Στην τελευταία σύγκρουση του πολέμου του Κόλπου το 1991, μονάδες της αμερικανικής 24ης Μεραρχίας Πεζικού και της 101ης Αερομεταφερόμενης ενεπλάκησαν με προπορευόμενη φάλαγγα της 1ης Μεραρχίας «Χαμουραμπί» της Ιρακινής Ρεπουμπλικανικής Φρουράς.
Συχνά αποκαλούμενη ως “μάχη της μάντρας με τα παλιοσίδερα” από τους Αμερικανούς, σημειώθηκε 72 ώρες μετά την ολοκλήρωση της κύριας επιχείρησης “Desert Sabre”. Kαι αφού οι δυνάμεις της Συμμαχίας είχαν ολοκληρώσει τον ευρύ ελιγμό τους και “σπάσει” τη ραχοκοκκαλιά των ιρακινών δυνάμεων με τον Πρόεδρο Τζωρτζ Μπους να έχει ανακοινώσει της λήξη των επιχειρήσεων στις 26 Φεβρουαρίου.
Με την στάθμευσή τους κοντά στην πετρελαιοπηγή της Rumaila οι Αμερικανοί στρατιώτες αισθάνθηκαν ανακούφιση με την είδηση πως ο πόλεμος είχε τελειώσει, όταν πληροφορήθηκαν την κίνηση σημαντικών δυνάμεων των Ιρακινών με κατεύθυνση από Νότο προς Βορρά μέσα από την περιοχή ευθύνης τους. Η προέλαση των Συμμάχων είχε απομονώσει στο πεδίο της μάχης πολλές ιρακινές μονάδες, που δεν επιθυμούσαν να παραδοθούν. Οι συγκεκριμένες ανήκαν στην επίλεκτη 1η Τεθωρακισμένη Μεραρχία “Χαμουραμπί” της Ρεπουμπλικανικής Φρουράς, που συγκεντρώνοντας μέσα και τμήματα και άλλων μεραρχιών, περνούσε μέσα από την λίμνη Λαμάρ και τα έλη του Χαμάρ που σχηματίζονταν μεταξύ των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη.
Αν και δεν υπήρχαν εντολές για εμπλοκή, οι δυνάμεις της 24ης ΜΠ με στοιχεία της 101ης Αλεξιπτωτιστών και 100 σχεδόν ελικόπτερα ενέπλεξαν την εχθρική φάλαγγα που εκτεινόταν ήδη σε μήκος 8 χλμ. οργανώνοντας μια ενέδρα και σφυροκοπώντας την από αέρα και έδαφος. Σύντομα ο αυτοκινητόδρομος 8 που οδηγούσε βόρεια προς τη Βαγδάτη γέμισε με κατεστραμμένα άρματα και φλεγόμενα οχήματα. Με ελάχιστες απώλειες από αμερικανικής πλευράς (ένα άρμα μάχης Μ-1 Abrams και ένα ένα τεθωρακισμένο Bradley με έναν τραυματία) η ιρακινή φάλαγγα διαλύθηκε, 250 τεθωρακισμένα οχήματα διαφόρων τύπων καταστράφηκαν, μαζί με τουλάχιστον 400 φορτηγά οχήματα, 30-40 πυροβόλα και 8 Πολλαπλούς Εκτοξευτές Πυραύλων, ενώ πάνω από 700 Ιρακινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και άνω των 3.000 αιχμαλωτίστηκαν.
Η μάχη μπορούσε ίσως να αποφευχθεί. Οι Συμμαχικές δυνάμεις βρίσκονταν σε στάση έχοντας λάβει εντολές να πάψουν πυρ ενώ διαπραγματεύσεις επρόκειτο να λάβουν χώρα την επομένη. Η επίθεση εναντίον δυνάμεων του εχθρού δεν είχε την εξουσιοδότηση των ανωτέρω κλιμακίων αλλά αποφασίστηκε από τον επικεφαλής της 24ης ΜΠ, υποστράτηγο Μπάρυ Μακάφρεϋ, αφού οι ιρακινές δυνάμεις άνοιξαν πυρ εναντίον αμερικανικής περιπόλου. Ωστόσο, οι στρατιωτικοί έδωσαν δίκαιο στον Μακάφρεϋ εξετάζοντάς τον σε ειδική επιτροπή πίσω στις ΗΠΑ, που τον απάλλαξε από οποιαδήποτε κατηγορία. Το ίδιο έκανε και άλλη μια ανεξάρτητη έρευνα του Κογκρέσσου. Ο πόλεμος είχε τελειώσει και το “επεισόδιο” της Rumaila εντάσσεται μάλλον στο περιθώριο των ηθών του πολέμου.
