Πως τα τρομακτικά U-Boats χρησιμοποιήθηκαν στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και τελειοποιήθηκαν στον Δεύτερο. Μέρος Α΄

Tα διαβόητα U-Boats δεν ήταν εφεύρεση της δεκαετίας του ΄30. Η δράση τους ξεκινάει από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όπου απέκτησαν και τη φοβερή φήμη που τα συνόδευσε στον επόμενο. Έγιναν αναμφιβόλως ο τρομακτικότερος εχθρός της υπερατλαντικής ναυτιλίας, βυθίζοντας περί τα 8.000 εμπορικά και πολεμικά πλοία, τα οποία αποτέλεσαν και τον υγρό τάφο δεκάδων χιλιάδων επιβατών και προσωπικού. Τα U-Boats (είναι η συντομογραφία της γερμανικής λέξεως Unterseeboot που ερμηνεύεται ως υποβρύχιο) «όργωναν» τους ωκεανούς εις αναζήτησιν υποψηφίων στόχων και είχαν τη φοβερή ικανότητα να επιτίθονται – τόσο επάνω όσο και κάτω από την επιφάνεια είτε με τα κανόνια τους είτε με τορπίλες – εναντίον πλοίων ακόμη και είκοσι φορές μεγαλυτέρων σε διαστάσεις.

1914, U-Boats στη ναυτική βάση του Kiel

Είναι ασφαλώς αντιληπτό πως εν αντιθέσει με τη σημερινή εποχή όπου η τεχνολογία έχει μετατρέψει τα σημερινά γιγάντια υποβρύχια σε πλωτές πόλεις με όλες τις σύγχρονες ανέσεις και δυνατότητες, τα πράγματα κατά τη δεκαετία του ΄20 ήταν εντελώς αντίστροφα. Μέσα στα στενά, σκοτεινά και κλειστοφοβικά υποθαλάσσια πλεούμενα, τα μέλη του προσωπικού δεν είχαν τη δυνατότητα να πλυθούν, ή το απλούστερο να αλλάξουν ρούχα, καθ’όλη τη διάρκεια των θαλασσίων περιπολιών όπου διαρκούσαν ακόμη και δύο μήνες. Πενήντα άνδρες μοιράζονταν δύο τουαλέτες – η μία μάλιστα από αυτές χρησιμοποιείτο στην αρχή των περιπολιών ως χώρος αποθηκεύσεως εφοδίων και τροφίμων – οι οποίες δεν μπορούσαν να λειτουργήσουν σε βάθος 80 ποδιών ή μεγαλύτερο λόγω της εξωτερικής πίεσης του νερού.

U-Boat κλάσεως UC-1

Το προσωπικό εισέπνεε διαρκώς ένα απαίσιο συνονθύλευμα ιδρώτος και αναθυμιάσεων ντίζελ. H μούχλα «άνθιζε» στα παπούτσια τους, ενώ οι χάρτες και τα σχεδιαγράμματα σάπιζαν από την έντονη ζέστη και την υγρασία. «Αισθάνομαι», είχα γράψει κάποιος πολεμικός ανταποκριτής που είχε δεχθεί να ακολουθήσει κάποια περιπολία ρουτίνας το 1941, «σαν τον Ιωνά μέσα σε ένα τεράστιο όστρακο». Η δήλωσή του έχει τη σημασία της, αν λάβουμε υπ’όψιν μας την εξέλιξη της τεχνολογίας μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων.

H συγκεκριμένη δήλωση έγινε από τον πολεμικό ανταποκριτή Lothar Günther Buchheim (η φωτογραφία είναι από τα μέσα της δεκαετίας του ’70)

Τα υποβρύχια ήταν ακόμα εντελώς πρωτόγονα ναυτικά όπλα, όταν η Γερμανία έγινε η τελευταία μεγάλη ναυτική δύναμη που κατασκεύασε κάποιο το 1906. Με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα πράγματα είχαν πια αλλάξει. Οι Γερμανοί είχαν επικρατήσει, αν όχι υπερισχύσει, στο σκληρό διεθνή ανταγωνισμό. Τα είκοσι ετοιμοπόλεμα U-Boats που διέθετε ήταν πιο εξελιγμένα από τα υποβρύχια άλλων μεγάλων χωρών. Μπορούσαν να ταξιδέψουν έως και 5.000 μίλια χωρίς ανεφοδιασμό, έχοντας τη δυνατότητα να επιχειρούν σε ολόκληρο το μήκος των βρετανικών ακτών.

Η ναυτική βάση του Kiel

Τα U-Boats στο Μεγάλο Πόλεμο

Η πρώτη επιτυχία του στόλου των U-Boats κατεγράφη στις 5 Σεπτεμβρίου του 1914. Ήταν μια επίθεση σε ένα βρετανικό ελαφρύ καταδρομικό στα ανοικτά των ακτών της Σκωτίας που οδήγησε στο θάνατο περισσοτέρους από 250 ναύτες. Δεκαεπτά ημέρες αργότερα, τα γερμανικά υποβρύχια βύθισαν τρία βρετανικά καταδρομικά μάχης εντός μιας ώρας, πνίγοντας σχεδόν 1.500 άνδρες. Όμως παρά τα επιτυχημένα αυτά χτυπήματα, οι Γερμανοί απώλεσαν περισσότερα U-Boats από όσα εχθρικά πλοία είχαν βυθίσει κατά τον πρώτο μήνα του Μεγάλου Πολέμου.

