ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 24 Δεκεμβρίου 1964: Μια βομβιστική επίθεση στη Σαϊγκόν, φέρνει την αμερικανική κλιμάκωση στο Βιετνάμ

Την παραμονή των Χριστουγέννων του 1964, το ξενοδοχείο Brinks στην πρωτεύουσα του Νοτίου Βιετναμ, Σαϊγκόν, συγκλονίστηκε από μια τρομακτική έκρηξη.

Υπεύθυνοι της βομβιστικής επίθεσης ήταν οι Βιετκόνγκ (Vietcong), μια οργάνωση του κομμουνιστικού Βορείου Βιετνάμ, που επιθυμούσε να καταφέρει ένα εντυπωσιακό χτύπημα για να αποδείξει τις ικανότητες  του να πλήξει την καρδιά του Βιετνάμ και να επιφέρει απώλειες μεταξύ των Αμερικανών, των μεγάλων συμμάχων του Νότου.

Το Βιετνάμ περιήλθε στην κυριαρχία των Γάλλων στα 1860 με 1880. Οι Γάλλοι οργάνωσαν τη χώρα στα πρότυπα μιας τυπικής αποικίας μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που εκδιώχθηκαν από τον Ιαπωνικό Στρατό. Αν και υποσχέθηκαν διευρυμένη αυτονομία με αντάλλαγμα εθελοντές για τον στρατό τους στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και ανεξαρτησία στον Β΄ Παγκόσμιο, αυτά ποτέ δεν υλοποιήθηκαν και το αυξημένο αίσθημα αγανάκτησης έκανε τους Βιτεναμέζους να συγκροτήσουν το αντιαποικακό και απελευθερωτικό κίνημα Viet Minh, με κομμουνιστικές καταβολές, από τη δεκαετία του 1940.

Το ξενοδοχείο Brinks στη Σαϊγκόν πριν την επίθεση.

Το κίνημα έγινε ισχυρό, ιδίως στα βόρεια της χώρας και οργάνωσε έντονο αντάρτικο με τη στήριξη της ΕΣΣΔ και της Ερυθρής Κίνας στη δεκαετία του 1950. Η ανταρτική δράση των Viet Minh κατέληξε στην εκδίωξη των Γάλλων και στη διχοτόμηση του Βιετνάμ με τις συμφωνίες της Γενεύης, το 1954, χωρίζοντας τη χώρα σε Κομμουνιστικό Βορρά και Καπιταλιστικό Νότο με όριο τον 17ο Παράλληλο. Η ιστορία δεν τελείωσε εδώ, καθώς ο Βορράς επιθυμούσε την επανένωση της χώρας, οργανώνοντας ισχυρή υπόγεια δράση στις περιοχές του Νότου.

Οι ΗΠΑ στήριξαν την νοτιοβιετναμική κυβέρνηση με χρήματα, όπλα και πληροφορίες ενώ μια σταθερή ροή ειδικών στη στρατιωτική οργάνωση και εκπαίδευση συγκρατούσε όσο γινόταν τις υπηρεσίες ασφαλείας του Νοτίου Βιετνάμ και τον στρατό του. Η δράση των ΗΠΑ ήταν σύμφωνη με την πολτική της “Ανάσχεσης” (Containment) που είχε διακηρύξει ο πρόεδρος Ντ. Αϊζενχάουερ, σύμφωνα με την οποία οι ΗΠΑ ως εκπρόσωπος του “Ελεύθερου Κόσμου”, όφειλαν να στηρίζουν έμπρακτα τα ασθενή κράτη που κινδύνευαν να πέσουν στα χέρια των κομμουνιστικών κρατών και να συγκρατήσουν την σοβιετική πλημμυρίδα. Την τελευταία οι Δυτικοί αναλυτές έβλεπαν σαν μια προσπάθεια παγκόσμιας κυριαρχίας για να καταλάβουν και να εντάξουν στην κομμουνιστική σφαίρα επιρροής όλα τα κράτη αλώνοντάς τα εκ των έσω. Η θεωρία, που αποδείχθηκε μετά την πτώση του κομμουνισμού υπεραπλουστευτική και υπερβολική, ως προς τις δυνάμεις και ορέξεις των κομμουνιστικών κρατών, ήταν πολύ δημοφιλής στις δεκαετίες του 1950 και 1960 με τους υποστηρικτές της να την αποκαλούν Domino Theory (η ιδέα πως η πτώση ενός κράτους σε κομμουνιστικά χέρια θα συμπαρέσυρε νομοτελειακά και τα γειτονικά του).

Λίγα λεπτά μετά την έκρηξη στο υπόγειο πάρκιν του ξενοδοχείου.

