ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 9 Ιανουαρίου 1863: Μάχη του Αρκάνσας Πόστ, «κρατήστε τους μέχρι να πεθάνετε όλοι»

Στο τρίτο έτος του Αμερικανικού Εμφυλίου, οι επιχειρήσεις στο ανατολικό μέτωπο κυριαρχούσαν, με τους μεγάλους στρατούς των αντιμαχομένων να αγωνίζονται για να πετύχουν ένα αποφασιστικό αποτέλεσμα, συγκρουόμενοι κοντά στις πρωτεύουσες των δύο συνασπισμών.

Ταυτόχρονα, όμως, η κατάσταση και οι επιχειρήσεις στις άλλες περιοχές, όπως στα κεντροδυτικά της χώρας δεν υπολείπονταν σε ένταση. Όπως και στα ανατολικά, το κλειδί των επιχειρήσεων ήταν ο ανεφοδιασμός. Όποιος κατόρθωνε να ελέγξει τη ροή εφοδίων στον πληθυσμό και στον στρατό, θα νικούσε, χωρίς την ανθρωποσφαγή που θα απαιτούσε η καταστροφή του εχθρικού στρατού, που θα υποσιτιζόταν μέχρι διάλυσης.

Χαρακτηριστικού τύπου ποταμόπλοιο των ΗΠΑ εξοπλισμένο με πυροβολικό και πρόσθετη θωράκιση. Τα ποταμόπλοια ήταν αρκετά διαδεδομένα στα μεγάλα πλωτά ποτάμια των ΗΠΑ κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, ιδίως με την ενσωμάτωση ατμομηχανών. Είχαν ελάχιστο βύθισμα και όλος ο αποθηκευτικός χώρος και οι καμπίνες βρίσκονταν στην υπερκατασκευή φτιαγμένη από ελαφρύ ξύλο.

Η μεταφορά των εφοδίων γινόταν μέσω τραίνων, ιππηλάτων αμαξών και ποταμοπλοίων. Στην περιοχή του Αρκάνσας, που διασχίζει ο ομώνυμος ποταμός (Άρκανσο), αξιωματικοί του Συνομοσπονδιακού Ναυτικού του Νότου ανέλαβαν την οργάνωση των λιμένων και την οχύρωσή τους με μια σειρά παροχθίων οχυρών, τα οποία εξοπλίστηκαν με παλιά πυροβόλα από πλοία του ναυτικού. Ένα τέτοιο ήταν το οχυρό “Χίντμαν”, που προστάτευε το στόμιο του Άρκανσο. Τον Δεκέμβριο του 1862, το οχυρό τράβηξε την προσοχή του στρατηγού Γκραντ, που διοικούσε τις δυνάμεις των Ομοσπονδιακών στρατευμάτων του Βορρά και σχεδίαζε μια προέλαση προς το Βίκσμπουργκ.

Η εκστρατεία προς το Βίκσμπουργκ ήταν στο μυαλό των Βορείων διοικητών από παλιότερα αλλά οι δυνάμεις τους δεν ήταν αρκετές για ταυτόχρονες επιχειρήσεις, ενώ οι ανταγωνισμοί των επικεφαλής, βύθιζαν κάθε προσπάθεια συνεργασίας. Οι στρατηγοί ΜακΚλέρναντ και Γκραντ ήταν στα μαχαίρια και έτσι ο επιτελής υφιστάμενός τους, υποστράτηγος Χάλεκ, σχεδίασε το διαχωρισμό μιας στρατιάς των 40.000 ανδρών, με τον ΜακΚλέρναντ να οδεύει προς το Μέμφις και τον Γκραντ προς το Βίκσμπουργκ. Ο Γκράντ χώρισε εκ νέου τις δυνάμεις του, αναθέτοντας ένα μέρος στο στρατηγό Σέρμαν για να περισφίξει το Βίκσμπουργκ σε μια λαβίδα. Το σχέδιο φαινόταν καλό αλλά η πραγματικότητα τους διέψευσε. Δυνάμεις του ιππικού των Νοτίων νίκησαν τον Σέρμαν και πολιτοφύλακες στα μετόπισθεν του Γκραντ πήραν τα όπλα και του έκλεισαν τον ανεφοδιασμό κάνοντάς τον να αναφωνήσει: “αυτοί οι παλιοαντάρτες είναι παντού”.

Στο μεταξύ, ο επικεφαλής ΜακΚλέρναντ, αντιμετωπίζοντας κι αυτός αντίσταση, εγκατέλειψε την προσπάθεια του, και με δική του πρωτοβουλία ενώθηκε με τις σκόρπιες δυνάμεις του Σέρμαν αναλαμβάνοντας τη διοίκησή τους. Στη συνέχεια αποφάσισε να προελάσει μέσω του ποταμού Άρκανσo επιτάσσοντας όσα ποταμόπλοια μπορούσε να βρει, θωρακίζοντάς τα με πλάκες σιδήρου και οπλίζοντάς τα με πυροβολικό.

Μόνο το οχυρό Χίντμαν, κοντά στο Αρκάνσας Πόστ, έστεκε εμπόδιο αλλά ο ΜακΚλέρναντ ήταν σίγουρος πως θα το κατέβαλε αιφνιδιαστικά πριν του προξενήσει μεγάλη ζημιά. Έτσι, στις 9 Ιανουαρίου 1863, ισχυρές δυνάμεις της Ένωσης (Βόρειοι) αποβιβάζονται κοντά στο οχυρό και υπερφαλαγγίζουν τις οχυρώσεις των Νοτίων. Ο φρούραρχος, Τόμας Τσώρτσιλ, έκπληκτος από την αριθμητική υπεροχή του εχθρού ζήτησε αμέσως ενισχύσεις από τον ανώτερό του, υποστράτηγο Τέοφιλ Χόλμς, ο οποίος του απάντησε «κρατήστε τους μέχρι να φτάσει βοήθεια ή μέχρι να πεθάνετε όλοι».

Από τη δύναμη των 29.000 περίπου Βορείων, 1.000 σκοτώθηκαν, τραυματίστηκαν ή ήταν αγνοούμενοι, οι περισσότεροι κατά τη φάση της επίθεσης από την απότομη όχθη προς τις εχθρικές οχυρώσεις. Οι 4.900 Νότιοι είχαν ελάχιστες απώλειες (περίπου 110) αλλά η ταχεία κίνηση του εχθρού και η ισχύς του ναυτικού πυροβολικού οδήγησαν σε κατάπαυση του πυρός και έναρξη διαπραγματεύσεων. Χάρη στην ευρηματικότητα και το θάρρος των Βορείων, ο δρόμος ήταν πλέον ανοιχτός.

Most Popular