U-38

Το Φεβρουάριο του 1915, η Γερμανία ανακοίνωσε την έναρξη ενός εκτός ορίων υποβρυχιακού πολέμου στον οποίο όλα τα πλοία, ακόμη και τα εμπορικά ουδετέρων χωρών, που βρίσκονταν γύρω από τη Μεγάλη Βρετανία, θα αποτελούσαν στόχο χωρίς προειδοποίηση. Η ανακοίνωση δεν ελήφθη πολύ σοβαρά από τους Βρετανούς, θεωρώντας την ως μια απειλή που θα παρέμενε στα χαρτιά. Ο ίδιος ο Ουίνστον Τσόρτσιλ δεν πίστεψε ποτέ ότι αυτή θα υλοποιείτο από μια πολιτισμένη δύναμη, όπως είχε χαρακτηριστικά γράψει.

U-45

Η ωμή πραγματικότητα όμως προσγείωσε τους Βρετανούς απότομα. Τα U-Boats επιτίθονταν όχι μόνο σε πλοία που μετέφεραν τρόφιμα και πετρέλαιο προς το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και σε επιβατηγά. Ήταν 7 Μαΐου του 1915, όταν το U-20 τορπίλησε το RMS Lusitania στα ανοικτά των ακτών της Ιρλανδίας και παρέσυρε στο βυθό 1.200 σχεδόν επιβάτες. Το σκάφος μετέφερε επίσης και ένα μεγάλο φορτίο πυρομαχικών τυφεκίων και οβίδες πυροβόλων συνολικού βάρους 173 τόνων. Οι Γερμανοί, έχοντας προειδοποιήσει πως θα το χτυπούσαν, ένοιωθαν απολύτως δικαιολογημένοι να βυθίσουν ένα σκάφος που ενίσχυε πολεμικώς τους εχθρούς τους. Ανάμεσα όμως σε όσους πνίγηκαν συμπεριλαμβάνονταν και 128 Αμερικανοί υπήκοοι, κάτι που θορύβησε αρκετά τους επιτιθεμένους, διότι δεν επιθυμούσαν την είσοδο των Η.Π.Α στον πόλεμο. Με το φόβο μιας τέτοιας προοπτικής, η Γερμανία δεσμεύτηκε τελικά περί της ασφαλείας των επιβατών προτού επιτεθεί πάλι σε πλοία άνευ οπλισμού.

Το RMS Lusitania λίγο πριν φθάσει στο λιμάνι της Νέας Υόρκης το 1907

Οι Σύμμαχοι προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν με τεχνάσματα την απειλή των U-Boats. Το Βασιλικό Ναυτικό καμουφλάριζε πολεμικά πλοία βάφοντάς τα ως εμπορικά και κρύβοντας τον οπλισμό τους πίσω ή μέσα σε στοίβες αχύρων. Χαρακτηριστικό είναι δε πως ορισμένες βρετανικές περίπολοι είχαν έτοιμα ακόμη και πάνινα σακιά και σφυριά για να καλύψουν ή να σπάσουν τα περισκόπια των γερμανικών υποβρυχίων.

Μετά την ανακοίνωση της επανέναρξης του δίχως ορίων υποβρυχιακού πολέμου εναντίον συμμαχικών αλλά και ουδετέρων σκαφών στις 31 Ιανουαρίου του 1917, τα U-Boats βύθισαν περισσότερα από 500 σκάφη έως τα τέλη Απριλίου και είχαν σχεδόν πετύχει να νικήσουν τη Μεγάλη Βρετανία. Τα U-Boats θα είχαν ίσως πετύχει να νικήσουν τη Μεγάλη Βρετανία με την αποτελεσματική τους δράση, αλλά οι Αμερικανοί ήταν αυτοί που άλλαξαν τις ισορροπίες, αφού η είσοδός τους στον πόλεμο απεδείχθη καθοριστικής σημασίας.

Cruiser της εποχής του μεγάλου Πολέμου

Το U-Cruiser εντός αμερικανικών υδάτων

Η ανάπτυξη του ευμεγέθους υποβρυχίου U-Cruiser επέτρεψε στη Γερμανία να πλεύσει έως τις ακτές της Αμερικής και να χτυπήσει τον καινούριο της εχθρό εντός των χωρικών υδάτων του. Πράγματι, έφτασε το Μάϊο του 1918 και πέτυχε την καταστροφή δεκατριών πλοίων με έξι από αυτά να βυθίζοναι την ίδια μέρα. Εκτός αυτού, ναρκοθέτησε λιμάνια και έκοψε δύο τηλεγραφικά καλώδια στον βυθό της θαλάσσης κατά τη διάρκεια της αποστολής των 12.000 μιλίων.

Ένα Cruiser U-155 σε βρετανικά χέρια μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου

Οι Σύμμαχοι σταμάτησαν την πλεύση μεμονομένων εμπορικών πλοίων, τα οποία κινούνταν πια σε νηοπομπές και συνοδεύονταν από πολεμικά σκάφη. Για τα τεχνολογικά δεδομένα της εποχής, ήταν ίσως το μόνο αντίμετρο που μπορούσαν να λάβουν ώστε να μειώσουν τις διαρκείς επιτυχίες των U-Boats. Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία κατάφεραν να στείλουν στο βυθό περισσοτέρους από 10 εκατομμύρια τόνους φορτίων έως τη λήξη του πολέμου.

Most Popular