Με προπομπό το 1ο τάγμα Κρητών (με διοικητή το συνταγματάρχη Γεώργιο Καναβατζόγλου) και την ημιλαρχία αναγνωρίσεως της VIII Μεραρχίας Πεζικού (με επικεφαλής το λοχαγό Γεώργιο Κατεχάκη), τμήματα του Ελληνικού Στρατού εισέρχονται στην πόλη της Κομοτηνής, όπου τυγχάνουν ενθουσιώδους υποδοχής.
Στη τελευταία αυτή φάση του Β’ Βαλκανικού πολέμου, η νίκη έγερνε σαφώς στην πλευρά των Ελλήνων, με τον βασιλιά-αρχιστράτηγο Κωνσταντίνο να πιέζει προς ακόμη μια αποφασιστική προώθηση έναντι των Βουλγάρων, παρά τις παραινέσεις του Βενιζέλου. Ο τελευταίος θεωρούσε πως οι πολιτικοί στόχοι του βασικού συμμάχου της Ελλάδος -της Σερβίας- είχαν ουσιαστικά επιτευχθεί, οδηγώντας τους Σέρβους να σταματήσουν να ασκούν πίεση στον βουλγαρικό στρατό και να υιοθετούν αμυντική στάση, αφήνοντας τους Έλληνες να σηκώνουν το βάρος της επίθεσης.
Αυτό έγινε ιδιαίτερα αισθητή στην Κρέσνα, που δύο βουλγαρικές στρατιές, έχοντας αποσπαστεί από το μέτωπο με τους Σέρβους, πίεσαν αφόρητα τις ελληνικές δυνάμεις απειλώντας να πλαγιοκοπήσουν όλη τη Στρατιά. Μόνο το πείσμα και η αντοχή του Ελληνικού Στρατού κατόρθωσε να υπερισχύσει σε αυτή τη δύσκολη σύγκρουση.
Ο δρόμος προς τη Σόφια ήταν ανοιχτός αλλά οι Έλληνες πολιτικοί έχοντας την αντίληψη πως ο πόλεμος θα τερματιζόταν σύντομα με την ανακοίνωση μιας ανακωχής και την έναρξη διαπραγματεύσεων, θα προτιμούσαν να δουν ελληνικές σημαίες σε όσο το δυνατόν περισσότερες θρακικές πόλεις, παρά μεγαλεπήβολα σχέδια ολοκληρωτικής καταστροφής της Βουλγαρίας, που μάλλον ήταν εκτός των αντοχών του Ελληνικού Στρατού και της ελληνικής οικονομίας. Η βιασύνη για την απελευθέρωση στο παραλιακό μέτωπο δεν έβρισκε απόλυτα σύμφωνο τον βασιλιά-αρχιστράτηγο, που προέκρινε την προέλαση σε δύο κατευθύνσεις. Έτσι στις 26 Ιουλίου, ελληνικά τμήματα μπήκαν στην Ξάνθη ενώ την επομένη έφτασαν στην Κομοτηνή.
Οι Βούλγαροι, που κατείχαν την πόλη από τον Οκτώβριο του 1912, είχαν προβεί σε συλλήψεις 17 επιφανών Χριστιανών και Μουσουλμάνων προκρίτων, συστηματικές λεηλασίες και καταστροφή του σιδηροδρομικού σταθμού. Από αμέλεια δεν πυροδοτήθηκαν τα αποθέματα πυρομαχικών εντός του στρατώνα της πόλης, που θα είχαν καταστρέψει σημαντικό τμήμα της.
Όπως ανέφεραν οι ανταποκριτές της εποχής, οι κάτοικοι της πόλεως «Χριστιανοί και μουσουλμάνοι υπεδέχθησαν μετ’ απεριγράπτου ενθουσιασμού τον απελευθερωτήν Ελληνικόν στρατόν. Οι άνδρες, συν γυναιξί και τέκνοις, ανεξαρτήτως θρησκεύματος εξήλθον μετά ελληνικών σημαιών όπως υποδεχθώσι τον προελαύοντα στρατόν» (Ρωσσίδης).
Την επομένη μέρα, παρά τις δυσκολίες, ελληνικά τμήματα θα εισέλθουν και στην Άνω Τζουμαγιά (σημερινό Blagoevgrad), ενώ επιθέσεις θα συνεχιστούν ως τα τέλη του μήνα προς τα στενά της Πρεντέλας αλλά και στο Τσάρεβο Σέλο. Το σκεπτικό ήταν να αποκατασταθεί επαφή με τις σερβικές γραμμές αλλά ο στρατός ήταν εξαντλημένος και με σοβαρές ελλείψεις από τον κακό ανεφοδιασμό, με τις γραμμές επικοινωνιών του να έχουν τεντωθεί σε σημείο θραύσης. Τότε, στις 31 Ιουλίου (Νέο Ημερολόγιο) επήλθε και η πολυαναμενόμενη ανακωχή. Ο Δεύτερος Βαλκανικός Πόλεμος θα λάβει τέλος στις διαπραγματεύσεις του Βουκουρεστίου.
