Ήδη από τα πρώτα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, είχε γίνει εμφανές πως μια από τις συνέπειες μιας πυρηνικής έκρηξης, θα ήταν οι εκτεταμένες βλάβες που θα προκαλούσε σε ηλεκτρικά κυκλώματα. Με σκοπό την ανεύρεση λύσεων, κατά τη δεκαετία του ’70, οι ΗΠΑ έθεσαν σε λειτουργία τη μεγαλύτερη γεννήτρια παραγωγής ηλεκτρομαγνητικών παλμών στο κόσμο.
Το ATLAS-I (Air Force Weapons Lab Transmission-Line Aircraft Simulator) στο Αλμπουκέρκι του Νέο Μεξικό, ήταν η κωδική ονομασία για την τεράστια διπλή γεννήτρια παραγωγής ηλεκτρομαγνητικών παλμών (ΗΜΠ) ισχύος 200 γιγαβάτ, καθώς και της κατασκευής (ξύλινο ικρίωμα) πάνω στην οποία θα δοκιμαζόταν στρατιωτικός εξοπλισμός (κυρίως αεροσκάφη) για να βρεθούν τρόποι προφύλαξής του από αυτόν.
H γεννήτρια θα προσομοίωνε πυρηνική έκρηξη σε μεγάλο υψόμετρο και το ξύλινο ικρίωμα είχε δυνατότητα αυξομείωσης ύψους. Ο λόγος που το υπό δοκιμή αεροσκάφος δεν έπρεπε να βρίσκεται στο έδαφος, ήταν επειδή η αντανάκλαση της ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας θα διπλασίαζε το φορτίο που θα δεχόταν και έτσι η μέτρηση δεν θα ήταν ακριβής. Σκοπός των δοκιμών ήταν η εύρεση τρόπων προστασίας των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συστημάτων των αεροσκαφών από τις συνέπειες ενός ΗΜΠ.
Για να είναι όμως η προσομοίωση όσο το δυνατό πιο ακριβής, η ξύλινη κατασκευή δεν έπρεπε να περιέχει ίχνος μετάλλου. Για αυτό το λόγο, όχι μόνο κατασκευάστηκε αποκλειστικά από ξύλο, αλλά ακόμη και οι ενώσεις κρατούνταν στη θέση τους από ξυλόκολλα και ειδικές ξύλινες βίδες.
Πρόκειται για ένα κατασκευαστικό επίτευγμα αν αναλογιστούμε πως το τεράστιο ικρίωμα είχε μήκος 304 μέτρα, ύψος 38 μέτρα και ήταν αρκετά στιβαρό για να υποστηρίξει το βάρος ενός βομβαρδιστικού B-52 που ζυγίζει 83 τόνους.
To πρόγραμμα του ATLAS-I τελείωσε το 1980 και η εγκατάσταση εγκαταλείφθηκε οριστικά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Το ικρίωμα παραμένει η μεγαλύτερη ξύλινη κατασκευή χωρίς μεταλλικά μέρη στο κόσμο και στις μέρες μας γίνονται προσπάθειες να διατηρηθεί ως εθνικό μνημείο.
Πρώτη δημοσίευση 28/8/2018
