Σε μια από τις πιο εμβληματικές κινήσεις του Ψυχρού Πολέμου, η κυβέρνηση της Ανατολικής Γερμανίας αποφασίζει τον αποκλεισμό του μέρους της παλιάς γερμανικής πρωτεύουσας, που ελέγχεται από τις Δυτικές Δυνάμεις.
Το Βερολίνο είχε καταληφθεί από τους Σοβιετικούς μετά από την επική μάχη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο, αποφασίστηκε η διοίκηση της πόλης να αναληφθεί μεταπολεμικά και από τους τέσσερις νικητές του πολέμου, Σοβιετικούς, Αμερικανούς, Βρετανούς και Γάλλους, με κάθε έναν να αναλαμβάνει έναν τομέα. Η κατοχή του Βερολίνου και από τους τέσσερις Συμμάχους αντιπροσώπευε και την κατάσταση σε όλη τη Γερμανία, που αντίστοιχα ήταν μοιρασμένη σε 4 ζώνες κατοχής.
Το Βερολίνο, ωστόσο, βρισκόταν ολόκληρο εντός της Σοβιετικής Ζώνης σε απόσταση 160 χλμ. από τις αντίστοιχες Βρετανική και Αμερικανική και οι δυνάμεις των τελευταίων, όπως και ο πληθυσμός της πόλης, τροφοδοτούνταν από οδικές και σιδηροδρομικές μετακινήσεις εφοδίων.
Ακολουθώντας όμως διαφορετική πολιτική φιλοσοφία, οι δύο πλευρές -δυτικοί σύμμαχοι και ΕΣΣΔ- που επί τέσσερα περίπου χρόνια (1941-1945) μάχονταν κατά του κοινού εχθρού, πλέον αντιμετώπιζαν ο ένας τον άλλο με μεγαλύτερη καχυποψία και εχθρότητα.
Ήδη, από τον Ιούνιο του 1945, ένα μήνα μετά τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας, ο Στάλιν ενημέρωσε Γερμανούς ηγέτες σοσιαλιστικών κομμάτων πως είχε σκοπό να υπονομεύσει τη θέση των Δυτικών στον θύλακα του Βερολίνου και να τους διώξει. Η αναγκαστική εγκαθίδρυση κομμουνιστικών κυβερνήσεων σε όλη την ανατολική Ευρώπη, η έκρηξη εμφυλίου στην Ελλάδα, η ανακοίνωση του αμερικανικού δόγματος Τρούμαν και του σχεδίου Μάρσαλ και η σταδιακή σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ δυτικής Ευρώπης και ΗΠΑ, οδήγησαν την ΕΣΣΔ να αντιδράσει.
Έτσι, το πρωί της 1ης Απριλίου του 1948, τμήματα του Σοβιετικού Στρατού τοποθετούν οδοφράγματα διακόπτοντας την τροφοδοσία του δυτικού τμήματος της πόλης. Τυπικά ο λόγος της κίνησης αυτής ήταν η κυκλοφορία από τις Δυτικές Δυνάμεις του νέου γερμανικού μάρκου, χωρίς να συμβουλευτούν τη σοβιετική πλευρά. Στην νομισματική αυτή αλλαγή, η γερμανική κυβέρνηση του ανατολικού Βερολίνου απάντησε με το δικό της “ανατολικό” μάρκο (Ostmark), που όμως είχε μειωμένη απήχηση. Η κυκλοφορία του δυτικού Deutsche Mark ενισχύθηκε από την ενοποίηση -εμπορική και δασμολογική- των βρετανικών και αμερικανικών τομέων, με το γαλλικό να ακολουθεί. Το αποτέλεσμα ήταν να κυκλοφορούν παράλληλα δύο νομίσματα, με το δυτικό όμως να έχει μεγάλη αξία, αναστατώνοντας τις συναλλαγές εντός Ανατολικής Γερμανίας. Έτσι, οι Σοβιετικές αρχές ενημέρωσαν ότι θα ήραν τον αποκλεισμό, αν οι Δυτικοί καταργούσαν τη χρήση του μάρκου.
O αποκλεισμός αρχικά δεν ήταν απόλυτος, απόδειξη ότι οι Σοβιετικοί ήθελαν να εκβιάσουν ανταλλάγματα. Στις 10 Απριλίου σταμάτησε για να εφαρμοστεί εκ νέου στις 18 Ιουνίου, πολύ πιο σκληρός. Οι Δυτικοί, όμως, δεν έμειναν άπραγοι. Επιστράτευσαν όλα τα διαθέσιμα μεταγωγικά αεροσκάφη των ΗΠΑ, Βρετανίας, Καναδά, Αυστραλίας, Ν. Ζηνλανδίας και Ν. Αφρικής στη μεγαλύτερη αερογέφυρα της ιστορίας.
Κάπου 200.000 πτήσεις προσγειώθηκαν στο Δυτικό Βερολίνο μέσα σε ένα χρόνο, μεταφέροντας σχεδόν 8.900 τόνους εφοδίων ημερησίως! Οι Σοβιετικοί, που δεν επιθυμούσαν περαιτέρω κλιμάκωση, δεν εμπόδισαν τις πτήσεις. Τελικά στις 12 Μαΐου 1949, ο αποκλεισμός έπαψε αλλά ήδη είχε στρωθεί ο δρόμος για τη πλήρη διαίρεση του Βερολίνου, αρκετά χρόνια αργότερα.
