Το αμερικανικό Ναυτικό παραμένει χωρίς μαχητικό αεροπορικής υπεροχής


Αν μπορούσε να γυρίσει πίσω τον χρόνο, το αμερικανικό Ναυτικό ίσως να μην απέσυρε τα F-14 Tomcat το 2006. Το πρόγραμμα F/A-XX θα μπορούσε να κλείσει το χάσμα που άφησε η απόσυρση του «Γάτου» της Grumman και η ματαίωση προγραμμάτων όπως τα NATF και A/F-X, όμως η έμφαση που δίδεται στην ανάπτυξη ενός υβριδικού μαχητικού/επιθετικού αεροσκάφους κινδυνεύει να αφήσει τα αεροπλανοφόρα του Ναυτικού χωρίς μαχητικό αεροπορικής υπεροχής 6ης γενεάς, προειδοποιεί έκθεση του Hudson Institute.

Η προώθηση του μελλοντικού F/A-XX ως μαχητικού πολλαπλών ρόλων εις αντικατάσταση του Super Hornet υποσκελίζει τον ζωτικής σημασίας ρόλο της αεροπορικής υπεροχής. Οι νέες γεωπολιτικές εντάσεις, όπως έδειξε με τον πλέον εύγλωττο τρόπο η πρόσφατη Κορεατική κρίση, αλλά και οι καινούργιες απειλές που προκύπτουν για τα αεροπλανοφόρα των ΗΠΑ από μαχητικά τα οποία θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τα F/A-18E/F Super Hornet και τα F-35C, ίσως είναι η ευκαιρία να επιστρέψει στο προσκήνιο ο παραμελημένος αυτός ρόλος.
«Ένας ακόμη νέος τύπος αεροσκάφους που απαιτείται είναι ένα μαχητικό αεροπορικής υπεροχής… Δεδομένης της αυξημένης ανάγκης για υποστήριξη μαχητικών από αεροπλανοφόρα, η συγκεκριμένη δυνατότητα είναι κρίσιμη» τονίζεται στην έκθεση «Sharpening the Spear: The Carrier, the Joint Force, and High-End Conflict» του Hudson Institute.

Οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι τόσο το Super Hornet όσο και το F-35C έχουν να αντιμετωπίσουν την πρόκληση νέων μαχητικών 5ης γενεάς (Sukhoi T-50 PAK-FA, Chengdu J-20) με σημαντικά πλεονεκτήματα όσον αφορά την ακτίνα δράσης, την επιχειρησιακή οροφή, την δυνατότητα απόκρυψης λόγω χαρακτηριστικών stealth και τα όπλα αέρος-αέρος μεγαλύτερης εμβέλειας. «Τα μαχητικά 5ης γενεάς και οι τύποι που θα ακολουθήσουν θα δύνανται να εμπλακούν με επιτυχία εναντίον των υπαρχόντων και μελλοντικών αεροσκαφών των αμερικανικών αεροπλανοφόρων, διαπερνώντας τις άμυνες για να πλήξουν στόχους υψηλής αξίας, όπως αεροσκάφη εγκαίρου προειδοποίησης, ανθυποβρυχιακά αεροσκάφη και ιπτάμενα τάνκερ…» αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Ήδη, αεροσκάφη σαν τα ρωσικά Su-30SM και Su-35S αλλά και τα κινεζικά J-11D και J-15 συνιστούν σοβαρή απειλή για τα F/A-18E/F που βρίσκονται σήμερα σε υπηρεσία. Τα Super Hornet είναι υποδεέστερα σε ταχύτητα έναντι των J-11 τα οποία επιπροσθέτως διαθέτουν το πλεονέκτημα ότι μπορούν να εξαπολύσουν βλήματα αέρος-αέρος ευρισκόμενα εκτός της εμβέλειας των ΑΙΜ-120 των αμερικανικών μαχητικών.