Μέσα σε αυτό το πρίσμα και στη φορτισμένη ατμόσφαιρα, η οργάνωση Vietcong, που είχε αναλάβει το αντάρτικο στο Νότιο Βιετνάμ, ξεκίνησε χτυπήματα και προπαγάνδα κατά των Αμερικανών από το Φεβρουάριο του 1963. Οι Vietcong αποκαλούσαν τους Αμερικανούς “νέους λευκούς διαβόλους” και τους συνέκριναν -όχι άδικα- με τους Γάλλους που είχαν εισβάλει για να επιβάλουν την κυριαρχία τους στο Βιετνάμ. Οι Vietcong παρουσίαζαν το κίνημα Viet Minh ως πατριωτική οργάνωση για την εκδίωξη των ξένων και των “ντόπιων λακέδων τους” και στοχοποποίησαν τους όχι λιγότερους από 26.000 Αμερικανούς που βρίσκονταν στο Νότιο Βιετνάμ το 1964.

Το ξενοδοχείο Brink επελέγη ως στόχος καθώς στέγαζε πολλά μέλη της αμερικανικής στρατιωτικής αποστολής. Μάλιστα, ήταν γνωστό και ως Brink Bachelor Officers Quarters (BOQ) και εκείνες τις μέρες στέγαζε τουλάχιστον 125 Αμερικανούς στρατιωτικούς κάθε βαθμού και όπλου, κάποιοι και με τις οικογένειες τους. Μαζί τους βρίσκονταν και μέλη της Αυστραλιανής Αποστολής Εκπαίδευσης του Στρατού του Βιετνάμ, άλλοι στρατιωτικοί και πολίτες. Μετά από πολλές μέρες παρακολούθησης, το απόγευμα της 24ης Δεκεμβρίου, δύο πράκτορες των Vietcong ντυμένοι με στολές του στρατού του Νοτίου Βιετνάμ έβαλαν ένα αυτοκίνητο φορτωμένο με 90 κιλά εκρηκτικών στο υπόγειο πάρκινκ του ξενοδοχείου.

Στις 17:55 έκρηξη συντάραξε το ξενοδοχείο και πολλά γειτονικά κτίρια. Οι πυλώνες του υπογείου κάμφθηκαν και οι τέσσερις πρώτοι όροφοι και το ισόγειο κατέρρευσαν. Η στιβαρή κατασκευή του κτιρίου περιόρισε αρκετά τα θύματα, αλλά το χτύπημα ήταν εντυπωσιακό περνώντας το μήνυμα πως κανείς στο Νότο δεν ήταν ασφαλής ενώ ακόμα και οι Αμερικανοί “μάτωναν”.

Από την έκρηξη σκοτώθηκαν δύο Αμερικανοί (ένας αντισυνταγματάρχης του MACV, της αμερικανικής στρατιωτικής αποστολής βοήθειας του Νοτίου Βιετνάμ κι ένας πολίτης, που εργαζόταν στην εύρεση στέγης για μέλη της αποστολής) και τραυματίστηκαν περί τους 60. Η επίθεση έθεσε τον Πρόεδρο Τζόνσον στο επίκεντρο ισχυρών επικρίσεων, με τους στρατιωτικούς να συμβουλεύουν άμεση αντίδραση, αεροπορικές προσβολές του Βορρά και ανάπτυξη στρατευμάτων στο Βιετνάμ, αντίθετα με τον ίδιο που επιθυμούσε τη συνέχιση της πολιτικής συμβούλων και εκπαίδευσης του Νοτιοβιετναμικού στρατού.

Αμερικανοί πεζοναύτες αποβιβάζονται στις ακτές του Νοτίου Βιετνάμ τρεις μήνες μετά τη βομβιστική επίθεση. Θα είναι ο προπομπός της μεγαλύτερης σε διάρκεια εκστρατείας των ΗΠΑ από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Σαν πράξη, το χτύπημα στο Brinks έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που προτίθετο. Αν και ο Βορράς ήθελε το βομβιστικό χτύπημα να αποτελέσει μια ισχυρή προειδοποίηση, που θα απέτρεπε τους Αμερικανούς να ενισχύσουν περαιτέρω τον Νότο, η επίθεση θεωρήθηκε κλιμάκωση και ώθησε το Νότιο Βιετνάμ στην αγκαλιά των ΗΠΑ και τους Αμερικανούς να αναλαμβάνουν πλήρη στρατιωτική δράση. Με την κυβέρνηση του Νοτίου Βιετνάμ να παραπαίει μεταξύ δικτατόρων, ο Πρόεδρος Τζόνσον συναίνεσε τελικά τον Μάρτιο του 1965 στην αποστολή 3.500 πεζοναυτών που αναπτύχθηκαν στο Νότιο Βιετνάμ. Ο πόλεμος έπαιρνε μια νέα, πιο δραματική τροπή.

Most Popular