25 Μαρτίου 1945: Βασίλειος Βασιλειάδης, ο θάνατος ενός Έλληνα άσσου της RAF

Σκοτώνεται στη μάχη ο Έλληνας πιλότος της Βρετανικής Αεροπορίας Βασίλειος “Vass” Βασιλειάδης. Η περίπτωση του Βασιλειάδη ανακαλύφθηκε τυχαία, μετά από έρευνα πριν αρκετά περίπου χρόνια στα αρχεία της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας (Royal Air Force,RAF) καθώς και από αναφορές στο βιβλίο “The Big Show” του υποσμηναγού Pierre Clostermann. Ο τελευταίος, πιλότος των Ελευθέρων Γάλλων με υπηρεσία σε σειρά μονάδων δίωξης της RAF, αναφέρει το όνομα ‘Vass’, πιλότου της 3ης Μοίρας με βάση το Volker της Ολλανδίας το 1945, με τον οποίο συχνά μοιράζονταν το ίδιο αεροσκάφος, ένα Tempest (JF-A) με σειριακό αριθμό EJ755.

To όνομα οδήγησε γρήγορα τους μελετητές στο συμπέρασμα πως ήταν ένας Κύπριος εθελοντής στη Βρετανική Αεροπορία, από τους πολλούς που κατατάχθηκαν εκείνη την εποχή ή ακόμα και Τσέχος, αφού σαν επίθετο απαντάτο και στην (τότε) Τσεχοσλοβακία. Δεδομένης της τάσης που υπήρχε να αποκαλούνται οι χειριστές με μια μονοσύλλαβη σύντμηση του ονόματος ή επιθέτου τους, η πρώτη περίπτωση φαινόταν επικρατέστερη.

Τελικά, μετά από έρευνα, ανακαλύφθηκε πως κάποιος Basil (Vassilios) Vassiliades υπηρετούσε εκείνη την εποχή με την 3η Μοίρα και σκοτώθηκε το 1945. Πληροφορίες ανέφεραν πως ο Βασιλειάδης ήταν ελληνικής υπηκοότητας, γιός Έλληνα πλοιοκτήτη, με τον τελευταίο να δίνει το όνομα του γιού του σε ένα εμπορικό πλοίο Liberty μετά τον θάνατό του. Την ίδια πληροφορία επιβεβαίωσε και ο ίδιος ο Clostermann, εν ζωή ακόμη στα τέλη της δεκαετίας του ’90, που περιγράφει τον Έλληνα χειριστή ως εξής: “…άνθρωπος πολύ λεπτός και ντροπαλού χαρακτήρα, νεαρής ηλικίας γύρω στα 20 έτη και γνωστός ήδη για τον τολμηρό τρόπο που πετούσε, που σκοτώθηκε λίγες μέρες πριν τη λήξη του πολέμου πάνω από τη Γερμανία…”.

Περαιτέρω έρευνα αποκάλυψε πως ο Βασίλειος Βασιλειάδης καταρρίφθηκε πάνω από τη Γαλλία ενώ πετούσε με το Mustang QV-D του της 19ης Μοίρας και παρέμεινε κρυμμένος στο σπίτι μιας οικογένειας κοντά στη Ρουέν, μέχρι που επανενώθηκε με τις δυνάμεις των προελαυνότων Συμμάχων.

Ο Βασίλειος Βασιλειάδης ήταν Ελληνογάλλος. Γεννήθηκε την 1η Νοεμβρίου 1920, γιός του Μιχαήλ Βασιλειάδη και της Augustine-Madline Braquehays, οι οποίοι γνωρίστηκαν στη Ρουέν. Το 1929, η οικογένειά του μετακόμισε στην Ελλάδα και έζησε στη Χίο. Ο Βασίλειος ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του στην οικογενειακή επιχείρηση, πήγε να σπουδάσει στην ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού στην Ύδρα.

Το 1939 στάλθηκε στην Βρετανία για να συνεχίσει τις σπουδές του στα ναυτιλιακά και να αναλάβει δίπλα στον πλοιοκτήτη πατέρα του αλλά εκεί τον βρήκε το ξέσπασμα του πολέμου. Τότε κατετάγη εθελοντικά στην RAF, υπηρετώντας αρχικά στη 19η Μοίρα ως επισμηνίας ιπτάμενος, λαμβάνοντας μέρος σε επιθέσεις πάνω από την κατεχόμενη Ευρώπη με αεροσκάφη Spitfire Vb. Παρασημοφορήθηκε με το Distinguished Flying Medal, όταν συμπλήρωσε τις πρώτες του 102 εξόδους και 220 ώρες πτήσης με δύο καταρρίψεις. Καθώς η D-Day πλησίαζε, η 19η Μοίρα παρέλαβε τα πρώτα αεροσκάφη Mustang II και III. Ως τότε είχε πλέον προαχθεί σε αξιωματικό.

North American P-51 Mustang Mark III σε υπηρεσία με την Royal Air Force.

Τα πιο συγκλονιστικό στοιχείο της κατάρριψής του πάνω από τη Γαλλία ήταν πως έπεσε σε εξαιρετικά μικρή απόσταση από το μέρος που γεννήθηκε. Μετά από τη σύντομη περιπέτειά του στη Νορμανδία, όπου παρέμεινε κρυμμένος στο κελάρι της οικογένειας Oger, μέλη της οποίας μετείχαν στη γαλλική αντίσταση, επέστρεψε στη Βρετανία το 1945 και λίγο μετά μετατάχθηκε στην 3η Μοίρα της RAF, που ήταν εξοπλισμένη με Hawker Tempest, με έδρα το Volkel της Ολλανδίας.

Στις 25 Μαρτίου 1945, σκοτώθηκε καθοδηγώντας μια επίθεση σε στόχους εδάφους κάτω από πολύ πυκνά πυρά αντιαεροπορικού πυροβολικού κοντά στο Bocholt της Γερμανίας, στην περιοχή του Osnabruck.

Mission briefing με πληρώματα μιας Μοίρας Hawker Tempest της RAF στην Ευρώπη.

Η πολεμική επίδοση του υποσμηναγού Βασιλειάδη καταγράφεται ως εξής:

  • Αεροσκάφη: 11,5 κατεστραμμένα – 5 με ζημιές
  • Χερσαία Οχήματα: 2 τραίνα κατεστραμμένα – 1 άρμα μάχης κατεστραμμένο
  • 60 άλλα οχήματα και λέμβοι κατεστραμμένοι

Στοιχεία από τη σελίδα των κ. Ιωάννη Μανσόλα και Αγγέλου Δαλασσινού

Most Popular