Το F-35C ουδέποτε σχεδιάσθηκε ως μαχητικό αεροπορικής υπεροχής, υπενθυμίζουν, με αποτέλεσμα το προφίλ αποστολής να περιορίζεται στα μεσαία ύψη και με δυνατότητα μεταφοράς προς το παρόν μόλις δύο βλημάτων AIM- 120 εσωτερικώς. «Ως προσωρινό μέτρο, το Ναυτικό και η Αεροπορία θα έπρεπε να επιταχύνουν την αναβάθμιση των μαχητικών στο επίπεδο Block 5 που θα επιτρέψει την μεταφορά έξι AIM-120» υποστηρίζουν.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 οι σχεδιαστές του Ναυτικού οραματίζονταν το JSF σε ρόλο κρούσης με όριο μόλις 6,5g και περιορισμένη δυνατότητα αέρος-αέρος. Μάλιστα ορισμένοι τότε συζητούσαν την απόσυρση των F-14 με αντάλλαγμα την διατήρηση των Α-6 Intruder σε υπηρεσία. Στην μεταψυχροπολεμική εποχή, η εναέρια μάχη φάνταζε απομεινάρι του παρελθόντος και η έμφαση περνούσε στις επιχειρήσεις αέρος-εδάφους. Αυτή η εσφαλμένη, όπως απεδείχθη, αντίληψη και η έλλειψη πιστώσεων εξηγούν τον λόγο που το αμερικανικό Ναυτικό δεν προχώρησε με τα προγράμματα NATF (Naval Advanced Tactical Fighter) και A/F-X.

Εάν υλοποιείτο το τελευταίο, το Ναυτικό θα είχε ένα μαχητικό όχι απαραιτήτως υψηλής επιτάχυνσης αλλά με σχετικά υψηλή ταχύτητα πλεύσης, εφοδιασμένο με μια πληθώρα ενεργών και παθητικών αισθητήρων και αρκετά όπλα στην –εσωτερική– αποθήκη οπλισμού του, διαθέτοντας χώρο και για την υιοθέτηση μελλοντικών τεχνολογιών, όπως HPM (Ηigh Powered Microwaves) και λέιζερ. Αποτελώντας τμήμα του επιχειρησιακού δόγματος Outer Air Battle, το μαχητικό αεροπορικής υπεροχής θα μπορούσε να αντιμετωπίσει όπλα, αεροσκάφη και αισθητήρες του αντιπάλου από ικανές αποστάσεις.
Βεβαίως, το εν λόγω δόγμα του Ναυτικού ανάγεται στην δεκαετία του ’80, όταν οι ΗΠΑ ετοιμάζονταν να αντιμετωπίσουν επιθέσεις σοβιετικών βομβαρδιστικών Tu-22M Backfire, πυρηνοκίνητα πυραυλοφόρα υποβρύχια κλάσης Oscar (Project 949A Antey) και ομάδες μάχης πυρηνικών καταδρομικών τύπου Kirov, σημειώνει ο πρώην Αμερικανός υφυπουργός Άμυνας Robert Work. Αν και το Ναυτικό ήταν σχετικά σίγουρο πως θα μπορούσε να βυθίσει τα Oscar και τις μονάδες επιφανείας του αντιπάλου πριν προλάβουν να εξαπολύσουν τους πυραύλους τους, δεν έδειχνε τόσο βέβαιο για την έγκαιρη εξουδετέρωση της απειλής που συνιστούσαν τα Tu-22M.

Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου δόγματος, τα F-14 των αεροπλανοφόρων θα προσπαθούσαν να καταρρίψουν τα Backfire και τους πυραύλους cruise που θα εκτόξευαν. Ωστόσο ένα τέτοιο σενάριο διαπιστώνεται κατά πόσο λειτουργεί μόνο με έναν τρόπο –στην πράξη. Κάτι που σίγουρα κανείς λογικός δεν επιθυμεί να δει. Η αναδυόμενη όμως απειλή που συνιστά η στρατηγική απαγόρευσης περιοχής την οποία ακολουθεί μεθοδικά η Κίνα, καθιστά το θέμα ξανά επίκαιρο. Και αυτή την φορά το αμερικανικό Ναυτικό φαίνεται να μην έχει κάτι αντίστοιχο των θρυλικών F-14 για να κάνει την διαφορά.
Οι διαφορετικές αντιλήψεις Ναυτικού και Αεροπορίας –το πρώτο προσανατολίζεται σε ένα πιο αμυντικό concept ενώ η USAF θέλει μια περισσότερο επιθετική πλατφόρμα αεροπορικής υπεροχής– σημαίνει ότι αναπόφευκτα θα υπάρξουν διαφορές όσον αφορά την κύρια αποστολή και τις πιθανές απειλές στην προσέγγιση που θα ακολουθήσουν τα προγράμματα F/A-XX και F-X, όπως υπήρξαν στην περίπτωση των F-35 και F-22, επισημαίνουν Αμερικανοί ειδικοί. Προς το παρόν, το αμερικανικό Ναυτικό θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις επιχειρησιακές προκλήσεις των καιρών με ό,τι έχει.
Αλέξανδρος Θεολόγου  
Πρώτη δημοσίευση 12/1/2018

 

Most Popular