ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 28 Απριλίου 1503: Μάχη της Κερινιόλα, τα πυροβόλα όπλα κρίνουν τη μάχη

Η μάχη εντάσσεται στον μακρύ ανταγωνισμό μεταξύ Ισπανίας και Γαλλίας για τον έλεγχο των ιταλικών επαρχιών. Ο πόλεμος έκρινε την κυριαρχία στο θρόνο του βασιλείου της Ναπόλης.

Ο Ισπανικός στρατός (6.300 άνδρες με 1.000 αρκεβούζια και 20 πυροβόλα), συναντά έναν ισχυρότερο γαλλικό (9.000 άνδρες με 40 πυροβόλα) κοντά στο Μπάρι. Αν και λιγότεροι, οι Ισπανοί είχαν το πλεονέκτημα της επιλογής και οργάνωσης του εδάφους, καταλαμβάνοντας τα δεσπόζοντα υψώματα της Κερινιόλα, σκάβοντας τάφρους και στήνοντας φράχτες εναντίον του ιππικού. Έτσι προστάτευσαν τα νώτα τους, περιορίζοντας τις εχθρικές δυνατότητες ελιγμών, εγκλωβίζοντας τους εχθρικούς ιππείς σε συγκεκριμένους χώρους παγίδευσης.

Επιπλέον, ο ισπανικός στρατός περνούσε μια φάση αναδιοργάνωσης προς ένα σχήμα με κεντρικό ρόλο του πεζικού, ανταποκρινόμενος στις ανάγκες να μετακινεί σημαντικές δυνάμεις σε υπεράκτιες εκστρατείες, όπου το ιππικό δεν μπορούσε να μεταφερθεί εύκολα και σε μεγάλους αριθμούς.

Το ισπανικό πεζικό γινόταν περισσότερο επαγγελματικό, στελεχωνόταν από σκληροτράχηλους άνδρες της μεσαίας και κατώτερης κοινωνικής τάξης και οργανωνόταν σε τμήματα συνδυασμένων όπλων, που λέγονταν “coronelías”, και συμμετείχαν σαρισσοφόροι, ξιφομάχοι και βαλλιστροφόροι. Οι τελευταίοι αντικαθίσταντο από τους αρκεβουζιοφόρους καθώς το συγκεκριμένο πυροβόλο χειρός γινόταν όλο και πιο δημοφιλές.

Τα αρκεβούζια ήταν πρωτόγονα τυφέκια που μπορούσαν να τρυπήσουν τις σκληρές θωρακίσεις των ιπποτών από μικρή απόσταση. Πρέπει να εισήλθαν σε χρήση στην Ευρώπη από τους Οθωμανούς, το σώμα των Γενιτσάρων των οποίων υιοθετούσε πολλές τεχνολογικές καινοτομίες. Η πρώτη αναφορά για τυφέκια (tüfek) από τους Οθωμανούς γίνεται από το 1390, ενώ στα τέλη του 1460 ο στρατός του Ούγγρου ηγεμόνα Ματία Κορβίνου, τα χρησιμοποιούσε κατά κόρον.

Αν και η επαναγέμισή έπαιρνε πολλη ώρα, η ισχύς πυρός και ο ισχυρός κρότος που προκαλούσε η ομοβροντία μιας γραμμής αρκεβουζιοφόρων, ήταν αρκετή για να τρομάξει άλογα και αναβάτες. Και αν οι τυφεκιοφόροι κρατούσαν την ψυχραιμία τους στο επελαύνον ιππικό, μπορούσαν να θερίσουν κάθε επίθεση. Το 1472 υιοθετήθηκαν από τους στρατούς της Ισπανίας και Πορτογαλίας και γρήγορα έγιναν σήμα κατατεθέν του Ισπανού στρατιώτη.

Στην Καρινιόλα, οι Γάλλοι εξαπέλυσαν δύο ορμητικές επιθέσεις ιππικού στο ισπανικό κέντρο αλλά αποκρούστηκαν από πυκνά πυρά αρκεβουζίων και κανονιών. Στη δεύτερη επέλαση σκοτώθηκε κι ο Γάλλος διοικητής, Λουδοβίκος του Αρμανιάκ, δούκας του Νεμούρ. Τη διοίκηση ανέλαβε ο υπαρχηγός, διοικητής των Ελβετών μισθοφόρων που πολεμούσαν με τους Γάλλους, Σαντιέ.

Ο τελευταίος, σαν να μην είχε μάθει από τα παθήματα των συμμάχων του, αρνήθηκε να περιμένει την άφιξη των γαλλικών πυροβόλων και οργάνωσε μια επίθεση πειζκού με πυρήνα του Ελβετούς σαρισσοφόρους. Οι Ισπανοί αναδιοργάνωσαν την παράταξή τους, στέλνοντας τους αρκεβουζιοφόρους από το κέντρο στα πλάγια και τάσσοντας τους ξιφομάχους “Λάντσνεχτ” (Landsknechte) με τα μακρά ξίφη στο κέντρο.

Η ελβετική παράταξη δέχτηκε θεριστικά πυρά με τη σειρά της, αλλά συνέχισε να προελαύνει και τελικά έφτασε στα αναχώματα της ισπανικής πλευράς, όπου οι πανίσχυροι και ακαταμάχητοι άλλοτε σαρισσοφόροι δυσκολεύτηκαν, με τους αρκεβουζιοφόρους να τους πλευροκοπούν. Η ελβετο-γαλλική πλευρά έχασε τη συνοχή της, υπέστη μεγάλες απώλειες (~4.000) και διαλύθηκε. Πρόκειται για την πρώτη μάχη στην ιστορία που η έκβασή της καθορίστηκε από πυροβόλα όπλα.

Most Popular