Οι πολεμικές επιχειρήσεις κατά τα πρώτα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στο Ανατολικό Μέτωπο, κατέστησαν επιτακτική την παραγωγή ενός νέου σοβιετικού αεροσκάφους για την υποστήριξη στρατευμάτων και για την παρεμπόδιση των επικοινωνιών, αρκετά πίσω από τις γραμμές του εχθρού. Τα διαθέσιμα μονοκινητήρια στερούνταν επαρκούς οπλισμού και μακράς εμβελείας. Όχι μόνο απαιτείτο ενίσχυση των οπλικών συστημάτων, αλλά και επιπλέον προστασία του πληρώματος από τις επιθέσεις των γερμανικών μαχητικών.
Έναρξη σχεδιασμού του Su-8
Ήδη από τα μέσα του 1941, το γραφείο σχεδιασμού του Pavel Sukhoi δούλευε επάνω σε ένα μονοθέσιο θωρακισμένο επιθετικό αεροσκάφος, το ODBSh, με δύο πολλά υποσχόμενους αερόψυκτους κινητήρες Shvetsov M-71. Το project παρουσιάστηκε επισήμως στο Ινστιτούτο Ερευνών της Πολεμικής Αεροπορίας την 30η Ιουνίου του ιδίου έτους και εγκρίθηκε τον Οκτώβριο. Η εκκένωση όμως και μετεγκατάσταση των σοβιετικών βιομηχανικών μονάδων λόγω της προελάσεως των χιτλερικών στρατευμάτων, καθυστέρησε την έναρξη των διαδικασιών κατασκευής των τριών πρωτοτύπων που είχαν ζητηθεί (δύο για πτήση και ένα για στατιστικές δοκιμές) έως το Μάϊο του 1942.
Έτσι επιταχύνθηκαν οι δομικές εργασίες του DDBSh 2M-71, οι οποίες ξεκίνησαν περίπου έναν μήνα προτού περατωθεί ο σχεδιασμός του (20 Σεπτεμβρίου του 1942), στο εργοστάσιο Νο.19 στα Ουράλια (αργότερα μεταφέρθηκε και αυτό αναγκαστικά στο Τούσινο). Την άνοιξη του 1943, το πρώτο πρωτότυπο ήταν έτοιμο σε γενικές γραμμές. Διέθετε ενιχυμένη θωράκιση και, αντί για τους κινητήρες M-71, εγκαταστάθηκαν τελικώς οι M-71F των 2.200 ίππων, όπου θεωρούνταν ανθεκτικότεροι σε συνθήκες μάχης. Στις αρχές Δεκεμβρίου, το ΟDBSh 2M-71F (Su-8) πραγματοποίησε αρκετές εδαφικές δοκιμές, όπου εμφανίστηκαν τα πρώτα σχεδιαστικά ελαττώματα και ελλείψεις.
Οπλισμός και δομικά χαρακτηριστικά
Μέχρι τον Φεβρουάριο του 1944, τα αρχικά ρυγχαία πυροβόλα NS-37 αντικαταστάθηκαν από τα NS-45 OKB-16, διαμετρήματος 45 χλστ., τα οποία προορίζονταν για την εξουδετέρωση γερμανικών τεθωρακισμένων. Για επιθέσεις κατά του πεζικού, διέθετε τέσσερα πολυβόλα ShKAS των 7,62 χλστ. στο εξωτερικό τμήμα των πτερύγων. Υπήρχε επίσης και ένα ίδιο αμυντικό πολυβόλο στο χώρο του ασυρματιστού, στο κάτω τμήμα της ατράκτου, ενώ έφερε και ραχιαίο πυργίσκο UTK-1 με πολυβόλο UBT των 12,7 χλστ. Ο οπλισμός περιελάμβανε ακόμη έξι ρουκέτες PC 82 ή ROFS-132, που μπορούσαν να γίνουν και δέκα. Επιπροσθέτως, είχε και δυνατότητα μεταφοράς βομβών συνολικού βάρους 900 κιλών, όπου επίσης μπορούσαν να αυξηθούν στα 1.400 κιλά, αναλόγως των συνθηκών.
Βάσει των σοβιετικών εκτιμήσεων, ένας καλός πιλότος, εκπαιδευμένος στη χρήση των NS-45 OKB-16, θα μπορούσε ανέτως να αχρηστεύσει ένα άρμα τύπου Pz.IV Ausf G με επίθεση από το πλάι, γωνία 25-30° και απόσταση βολής 300-400 μέτρων, ή ένα τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού, τύπου Sd Kfz 250.
