ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 15 Δεκεμβρίου 533: Μάχη του Τρικάμαρου, ο θρίαμβος του Βελισσάριου στην Αφρική

Ο βυζαντινός στρατός του στρατηγού Βελισσαρίου κατανικά για δεύτερη φορά τον Βανδαλικό του βασιλιά Γελίμερου, τώρα στο Τρικάμαρο (Tricamarum) στη Βόρεια Αφρική. Η συντριβή που υπέστησαν οι Βάνδαλοι ήταν οριστική. Το βασίλειό τους θα διαλυόταν και η απειλή που αποτελούσαν για την κεντρική Μεσόγειο και την Ιταλία θα εκλείψει.

Η εκστρατεία στην Βόρεια Αφρική ήταν πρωτοβουλία του αυτοκράτορα Ιουστινιανού, η πρώτη κίνηση για την ανάκτηση των χαμένων από αιώνες ρωμαϊκών επαρχιών της Δύσης, μια πολιτική επέκτασης που ονομάστηκε από τον ίδιο “reconquista” (ανακατάληψη ή ανασύσταση). Το έτος 533, ο στρατηγός Βελισσάριος με 15.000 άνδρες, 500 μεταγωγικά και 92 πολεμικούς δρόμωνες έπλευσε στη Βόρεια Αφρική και αποβιβάστηκε στο Βανδαλικό βασίλειο της Καρχηδόνας, που με τις αρπακτικές του διαθέσεις απειλούσε τις επαρχίες της Ιταλίας, της Σικελίας και της Κρήτης.

Ο βασιλιάς των Βανδάλων, μιας γερμανικής φυλής που είχε μεταναστεύσει από την ανατολική Ευρώπη στην Ιβηρική χερσόνησο και κατόπιν απλώθηκε στη δυτική και βόρεια Αφρική προτού εγκατασταθεί στα εδάφη του αρχαίου βασίλειου της Καρχηδόνας, λεγόταν Γελίμερος (Geilamir, που αποδόθηκε από τους Βυζαντινούς χρονογράφους ως Γελίμερος) και συγκέντρωσε 17 χιλιάδες άνδρες, κυρίως ιππείς κατά των Βυζαντινών με τους οποίους συγκρούστηκε στο Δέκιμον (Ad Decimum). Παρότι υστερούσε σε αριθμούς, ο Βελισσάριος κατόρθωσε με στρατηγήματα και την έξυπνη χρήση του πειθαρχημένου στρατού του να αιφνιδιάσει και να συντρίψει τους Βανδάλους, σκοτώνοντας και τον αδερφό του Γελίμερου, Αματά.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 13 Σεπτεμβρίου 533: Μάχη στο Δέκιμον, η αρχή του τέλους της Βανδαλικής απειλής

Mετά τη νίκη του στο Δέκιμον, ο Βελισσάριος κατέλαβε την πρωτεύουσα του βασιλείου της Καρχηδόνας. O βασιλιάς Γελίμερος κατέφυγε στα δυτικά της χώρας καλώντας πανστρατιά του βασιλείου των Βανδάλων, τόσο προς τον αδερφό του Τζάζονα, που κλήθηκε πίσω από τη Σαρδηνία όπου εξεστράτευε, όσο και τις φυλές Καρχηδονίων και Βερβέρων της ερήμου, που τους υποσχέθηκε χρυσό για κάθε κεφάλι Βυζαντινού. Παράλληλα, ο Γελίμερος προσπάθησε να προκαλέσει διχόνοια στον στρατό του Βελισσαρίου στέλνοντας κρυφά μηνύματα στους μισθοφόρους Ούννους ιππείς, που υπηρετούσαν τους Βυζαντινούς, να αλλάξουν στρατόπεδο προσφέροντας πλούσια ανταλλάγματα.

Βάνδαλοι και Αλανοί πολεμιστές αποβιβάζονται στις ακτές της Αφρικής.

Στις αρχές Δεκεμβρίου, οι Βάνδαλοι ενισχύθηκαν με το στράτευμα του Τζάζονα, που λαμβάνοντας την δραματική έκκληση του αδερφού του επέστρεψε αμέσως στην Καρχηδόνα. Έχοντας πλέον εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, ο Γελίμερος προέλασε στα ανατολικά για να συναντήσει τους Βυζαντινούς για μια αποφασιστική μάχη στην Καρχηδόνα. Στο δρόμο κατέστρεψε το ρωμαϊκό υδραγωγείο κόβοντας την παροχή φρέσκου νερού στην πρωτεύουσα, μια κίνηση που επηρρέασε τις αποφάσεις των Βυζαντινών. Ο Βελισσάριος, πληροφορούμενος την άφιξη της νέας στρατιάς των Βανδάλων ανέλαβε και πάλι δράση. Αντιμετωπίζοντας το φάσμα της δίψας μέσα στην πόλη, αποφάσισε να αντιμετωπίσει με τον στρατό του, που πλέον αριθμούσε μετά τις απώλειες και τις αναγκαίες φρουρές, κάπου οκτώ χιλιάδες άνδρες, τους δεκαπέντε χιλιάδες Βανδάλους σε ανοιχτό πεδίο.

Η μάχη που δόθηκε στο Τρικάμαρο, πενήντα χιλιόμετρα δυτικά της Καρχηδόνας, ήταν σκληρή και αιματηρή, όπως και στο Δέκιμον. Ο Βελισσάριος επιτέθηκε πρώτος για να διατηρήσει την πρωτοβουλία κινήσεων, εξαπολύοντας τρεις φορές το ιππικό κατά των Καρχηδονιακών γραμμών. Στην τρίτη αυτή επέλαση, ο Τζάζονας, που διοικούσε την βανδαλική εμπροσθοφυλακή, σκοτώθηκε. Ο θάνατός του κλόνισε το ηθικό των Βανδάλων και ιδίως του αρχηγού τους, Γελίμερου, που έβλεπε για δεύτερη φορά έναν αδερφό του να χάνεται μπροστά στα μάτια του. Εκμεταλλευόμενος την κρίσιμη αυτή στιγμή, ο Βελισσάριος εξαπέλυσε μια σαρωτική επίθεση με το πεζικό, που γρήγορα έσπασε τις γραμμές των Βανδάλων και τους καταδίωξε σφάζοντάς τους χωρίς έλεος.

Η ήττα των Βανδάλων στο Τρικάμαρο ήταν οριστική με τον στρατό τους να έχει χάσει τόσο πολλούς άνδρες όσο και τη διάθεση να πολεμήσει ξανά τους Βυζαντινούς. Τα υπολείμματα του προσπάθησαν να διαφύγουν προς την Ισπανία, παλιά επικράτεια του βασιλείου των Βανδάλων, αλλά ο Βελισσάριος πληροφορήθηκε τις προθέσεις τους και τους απέκλεισε. Ο Γελίμερος με το λαό του κατέφυγαν στα βουνά των Βερβέρων, όπου πέρασαν έναν χειμώνα γεμάτο στερήσεις και λιμό. Τελικά, παραδόθηκαν και απομακρύνθηκαν από την βόρεια Αφρική και τη Σαρδηνία, που πλέον έγιναν βυζαντινό προπύργιο.

Most Popular