Ο Εμφύλιος πόλεμος του Λιβάνου φτάνει στο τέλος του. Τις πρωϊνές ώρες της 13ης Οκτωβρίου 1990, ο Συριακός στρατός με την υποστήριξη Λιβανέζων πολιτοφυλάκων επιτίθεται κατά της στρατιωτικής κυβέρνησης τoυ στρατηγού Μισέλ Αούν στην ανατολική Βηρυτό. Η επίθεση θα επιτύχει την κατάληψη της πόλης και το σβήσιμο κάθε αντίστασης, φέρνοντας το τέλος μιας εμφύλιας σύγκρουσης που κράτησε 15 χρόνια και έξι μήνες.
Περί τα 500 άτομα σκοτώνονται στη μάχη αυτή και άλλα 200 και πλέον θα βρεθούν νεκρά τις επόμενες μέρες και ώρες, με εμφανή σημάδια εκτέλεσης (σφαίρα στο οπίσθιο δεξί μέρος του κρανίου από κοντινή απόσταση).
Αρκετοί παρατήρησαν πως η συριακή επιχείρηση σε ένα πεδίο αντιπαράθεσης τόσο πολυεπίπεδο και πολύπλοκο, δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς τη συγκατάθεση των ΗΠΑ.
Οι τελευταίες όφειλαν να έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους στην κίνηση των συριακών δυνάμεων κοντά στη Βηρυτό και να φροντίσουν να πείσουν το Ισραήλ να μην εμποδίσει την προσέγγιση τους στη λιβανική πρωτεύουσα. Σε αντάλλαγμα, η Συρία θα αποτελούσε έναν “έντιμο μεσολαβητή” κατά τον πόλεμο των δυτικών εναντίον του Ιράκ, που ήταν έτοιμος να ξεσπάσει λόγω της εισβολής του τελευταίου στο Κουβέιτ. Μάλιστα κατά τη διάρκεια των επιχερήσεων του 1ου Πολέμου του Κόλπου το επόμενο έτος, πολλοί χειριστές αεροσκαφών και περίπολοι των συμμάχων, βρήκαν ασφαλές καταφύγιο στο συριακό έδαφος.
Ο Εμφύλιος του Λιβάνου ήταν μια από τις πιο τραγικές και μακροχρόνιες συγκρούσεις στη σύγχρονη ιστορία της Μέσης Ανατολής. Μικρή αλλά πλούσια χώρα, είχε μωσαϊκό θρησκειών από Χριστιανούς, μονοφυσίτες και ορθοδόξους, Δρούζους (Αβρααμιστές), Σουνίτες και Σιίτες μουσουλμάνους.
Δημιούργημα της διάλυσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας το 1918, ο Λίβανος κέρδισε την ανεξαρτησία του περνώντας από τη φάση της γαλλικής “εντολής”, που κυβέρνησε για αρκετά χρόνια τη χώρα μέχρι το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, αφήνοντας το σημάδι της στην οργάνωση του κράτους και των θεσμών. Η πολυσυλλεκτικότητα του Λιβάνου έκανε τους Γάλλους να προκρίνουν ένα κοσμικό κράτος, διακηρύσσοντας την ισοτιμία των θρησκειών αλλά ευνοώντας το χριστιανικό στοιχείο που διατήρησε τα πρωτεία και μετά την αποχώρησή τους.
Το μονοπώλιο της χριστιανικής μειονότητας στην πολιτική, στην οικονομία και στη δημόσια διοίκηση, άντεξε για 30 περίπου χρόνια ακόμα. Μέχρι το 1975, οπότε ξέσπασε διακοινοτική και πολιτική σύγκρουση μεταξύ διαφορετικών παρατάξεων που γρήγορα έλαβε χαρακτήρα εμφυλίου και θρησκευτικού πολέμου. Η σύγκρουση ήταν σφοδρότατη, χωρίς διαχωρισμό αμάχων και ενόπλων, και έλαβε χώρα κυρίως στις περιοχές των μεγάλων πόλεων, όπου οι χριστιανικές και σουνιτικές κοινότητες είχαν την πλειοψηφία.
Πολλές ξένες δυνάμεις περενέβησαν ενισχύοντας με όπλα, χρήματα και μαχητές τις διάφορες παρατάξεις. Ο Λίβανος μετατράπηκε σε πεδίο ανταγωνισμού του Ιράν και του Ισραήλ, ενώ έντονη ήταν και η παρουσία των δύο υπερδυνάμεων. Τελικά, η παρέμβαση του συριακού στρατού θα γείρει την πλάστιγγα υπέρ του σιιτικού Κινήματος Αμάλ, τερματίζοντας τον 15ετή πόλεμο και εγκαινιάζοντας την παρουσία του συριακού στρατού στη χώρα για άλλα 15 χρόνια.
Το Ισραήλ διατήρησε στην κατοχή του το Νότιο Λίβανο, ως ζώνη ασφαλείας για να εμποδίσει τη διείσδυση σουνιτικών ομάδων. Επίσης, από τη χώρα εκδιώθηκε και το Μέτωπο Απελευθέρωσης της Παλαιστίνης (PLO), που χρησιμοποίησε το Λίβανο όχι μόνο ως πεδίο σύγκρουσης αλλά και στρατηγείο.
Το τέλος του εμφυλίου θα δώσει λαβή για την άνοδο μια άλλης ισχυρής ένοπλης οργάνωσης που είχε πλέον την αμέριστη στήριξη του Ιράν, της Χεζμπολάχ, αρχικά με την κάλυψη του πολιτικού Κινήματος Ισλαμικής Ένωσης και μετά απροκάλυπτα ως αυτόνομο πολιτικο-στρατιωτικό κίνημα που θα πρωταγωνιστήσει στην περιοχή. Ο Συριακός στρατός θα αποχωρήσει το 2005 με καταλυτική παρέμβαση (απειλή ουσιαστικά) των ΗΠΑ προς τη Δαμασκό.
