ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 10 Μαρτίου 1968: Μάχη για ένα μυστικό ραντάρ στο Λάος

Οι εγκαταστάσεις ραντάρ, που είχε τοποθετήσει η USAF σε απόκρημνη τοποθεσία 15 μίλια πίσω από τις γραμμές των Βιετκόγκ, για να κατευθύνει αεροπορικές επιδρομές, ανακαλύπτονται και εξαρθρώνονται με μια αιφνιδιαστική καταδρομική ενέργεια.

Το περιβάλλον του Βιετνάμ ήταν πάντα δυσμενές για κάθε εισβολέα και το ίδιο ίσχυε και στον 20ό αιώνα, όπου η αεροπορική ισχύς φαινομενικά ήταν ακαταμάχητη. Έτσι, οι ισχυροί μουσώνες που επικρατούσαν από το Φθινόπωρο ως την Άνοιξη έκαναν την αεροπορική παρατήρηση από δύσκολη ως αδύνατη, ιδιαίτερα αν οι στόχοι ήταν χαμένοι στην πυκνή ζούγκλα.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 2 Μαρτίου 1965: Ξεκινά η επιχείρηση “Rolling Thunder” στο Βιετνάμ

Ειδικά, στο Βόρειο Βιετνάμ, η πορεία του βορειοανατολικού Μουσώνα είχε σαν αποτέλεσμα να δυσκολεύεται πάρα πολύ η αποστολή των Αμερικανών πιλότων κατά τη επιχειρήση ‘Rolling Thunder’, την εκστρατεία κατά στόχων στο Βόρειο Βιετνάμ μεταξύ 1965 και 1968.

Η κατάσταση περιπλεκόταν και από πρακτικούς λόγους. Την εποχή εκείνη οι Αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις είχαν μόνον δύο βομβαρδιστικά πραγματικά παντός καιρού: τα A-6 Intruder του Ναυτικού και τα Β-52 Stratofortress της Αεροπορίας. Τα πρώτα ήταν διαθέσιμα σε μικρό μόνο αριθμό ενώ τα στρατηγικά βομβαρδιστικά για πολιτικούς λόγους περιορίζονταν σε στόχους κοντά στην Αποστρατιωτικοποιημένη Ζώνη. Το βάρος έπεφτε στα F-105 Thunderchief και άλλα τακτικά μαχητικά που λόγω του καιρού είχαν “παράθυρο” ευκαιρίας μόνον για τέσσερις-πέντε μέρες τον μήνα για στόχους κοντά στο Ανόι.

To 1966, η αεροπορία των ΗΠΑ παρουσίασε ένα νέο ραντάρ, το MSQ-77, μια τροποποίηση πάνω στα ισχυρότερα ραντάρ, που χρησιμοποιούσε η Διοίκηση Στρατηγικής Αεροπορίας για κατάδειξη στόχων. Το νέο MSQ-77 υποσχόταν λύση στο πρόβλημα της Αεροπορίας κατευθύνοντας τα βομβαρδιστικά της πάνω από τους στόχους. Η ακρίβεια δεν ήταν απόλυτη αλλά αν ο στόχος ήταν ένα αεροδρόμιο ή ένα μεγάλο εργοστάσιο, αυτό δεν είχε μεγάλη σημασία.

Μέχρι το 1967 η Αεροπορία των ΗΠΑ είχε εγκαταστήσει 5 ραντάρ του τύπου στο Νότιο Βιετνάμ και ένα στην Ταϋλάνδη αλλά και πάλι το πρόβλημα για κατεύθυνση των αεροσκαφών σε στόχους γύρω από το Ανόι παρέμενε. Έτσι, αναζητούσαν μια τοποθεσία σε σημείο που να κάλυπτε μεγάλο τμήμα του Βορείου Βιετνάμ και σε απόσταση έως 280 χλμ. από τους πιο πιθανούς στόχους, που ήταν η εμβέλεια του ραντάρ.

