Ο σοβιετικός δορυφόρος παρατήρησης Kosmos-954, με πυρηνικό αντιδραστήρα για παροχή ενέργειας, διαλύεται κατά την επανείσοδό του στη Γη και τα ραδιενεργά συντρίμμια του πέφτουν σε μια μεγάλη περιοχή στο Βόρειο Καναδά.
Οι πυρηνικής λειτουργίας δορυφόροι δεν ήταν κάτι ασυνήθιστο. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60 και μετά τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΣΣΔ έστειλαν δεκάδες στο διάστημα, με πρώτες τις ΗΠΑ, που εκτόξευσαν συνολικά 41 δορυφόρους τύπου Transit-4A για να δημιουργήσουν ένα δίκτυο πλοήγησης για το αμερικανικό ναυτικό. Οι δορυφόροι χρησιμοποιούσαν διατάξεις ραδιοϊσοτόπων για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Αν και είναι πλέον ξεπερασμένοι και εκτός λειτουργίας από χρόνια, αρκετοί βρίσκονται ακόμα σε τροχιά και με το πυρηνικό υλικό τους μερικώς ενεργό. Θα ακολουθούσε η ΕΣΣΔ, που από το 1965 θα εκτοξεύσει τουλάχιστον 30 δορυφόρους ενώ οι ΗΠΑ θα συνέχιζαν με το πρόγραμμα Nimbus, ένα δίκτυο μετεωρολογικών δορυφόρων, επίσης με μονάδες ραδιοϊσοτόπων.
Με το τέλος της επιχειρησιακής ζωής τους, οι δορυφόροι συχνά επανέρχονταν στην ατμόσφαιρα της Γης, πέφτοντας συνηθέστερα στους ωκεανούς. Η περίπτωση του Kosmos-954, όμως, ανήκει στο χώρο του στατιστικού λάθους. Ο συγκεκριμένος εκτοξεύτηκε από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στις 18 Σεπτεμβρίου του 1977 φέροντας έναν πυρηνικό αντιδραστήρα BES-5. Οι αντιδραστήρες αυτοί είχαν συνήθως καύσιμο Ουράνιο-235 υψηλού εμπλουτισμού. Ο δορυφόρος ζύγιζε κάπου 4 τόνους και ο αντιδραστήρας 400 κιλά, εκ των οποίων τα 50 το πυρηνικό καύσιμο. Ο Kosmos-954 επιχειρούσε σε ύψος 259-277 χλμ. και πραγματοποιούσε μια περιστροφή της Γης κάθε 89 λεπτά.
Χάνοντας τον έλεγχο του δορυφόρου λίγες εβδομάδες μετά την εκτόξευση, οι Σοβιετικοί χειριστές αντιλήφθηκαν πως θα έπεφτε σύντομα στη Γη. Σε μια σπάνια στιγμή αλληλεγγύης και ειλικρίνειας -μάλλον ασυνηθιστη για το σοβιετικό καθεστώς- οι αρχές της ΕΣΣΔ ειδοποίησαν εγκαίρως άλλες κυβερνήσεις για το ενδεχόμενο πτώσης και διασποράς ραδιενεργού υλικού.
Οι ΗΠΑ αντέδρασαν ενημερώνοντας τους συμμάχους τους και προσφέροντας βοήθεια σε επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό για τον εντοπισμό, την περισυλλογή του δορυφόρου και την απολύμανση των περιοχών. Τελικά, στις 24 Ιανουαρίου 1978, λίγο πριν το χάραμα, ο Kosmos-954 εισήλθε στην ατμόσφαιρα και διέγραψε μια τροχιά 600 χλμ. απλώνοντας τα συντρίμμια του σε τρεις επαρχίες του Καναδά από τη Μεγάλη Λίμνη των Σκλάβων ως τη λίμνη Μπέηκερ.
Η καναδική κυβέρνηση οργάνωσε αμέσως την επιχείρηση “Morning Light” για περισυλλογή των υπολειμμάτων και εκκαθάριση του εδάφους. Η επιχείρηση κόστισε συνολικά 14 εκατομμύρια δολάρια Καναδά, κράτησε μέχρι τον Οκτώβριο του 1978, συλλέγοντας μικρό μέρος από τον συνολικό όγκο που είχε καταπέσει. Βάσει της συμφωνίας «Περί Διαστημικής Ευθύνης» του 1972, όπου κάθε χώρα είναι υπεύθυνη για ζημιές ή αναστατώσεις προκύψουν από διαστημικά αντικείμενα, ο Καναδάς απαίτησε από την ΕΣΣΔ 6 εκατ. δολάρια Καναδά. Η ΕΣΣΔ θα πληρώσει μετά από παλινωδίες κάπου 3 εκατομμύρια.
