Να ξεκινήσουμε το άρθρο με κάποιες λεπτομέρειες αφορούσες τα βασικά δομικά και τεχνικά στοιχειά του νέου αεροσκάφους. Μπροστά από την άτρακτο ήταν η καμπίνα του πλοηγού-σκοπευτού. Ακολουθούσε ο θάλαμος του πιλότου και πιο κοντά στην ουρά βρισκόταν ο χώρος του πυροβολητού-ραδιοχειριστού. Η καταπακτή βομβών ήταν στο κέντρο της ατράκτου. Βόμβες βάρους 250 και 500 κιλών μπορούσαν επίσης να τοποθετηθούν εξωτερικά, κάτω από τις πτέρυγες. Η ανάρτηση βομβών πιο μικρής διαμέτρου (έως 100 κιλά) γινόταν συνδυαστικά: κάθετα στο μπροστινό μέρος της καταπακτής και οριζόντια στο πίσω τμήμα της. Δεδομένου ότι ολόκληρο το φορτίο των βαρέων βομβών ήταν πλησίον του κέντρου βάρους του αεροσκάφους, η ρίψη τους (αυτή γινόταν μηχανικά από τον πλοηγό, ενώ υπήρχε και δεύτερο σύστημα στο πιλοτήριο σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης) δεν επιδρούσε σημαντικά στη σταθερότητα και τον έλεγχό του.
Ως οπλισμό, το SB 2IS διέθετε ένα ρυγχαίο ζεύγος πολυβόλων ShKAS που κινούνταν μόνο κατακόρυφα. Το χαρακτηριστικό τους γνώρισμα ήταν ο υψηλότατος, για την εποχή εκείνη, ρυθμός βολών (περίπου 3.000-3.500 ανά λεπτό). Στο χώρο του πυροβολητού-ασυρματιστού υπήρχαν άλλα δύο πολυβόλα ShKAS, ενώ στη ράχη ένας πυργίσκος TUR-9 με δυνατότητα ανασύρσεως των πολυβόλων στο εσωτερικό του αεροσκάφους. Ήταν ο μόνος σοβιετικός πυργίσκος που επέτρεπε την εξισορρόπηση του όπλου με το βάρος του σκοπευτού για μεγαλύτερη ακρίβεια βολών.
Έναρξη της μαζικής παραγωγής
Οι διαδικασίες της μαζικής παραγωγής των SB ξεκίνησαν την άνοιξη του 1935. Ταυτοχρόνως, υπό την εποπτεία του μηχανικού V. Klimov, εκτελούνταν εργασίες βελτιώσεως του κινητήρα Hispano-Suiza 12Y, ο οποίος ονομάστηκε M-100. Εν συγκρίσει με το πειραματικό αεροπλάνο, το SB είχε μεγαλύτερο εμβαδόν πτερύγων (56,7 τετραγωνικά μέτρα) και κανονικό βάρος πτήσεως 5.628 κιλά. Η μεγίστη ταχύτητά του έπεσε όμως στα 393 χλμ/ώρα, ενώ και ο χρόνος αναβάσεως στα 5.000 μέτρα ανήλθε στα 11,7 λεπτά. Με φορτίο βομβών μισού τόνου, μπορούσε να φτάσει σε εμβέλεια τα 2.200 χλμ. περίπου. Για την απογείωση και προσγείωση δεν απαιτείτο μακρύς διάδρομος, καθώς 300-350 μέτρα τροχοδρομήσεως ήταν αρκετά. Όταν το χιόνι στο έδαφος ξεπερνούσε τα 300 χλστ., τοποθετούνταν στα αεροπλάνα ανασυρόμενα πέδιλα σκι, που μείωναν μολαταύτα τη μεγίστη ταχύτητα πτήσεως κατά 12-17 χλμ/ώρα. Το σύστημα πάντως αυτό διατηρούσε τα SB σε υψηλή ετοιμότητα μάχης κατά το Xειμώνα. Τα χαρακτηριστικά του αεροσκάφους παραγωγής παρουσίασαν σοβαρή βελτίωση με τους ισχυροτέρους κινητήρες M-100A των 860 ίππων, καθώς έφτανε σε ταχύτητα τα 423 χλμ/ώρα και ανέρχετο σε 5.000 μέτρα ύψος εντός 8,6 λεπτών.
Δράση των σειριακών SB σε Ισπανία και Κίνα
Κατόπιν αιτήματος που ήλθε από την Ισπανία στις αρχές Φθινοπώρου του 1936, η ΕΣΣΔ ανταποκρίθηκε θετικά και προς τα τέλη Σεπτεμβρίου έστειλε βομβαρδιστικά SB με κινητήρες M-100, μαζί με προσωπικό ιπταμένων και τεχνικών. Όσον αφορά τα δεδομένα πτήσης τους – κυρίως την ταχύτητα, το ρυθμό ανόδου και το μέγιστο υψόμετρο – υπερτερούσαν των αεροσκαφών που είχαν ήδη στη διάθεσή τους οι μονάδες των Κομμουνιστών. Συνάμα, υπερτερούσαν και αρκετών εχθρικών αεροσκαφών, όπως αυτά που είχε στείλει η φασιστική κυβέρνηση της Ιταλίας.
