ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 31 Δεκεμβρίου 1944: Επιχείρηση «Βόρειος Άνεμος», η τελευταία επίθεση των Γερμανών στο Δυτικό Μέτωπο

Με την απελπισία του ηττημένου, οι Γερμανοί εξαπολύουν λίγο πριν την εκπνοή του 1944 μια νέα μηχανοκίνητη επίθεση στο Δυτικό Μέτωπο. Η επιχείρηση “Βόρειος Άνεμος” (Unternehmen Nordwind) έγινε ενώ ήδη εξελισσόταν η γερμανική προσπάθεια στις Αρδέννες, αλλά τώρα με προσανατολισμό πρός το Νότο, στις περιοχές της Αλσατίας, της Λωραίνης και της Ρηνανίας-Παλατινάτου.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 16 Δεκεμβρίου 1944: Μάχη των Αρδεννών, το τελευταίο χαρτί του Χίτλερ

Ήταν πλέον η δωδέκατη μέρα της μεγάλης γερμανικής επίθεσης στις Αρδέννες και ήδη η μυρωδιά της αποτυχίας γέμιζε τους διαδρόμους του Γενικού Επιτελείου του γερμανικού στρατού. Παρότι καμία σκέψη δεν έγινε για ανάκληση των μονάδων και υποχώρηση, μια νέα επίθεση οργανώθηκε εκ των ενόντων με όσες εφεδρείες είχαν απομείνει και στόχο έναν άλλο, σχετικά “ήσυχο” τομέα του μετώπου, στα ανώτερα Βόσγια όρη πέρα από την γερμανόφωνη γαλλική Αλσατία.

Ο τομέας αυτός κρατείτο μέχρι πρόσφατα από την 3η Αμερικανική Στρατιά του στρατηγού Πάττον, ο οποίος με μοναδική ενεργητικότητα την έστρεψε προς Βορρά για να “χωθεί” στα πλευρά της γερμανικής προέλασης στις Αρδέννες. Το κενό που άφησε, παρουσίαζε στους χάρτες του γερμανικού επιτελείου μια ευκαιρία που άξιζε να μην μείνει ανεκμετάλλευτη.

Στις 28 Δεκεμβρίου 1944, ο Χίτλερ, σε ομιλία του απευθυνόμενος στους διοικητές των γερμανικών Μεραρχιών ανέφερε: “Η ώρα για μια νέα επίθεση έχει φτάσει. Η επίθεση οφείλει να έχει έναν απλό στόχο: την καταστροφή του εχθρού. Δεν τίθεται κανένα θέμα γοήτρου εδώ. Μόνον η καταστροφή και εξόντωση των εχθρικών τμημάτων, όπου κι αν βρίσκονται”. Από την ομιλία οι στόχοι της επιχείρησης έγιναν λίγο πολύ σαφείς: να ανακουφιστεί το μέτωπο των Αρδεννών και να συντηρηθεί η πρωτοβουλία κινήσεων για τα γερμανικά όπλα.

Η επιθυμία του ηγέτη του Γ΄ Ράιχ έγινε διαταγή με την κωδική ονομασία “Nordwind” (Βόρειος Άνεμος). Τρείς μέρες μετά, τμήματα δύο γερμανικών στρατιών (1η και 19η Μεραρχίες Λαϊκών Γρεναδιέρων, τέσσερις Μεραρχίες Panzer και τέσσερις Μεραρχίες SS) επιτέθηκαν προσπαθώντας να διασπάσουν το σημείο ένωσης της 7ης Αμερικανικής Στρατιάς με την 1η Γαλλική, στην περιοχή της Αλσατίας με σκοπό την καταστροφή τους. Την επομένη κι όλας, η Luftwaffe ενέπλεξε μια εξίσου ισχυρή δύναμη 1.000 περίπου αεροσκαφών επιστρατεύοντας όλες τις εφεδρείες της, με αρχικό σκοπό την καταστροφή των εχθρικών αεροσκαφών στις περιοχές Αλσατίας-Λωραίνης και Άνω Ρηνανίας και εν συνεχεία την υποστήριξη του πεζικού (επιχείρηση “Bodenplatte”). Συνολικά, με την επίθεση να εξελίσσεται, κάπου 17 γερμανικές μεραρχίες ενεπλάκησαν σε αυτή.

