεροπλανοφόρο, που όμως δεν βρισκόταν στο λιμάνι. Αντί αυτού, τοποθέτησαν τα εκρηκτικά τους στο νορβηγικό τάνκερ ‘Sagona’ και το αντιτορπιλικό HMS Jervis, που έπαθαν σοβαρές ζημιές από τις εκρήξεις. Οι δύτες κατόρθωσαν να διαφύγουν αλλά εντοπίστηκαν και συνελήφθησαν στη Ροζέτα ενώ ανέμεναν το υποβρύχιο για να τους παραλάβει και παραδόθηκαν στους Βρετανούς.

Το αποτέλεσμα ήταν δυσανάλογα μεγάλο για τους Ιταλούς. Χωρίς απώλειες, εκτός από τους 6 δύτες που συνελήφθησαν αιχμάλωτοι, σακάτεψαν τον βρετανικό στόλο της Μεσογείου του οποίου τα θωρηκτά βγήκαν εκτός μάχης για 6-18 μήνες. Πολύ περισσότερο έσπειραν την αμφιβολία και την ανησυχία μεταξύ όλων των πληρωμάτων, που πλέον ανέφεραν πως άκουγαν περίεργους θορύβους και έβλεπαν παντού σκιές στη θάλασσα. Η επιτυχία τους υποχρεώσε τους Βρετανούς, να τους αντέγραψαν.

Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, η Decima MAS αναδιοργανώθηκε, αυτή τη φορά υπέρ των Συμμάχων, επιχειρώντας μαζί με Βρετανούς βατραχανθρώπους κατά των ιταλικών πλοίων που πολεμούσαν ακόμα με τον Άξονα.

Το θωρηκτό HMS Queen Elizabeth στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου περικυκλωμένο από ανθυποβρυχιακά δίχτυα.

Most Popular