Στα πρώτα στάδια των εχθροπραξιών, τα SB – αρχικά πετούσαν με σοβιετικά και κατόπιν με ισπανικά πληρώματα – εκτελούσαν αποστολές χωρίς συνοδεία μαχητικών και αποδείχτηκαν αποτελεσματικά εναντίων διαφόρων χερσαίων και θαλασσίων στόχων, πλήττοντας μονάδες πεζικού, αεροδρόμια, λιμάνια, μέσα μεταφοράς και πολεμικά πλοία. Επίσης δεν ήταν ασυνήθιστο να αναχαιτίζουν και να διασκορπίζουν εναερίους σχηματισμούς εχθρικών βομβαρδιστικών. Για την αντιμετώπισή τους, νέα αντιαεροπορικά πυροβόλα με πιο προηγμένα συστήματα σκοπεύσεως, καθώς και Messerschmitt 109, κατέφθασαν από τη Γερμανία.
Από το Φθινόπωρο του 1937, αεροσκάφη SB που πετούσαν με σοβιετικά πληρώματα, άρχισαν να συμμετάσχουν ενεργά σε ένα άλλο μέτωπο, στην απόκρουση της επιθετικότητας των Ιάπωνων εναντίον της Κίνας. Η ισχύς και ταχύτητά τους ενίσχυσε ουσιωδώς το στόλο της Κινεζικής Αεροπορίας η οποία, μέχρι εκείνη τη στιγμή, είχε απωλέσει ολόκληρο σχεδόν το στρατιωτικό της εξοπλισμό. Όπως ακριβώς και στην Ισπανία, έτσι και στην Κίνα τα SB επιχειρούσαν χωρίς κάλυψη ή συνοδεία μαχητικών.
Το SB ήταν το πρώτο σοβιετικό αεροσκάφος για το οποίο εκδόθηκε αδειοδοτημένη παραγωγή του στο εξωτερικό. Στην παραλλαγή με τους κινητήρες M-100A, η τσεχοσλοβακική αεροπορική βιομηχανία κατασκεύασε περί τα 110 κομμάτια με την ονομασία B.71. Μετά την κατάληψη της χώρας από τους Γερμανούς εισβολείς, αυτά πέρασαν στον έλεγχο της Luftwaffe και διενεμήθηκαν και σε άλλες δυνάμεις του Άξονος.
Η καθυστέρηση των βελτιώσεων απέφερε την απώλεια των περισσοτέρων SB στο Β΄ Π.Π.
Η εμπειρία της πολεμικής χρήσεως των SB στην Ισπανία και την Κίνα καθόρισε τις παραμέτρους της περαιτέρω αναβαθμίσεώς του οι οποίες διευκόλυναν κατά πολύ τα καθήκοντα των πυροβολητών. Συνάμα, οι πιλότοι ζήτησαν αύξηση του βάρους του φορτίου βομβών στα 1.200 με 1.500 κιλά. Το αεροσκάφος με κινητήρες M-100A και εκσυγχρονισμένα όπλα πέρασε τις κρατικές δοκιμές το Μάϊο-Ιούνιο του 1937, τα οποία αύξησαν αισθητά την αμυντική του ισχύ, ειδικά από κάτω και πίσω. Οι δοκιμές με προσομοίωση αερομαχιών έδειξαν πως η ακρίβεια στην προσβολή εχθρικών στόχων αυξήθηκε δύο με τρεις φορές περισσότερο. Το μοναδικό μειονέκτημα με τους νέους πυργίσκους MV-3 και MV-2 ήταν η μείωση της μεγίστης ταχύτητος που έπεφτε στα 412 χλμ/ώρα σε ύψος 4.000 μέτρων.
Ο νέος αμυντικός οπλισμός επρόκειτο να εισαχθεί στη μαζική παραγωγή. Αυτός όμως εγκαταστάθηκε σε μερικά μόνο αεροσκάφη μέχρι το 1940. Μόνο μετά τον σοβιετο-φινλανδικό πόλεμο οι παλαιοί πυργίσκοι άρχισαν σταδιακά και συστηματικά να αντικαθίστανται με τους νέους. Το κακό είναι πως είχε ήδη χαθεί σημαντικός χρόνος, με αποτέλεσμα τα περισσότερα SB να καταρριφθούν ευκόλως κατά τις πρώτες αερομαχίες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αφού οι δυνατότητες των προηγουμένων και απαρχαιωμένων είχαν εξετασθεί καλά από Γερμανούς πιλότους, ενόσω ακόμα υπηρετούσαν επί ισπανικού εδάφους.