Το Su-8 2M-71F, με βάρος απογείωσης 12.413 κιλών, είχε επιχειρησιακή εμβέλεια 600 χλμ. και μέγιστη 1.500 χλμ. Η ανώτατη ταχύτητά του ήταν αρκετά ικανοποιητική σε σχέση με το βάρος του. Σε επίπεδο θαλάσσης έφτανε τα 500 χλμ./ώρα και σε υψόμετρο τα 550. Το ανώτατο ύψος ήταν 9.000 μέτρα.
Η δομή του Su-8 ήταν σύνθετη. Το εμπρόσθιο τμήμα της ατράκτου ήταν από χάλυβα πάχους 4-15 χλστ., ενώ η καλύπτρα από θωρακισμένο γυαλί πάχους 64 χλστ. Το κεντρικό τμήμα της ατράκτου ήταν από ντουραλουμίνιο, ενώ είχε προβλεφθεί θωράκιση και για τον πυροβολητή/ασυρματιστή. Η ουρά διέθετε ξύλινο πλαίσιο με επένδυση κόντρα πλακέ. Η όλη θωράκιση του αεροσκάφους ζύγιζε από μόνη της 1.680 κιλά (ήταν δηλαδή το διπλάσιο περίπου βάρος από αυτήν του Ilyushin Il-2) και προστάτευε από πυρά όπλων μεγάλου διαμετρήματος το πλήρωμα, τους κινητήρες, τις δεξαμενές καυσίμων, τις δεξαμενές λαδιού, τους ψύκτες λαδιού και τους κυλίνδρους των ελίκων. Είχε μήκος 13,58 μέτρα, ύψος 5,09 και έκταση πτερύγων 20,50.
Οι πτέρυγες, εμβαδού 60 τετραγωνικών μέτρων, στηρίζονταν σε μονή δοκό. Το κεντρικό τους τμήμα (στο οποίο ήταν εγκατεστημένοι οι κινητήρες) ήταν εξ ολοκλήρου μεταλλικό, ενισχυμένο με μεταλλικές επίσης νευρώσεις, ενώ τα άκρα έφεραν ξύλινες νευρώσεις και επένδυση από κόντρα πλακέ. Για τη βελτίωση του ελέγχου του αεροσκάφους σε αργές ταχύτητες, υπήρχαν slats στα χείλη προσβολής των πτερύγων. Το συμβατικό σύστημα προσγειώσεως αναδιπλώνετο υδραυλικά μέσα στα ατρακτίδια των κινητήρων.
Αλλαγή πλάνων και άδοξη κατάληξη
Η αξιολόγηση του Su-8 ήταν μεν επιτυχής από τους κατασκευαστές και κατόπιν από κρατικούς ειδήμονες, αλλά αποφασίστηκε τελικώς να μην τεθεί σε παραγωγή, θεωρώντας πως ο πόλεμος θα μπορούσε να κερδηθεί χωρίς ένα τόσο ακριβό και περίπλοκο αεροσκάφος, ακόμα κι αν ήταν πολύ πιο αποτελεσματικό από τα φθηνά επιθετικά μονοκινητήρια. Δεδομένου του ότι οι επιχειρήσεις είχε πια περάσει στα σύνορα της Γερμανίας με την ήττα του Χίτλερ να βρίσκεται όλο και πιο κοντά, δεν υπήρχε πλέον ουσιώδης ανάγκη για αεροπλάνο με τις ιδιότητες που είχαν αρχικώς ζητηθεί.
Προτάθηκαν αλλαγές για μετατροπή του σε μεσαίο βομβαρδιστικό και αναγνωριστικό μεγάλου υψομέτρου. Αυτές περιελάμβαναν την αφαίρεση των πυροβόλων και της θωρακίσεως των κινητήρων, την αντικατάστασή τους με Mikulin AM-42 των 2.000 ίππων, καθώς και την προσθήκη τρίτου μέλους στο πλήρωμα. Όμως το πλάνο ουδέποτε υλοποιήθηκε.
Το Su-8 θα μπορούσε κάλλιστα να διεκδικήσει το ρόλο του βέλτιστου αεροσκάφους ναυτικών επιθέσων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, διαθέτοντας όλες τις απαραίτητες για το ρόλο ιδιότητες: ισχυρή θωράκιση, ισχυρά όπλα και επαρκής εμβέλεια πτήσεως, αλλά δεν έμελλε να τεθεί ποτέ σε παραγωγή και υπηρεσία.
