Ο καπουδάνπασας (αντιναύαρχος) Καρά Αλή αποβιβάζεται με 7.000 άνδρες στο νησί της Χίου μετά από σφοδρό βομβαρδισμό και εκθεμελιώνει την πόλη της Χίου προβαίνοντας σε τρομακτικές σφαγές του άμαχου πληθυσμού.
Η επανάσταση του 1821 δεν έλαβε χώρα την ίδια στιγμή σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ελλάδας, παρά την προετοιμασία από τη Φιλική Εταιρεία. Σοβαρές διαφωνίες και πρακτικά θέματα που είχαν να κάνουν με το φόβο για τα τουρκικά αντίποινα, θα εμφάνιζαν περιοχές στο χάρτη που δεν εξεγέρθηκαν, υπολογίζοντας την εγγύτητα μεγάλων οθωμανικών δυνάμεων καταστολής. Δεν ήταν όλη η Ελλάδα βουνά “απάτητα, άπαρτα σαν κάστρα”!
Το νησί της Χίου είχε γνωρίσει σημαντική ανάπτυξη τα προηγούμενα χρόνια. Η παραγωγή μαστίχας και η ναυτοσύνη των κατοίκων του, είχαν βοηθήσει τον πληθυσμό να φθάσει τους 120.000 περίπου πριν την επανάσταση, και με υψηλό εισόδημα για πολλούς.
Η έλευση των νέων της επανάστασης χώρισε την τοπική κοινωνία. Πολλοί τάχθηκαν με την άποψη ότι η εγγύτητα της Χίου με την τουρκική ακτή και το ελάχιστα οχυρό ανάγλυφο δεν προσφέρονταν για περιπέτειες και τάσσονταν υπέρ τήρησης στάσης αναμονής. Στις 10 Μαρτίου (Παλιό Ημερολόγιο), αποβιβάστηκε στο νησί ο επαναστάτης Λυκούργος Λογοθέτης από τη Σάμο. Εκεί, υπό την προτροπή του, είχε ήδη ξεκινήσει η επανάσταση και Έλληνες είχαν αποβιβαστεί στην αντίπερα μικρασιατική ακτή, διαλύοντας ένα τουρκικό σώμα που ετοιμαζόταν να εκστρατεύσει εναντιόν τους.
Ο Λογοθέτης με πύρινους λόγους και μια δύναμη Σαμιωτών αλλά και τη βοήθεια του Χιώτη Αντώνη Μπουρνιά κατόρθωσε να ξεσηκώσει και τη Χίο. Έτσι το νησί πήρε τα όπλα, με την οθωμανική φρουρά να κλείνεται στο κάστρο. Τρεις εβδομάδες όμως μετά οι εφιάλτες των Χιωτών έγιναν πραγματικότητα. Τουρκικός στόλος υπό τη διοίκηση του καπουδάν πασα Καρά Αλή έπλευσε στο νησί και εξαπέλυσε ισχυρό κανονιοβολισμό εκκαθαρίζοντας τις ασθενείς ελληνικές αντιστάσεις. Στη συνέχεια, 7.000 Τούρκοι αποβιβάστηκαν και γρήγορα κυριάρχησαν στο νησί προβαίνοντας σε ένα όργιο σφαγής και καταστροφών.
Υπολογίζεται ότι από τους 117.000 χριστιανούς κατοίκους οι 42.000 σφαγιάστηκαν, οι 50.000 αιχμαλωτίστηκαν και κάπου 23.000 διέφυγαν σε άλλες περιοχές της Ελλάδας και την Ευρώπη. Η καταστροφή προκάλεσε τεράστια εντύπωση και αποτροπιασμό στην Ευρώπη. Καλλιτέχνες αποτύπωσαν τη φρίκη στα έργα τους με χαρακτηριστικότερο τη «Σφαγή της Χίου» από τον Ευγένιο Ντελακρουά (Ferdinand Victor Eugène Delacroix).
Η κατατροφή της Χίου παρέμεινε ένα από τα πιο τραγικά σημεία της Ελληνικής Επανάστασης, μαζί με τη θυσία του Μεσολογγίου και τη καταστροφή των Ψαρών. Λέγεται πως η λύσσα των Τούρκων οφείλεται σε προσωπική εντολή του σουλτάνου Μαχμούτ, που στο άκουσμα ότι η Χίος επαναστάτησε το θεώρησε προσωπική προσβολή εξαιτίας των προνομίων που είχε χαρίσει στο νησί. Η “Νέμεσις”, όμως, για τους Τούρκους θα έρθει τη νύχτα της 6ης προς 7η Ιουνίου, όταν ο Κανάρης με πυρπολικό θα κάψει την τουρκική ναυαρχίδα σκοτώνοντας μεταξύ άλλων και τον Καρά Αλή.
