Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ εκφωνεί την γνωστή ομιλία του στο Westminster College του Μιζούρι, κάνοντας λόγο για το «σιδηρούν παραπέτασμα» που χωρίζει την Ευρώπη.
Αν και η φράση ανήκει μάλλον στον Βασίλι Ροζάνωφ, έναν αμφιλεγόμενο Ρώσο προεπαναστατικό συγγραφέα και φιλόσοφο, και εμφανίζεται στο βιβλίο του «Η Αποκάλυψη των καιρών μας» το 1918, έγινε γνωστή από τα χείλη του Βρετανού πρωθυπουργού σε εκείνη την ομιλία, για να χαρακτηρίσει μια ολόκληρη εποχή. Ο ίδιος ο Τσώρτσιλ φαίνεται ότι είχε χρησιμοποιήσει τη φράση ήδη από το Μάιο του 1945 σε τηλεγράφημα προς τον Τρούμαν, στον οποίο την επανέλαβε τη στη διάσκεψη του Πότσδαμ, ενώ την εκφώνησε ξανά τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου σε ομιλία του στο Βρετανικό Κοινοβούλιο.
Πάντως οι φράσεις που χρησιμοποίησε στην ομιλία του της 5ης Μαρτίου του 1946 είναι εκείνες που άφησαν ιστορία, καθώς υπογράμμιζαν την αγωνία της δυτικής Ευρώπης για τον μεταπολεμικό κόσμο, την απειλή που συνιστούσε η ΕΣΣΔ για την κεντρική και ανατολική Ευρώπη και την θέληση των Δυτικών να εξακολουθήσει η δέσμευση των ΗΠΑ στην ευρωπαϊκή ασφάλεια. Χαρακτηριστικές ήταν οι “τένοντες της Ειρήνης”, “ειδική σχέση”, “σιδηρούν παραπέτασμα” που τα επόμενα χρόνια θα χρησιμοποιηθούν κατά κόρον.
“Από το Στέτιν στη Βαλτική έως την Τεργέστη στην Αδριατική Θάλασσα ένα σιδηρούν παραπέτασμα πέφτει πάνω στην ήπειρο. Πίσω από τη γραμμή αυτή βρίσκονται όλες οι πρωτεύουσες των αρχαίων κρατών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης — Βαρσοβία, Βερολίνο, Πράγα, Βουδαπέστη, Βελιγράδι, Βουκουρέστι και Σόφια. Όλες αυτές οι φημισμένες πόλεις και οι πληθυσμοί που τις περιβάλλουν, βρίσκονται σε αυτό που πρέπει να ονομάσω σοβιετική σφαίρα.…Τα κομμουνιστικά κόμματα, που ήταν πολύ μικρά σε αυτές τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, έχουν καταλάβει εξέχουσα θέση και δύναμη δυσανάλογη με την αριθμητική τους ισχύ και αποσκοπούν στο να επιβάλουν παντού τον ολοκληρωτικό τους έλεγχο”.
Χαρακτηριστικό είναι πως ο Στάλιν διαμαρτυρήθηκε έντονα για αυτή την ομιλία, χαρακτηρίζοντάς τον Τσώρτσιλ ρατσιστή και πολεμοκάπηλο, ενώ ο Αντρέι Ζντάνωφ, επικεφαλής της προπαγάνδας του Κρεμλίνου, χρησιμοποίησε έναν εξίσου αιχμηρό λόγο με την ίδια φράση τον Αύγουστο. Γεγονός αποτελεί πως οι Σοβιετικοί ιστορικοί θεωρούν την ομιλία αυτή ως το εναρκτήριο λάκτισμα του Ψυχρού Πολέμου.