Το μέρος αυτό βρέθηκε στην κορυφή του όρους Phou Pha Thi, 250 χλμ. δυτικά του Ανόι και μέσα στο έδαφος του Λάος, σε μια απόκρημνη και απρόσιτη κορυφή, που η CIA είχε τοποθετήσει έναν ραδιοφάρο TACAN. Ο TACAN ήταν ένας από τους πολλούς που μέσω της εταιρείας Air America η αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών είχε απλώσει σε μεγάλο μέρος του Βιετνάμ και του Λάος για να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις των ανταρτών που χρηματοδοτούσε και εξόπλιζε. Επιπλέον, μια νέα έκδοση του ραντάρ MSQ 77, η ΤSQ 81 μπορούσε να μεταφερθεί εύκολα σε κομμάτια, με ελικόπτερα που θα προσγειωνόταν σε μια πλαγιά του βουνού.

Έτσι, ιδρύθηκε η Lima Site 85, μια από τις πολλές τοποθεσίες Lima του δικτύου της CIA. Παρά τις τριβές μεταξύ της μυστικής υπηρεσίας και της Αεροπορίας, η πρώτη συνεργάστηκε παραχωρώντας τις εγκαταστάσεις και εκπαιδεύοντας ορεσίβιες φυλές ανταρτών για την προστασία της.

Καθώς οι βομβαρδισμοί έγιναν ξαφνικά πιο ακριβείς, το επιτελείο του Βορείου Βιετνάμ δεν άργησε να αντιληφθεί την ύπαρξη και να εντοπίσει την βάση. Στις 12 Ιανουαρίου 1968 έγινε μια πρώτη προσπάθεια καταστροφής της από δύο Antonov An-2 του Β. Βιετνάμ οπλισμένα με τροποιημένα βλήματα όλμων των 120 mm σε βόμβες ελεύθερης πτώσης. Η επίθεση απέτυχε αλλά ο αιφνιδιασμός ήταν μεγάλος. Στις 30 Ιανουαρίου, μια δεύτερη επίθεση, αυτή τη φορά με όλμους από ομάδα εδάφους, χτύπησε την ευρύτερη περιοχή για 30 λεπτά χωρίς αποτέλεσμα.

Οι επιθέσεις κατά της Lima 85 συνεχίστηκαν μέσα στον Φεβρουάριο, καθεμιά πιο ισχυρή και καλύτερα οργανωμένη. Αν και η βάση συνέχισε να λειτουργεί κατευθύνοντας τα αμερικανικά βομβαρδιστικά, όλα έδειχναν πως σύντομα θα καταστρεφόταν. Στα τέλη Φεβρουαρίου, η CIA ενημέρωσε πως η βάση δεν θα μπορούσε να διατηρηθεί πέραν της 10ης Μαρτίου. Η αναφορά ήταν σχεδόν προφητική.

Στις 10 Μαρτίου 1968, δύναμη 5-7 βιετναμικών ταγμάτων (περίπου 3.000 άνδρες) με υποστήριξη πυροβολικού, ρουκετών και όλμων επιτέθηκε προκαλώντας ζημιές και απώλειες. Παρά την προστασία που προσέφεραν στην ευρύτερη περιοχή 1.000 άτακτοι πολεμιστές Χμογκ, οι Βιετναμέζοι χρησιμοποίησαν άριστα το πυροβολικό και το στοιχείο του αιφνιδιασμού.

Οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους πολέμησαν με ό,τι είχαν (μεταξύ τους κι ένα ορειβατικό πυροβόλο) ενώ κατά τη διάρκεια της μέρας υποστηρίζονταν από αεροσκάφη A-26 Invader και F-4 Phantom. Με το σκοτάδι να γίνεται πιο πυκνό, ο διοικητής της βάσης αποφάσισε την εκκένωση με το πρώτο φως αλλά η απόφαση αποδείχθηκε αργοπορημένη.

Τα μεσάνυχτα, 33 Βορειοβιετναμέζοι σκαπανείς κινήθηκαν σε μια απόκρημνη ράχη που έφθανε στο κέντρο της αμερικανικής βάσης και στις 3:00 επιτέθηκαν μαζικά. Στη μάχη που ακολούθησε οι Αμερικανοί είχαν 12 στρατιωτικούς και 42 Ασιάτες νεκρούς ενώ μόλις που πρόλαβαν να εκκενώσουν 7 άτομα με ελικόπτερο. Το επεισόδιο έμεινε μυστικό πάνω από 40 χρόνια.

Most Popular