ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 2 Απριλίου 1979: Ατύχημα στο Σβερντλόβσκ, το βιολογικό “Τσερνόμπιλ”

Αμέλεια στο 19ο ερευνητικό εργαστήριο του Σοβιετικού Στρατού στα νότια προάστια του Σβερντλόβσκ (το σημερινό Εκατερίνενμπουργκ, στα Ουράλια) οδηγεί στην απελευθέρωση στην ατμόσφαιρα σπόρων βακίλου του άνθρακα, με αποτέλεσμα δεκάδες νεκρούς.

Η πόλη αποτελούσε βιομηχανικό κέντρο από τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο με πολλά πολεμικά εργοστάσια να λειτουργούν στην περιοχή, μεταξύ τους κι ένα εργαστήριο του στρατού, που μελετούσε και παρήγαγε βιολογικά όπλα. Το τελευταίο είχε δημιουργηθεί το 1949 μετά την ανακάλυψη σχετικών ιαπωνικών ερευνών στη Μαντζουρία.

Στις 2 Απριλίου 1979 από λάθος συντήρησης απελευθερώθηκαν στον αέρα αναθυμιάσεις με σπόρους άνθρακα. Από την επομένη οι εργάτες του διπλανού εργοστασίου κεραμικών αρρώστησαν μαζικά. Το εργαστήριο ενημέρωσε τη στρατιωτική διοίκηση αλλά όχι και τις πολιτικές αρχές. Πέρασαν μέρες πριν καταλάβουν τί έγινε και το τοπικό πολιτικό γραφείο (ο Μπορίς Γιέλτσιν, ο μετέπειτα Πρόεδρος της χώρας, ήταν τότε επικεφαλής) κινήθηκε για να αποκρύψει το γεγονός, διαδίδονταν πως οι εργάτες έπασχαν από τροφική δηλητηρίαση.

Οι σοβιετικές ανακοινώσεις περί τροφικής δηλητηρίασης έγιναν ως ένα σημείο αποδεκτές και στη Δύση, ενώ η κυβέρνηση Κάρτερ στις ΗΠΑ δεν ήθελε να ερευνήσει περισσότερο καταγγελίες για ανάπτυξη βιολογικών όπλων από την ΕΣΣΔ. Ήταν μια εποχή που οι δύο υπερδυνάμεις προσπαθούσαν να προσεγγίσουν η μία την άλλη και η δημοσιοποίηση πως υπήρχε ανάπτυξη τέτοιων όπλων – και πολύ περισσότερο ένα ατύχημα – θα ήταν βόμβα στο ειρηνευτικό κλίμα, ειδικά όταν πριν λίγα χρόνια είχαν και οι δύο υπογράψει τη διεθνή σύμβαση Βιολογικών Όπλων που απαγόρευε τη σχετική έρευνα και παραγωγή τους.

Το συμβάν αποκαλύφθηκε μετά την πτώση του σοσιαλιστικού καθεστώτος με τον νέο Ρώσο Πρόεδρο Μπορίς Γιέλτσιν να παραδέχεται σε μια λακωνική ανακοίνωση πως γίνονταν έρευνες σε βάκιλο άνθρακα. Επιστημονική επιτροπή που μελέτησε το συμβάν το 1992 και 1993, 14 χρόνια μετά το ατύχημα ανακάλυψε πως τουλάχιστον 94 άνθρωποι παρουσίασαν σοβαρά προβλήματα υγείας μετά το περιστατικό εντός της πόλης αλλά και σε γειτονικά χωριά. Οι 68 πέθαναν εντός των επομένων εβδομάδων.

 

Most Popular