Την παραμονή της πρωτοχρονιάς, οι δυνάμεις της 1ης Γερμανικής Στρατιάς του στρατηγού Γιοχάνες Μπλάσκοβιτς επέπεσαν στις υπερεκτεταμένες θέσεις της 7ης Αμερικανικής Στρατιάς σημειώνοντας κάποιες επιτυχίες. Οι Αμερικανικές δυνάμεις είχαν κληθεί να καλύψουν και τον τομέα της 3ης Στρατιάς που είχε αναστρέψει για να επιτεθεί στις Αρδέννες και εκτείνονταν σε ένα μήκος μετώπου 110 χλμ. Παρά το ότι η 100ή και 44η Αμερικανική Μεραρχία κράτησαν λίγο-πολύ τις θέσεις τους, ανατολικότερα, το απόσπασμα μάχης Hudelson βρέθηκε να πολεμάει με πέντε γερμανικές Μεραρχίες έχοντας μόνο ένα τάγμα θωρακισμένου πεζικού, δύο ίλες θωρακισμένου ιππικού και έναν λόχο Μηχανικού Μάχης, οπότε μοιραία υπέκυψε στην πίεση.

Τις επόμενες μέρες, ωστόσο, η γερμανική επίθεση άρχισε να δείχνει κι εδώ σημεία κόπωσης ενώ οι ελλείψεις σε άνδρες, άρματα, εφόδια άρχισαν να γίνονται αισθητές. Το γερμανικό επιτελείο έθεσε ως στόχο την κατάληψη της πόλης του Στρασβούργου, αλλά το γεγονός ότι η επιχείρηση ήταν εξαρχής συμπληρωματική της μεγαλύτερης επίθεσης στις Αρδέννες, έθεσε και τον ρυθμό προτεραιοτήτων στη διαχείριση υλικού.

Σημαντικό ήταν πως ο Χίτλερ διόρισε διοικητή της Ομάδας Στρατιών Άνω Ρήνου (ένας πομπώδης τίτλος για ένα συνοθύλευμα μονάδων χαμηλής ποιότητας και περιορισμένης σύνθεσης), τον εξ απορρήτων του, Χάινριχ Χίμλερ, διοικητή των SS, ένα άτομο με μεγάλες φιλοδοξίες και μηδενική στρατιωτική γνώση, που είχε υποσχεθεί το Στρασβούργο στον Γερμανό ηγέτη.

Αν και αιφνιδίασε και προκάλεσε φθορά σε αμερικανικές και γαλλικές μονάδες πρώτης γραμμής, κάνοντας τον Συμμαχικό Διοικητή, στρατηγό Αϊζενχάουερ, να διατάξει στις 7 Ιανουαρίου ταλαιπωρημένες μονάδες, που μόλις είχαν απεμπλακεί από τις Αρδέννες να σπεύσουν προς βοήθεια της 7ης Στρατιάς, η επίθεση  είχε τελικά φτωχά αποτελέσματα. Οι γερμανικές μονάδες αναχαιτίστηκαν περισσότερο από την έλλειψη εφοδίων και σταδιακά υποχώρησαν.

Καταδεικνύοντας για άλλη μια φορά την απώλεια επαφής του γερμανικού επιτελείου με την πραγματικότητα, αφού οι υλικοτεχνικές αδυναμίες και οι περιορισμένοι ανθρώπινοι πόροι απέκλειαν τις νίκες του παρελθόντος, η επιχείρηση “Βόρειος Άνεμος” έμεινε στη σκιά της μεγάλης μάχης των Αρδεννών παρά το γεγονός ότι αποτέλεσε μια διαφορετική επιχείρηση και παρήγαγε απώλειες 23.000 ανδρών από γερμανικής και πάνω από 18.000 από Αμερικανογαλλικής πλευράς.

Μέχρι το Φεβρουάριο του 1945, όλα τα εδαφικά οφέλη για τους Γερμανούς είχαν χαθεί. Στις 26 Ιανουαρίου 1945 το δυτικό μέτωπο ομαλοποιήθηκε για τους Συμμάχους, οπότε στο εξής, ο δρόμος για τους Γερμανούς ήταν μόνο προς τα πίσω.

Most Popular