ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 24 Οκτωβρίου 1960: Η «καταστροφή του Νεντέλιν» και πως συνδέεται με την κρίση της Κούβας

Μια μεγάλη έκρηξη γίνεται στο σοβιετικό κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, όταν με προτροπή του επικεφαλής του προγράμματος, Στρατάρχη του Πυροβολικού Μιτροφάν Ιβάνοβιτς Νεντέλιν, οι προετοιμασίες δοκιμαστικής εκτόξευσης ενός διηπειρωτικού πυραύλου R-16 επισπεύδονται, κατά παράβαση των κανόνων ασφαλείας.

Ο επικεφαλής της σοβιετικής Δύναμης Στρατηγικών Πυραύλων, Μιτροφάν Ιβάνοβιτς Νεντέλιν. Παρασημοφορεμένος αξιωματικός του πυροβολικού, βετεράνος του Ρωσικού Εμφυλίου, του Ισπανικού Εμφυλίου, της εκστρατείας στη Φινλανδία και του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου ,με ιδιαίτερη συμβολή στην απελευθέρωση της Ουγγαρίας, ανέλαβε τη διεύθυνση της νεοσύστατης διαστημικής υπηρεσίας αφού υπηρέτησε και ως υφυπουργός Αμύνης. Ο Νεντέλιν υπήρξε κομβικός στην απόφαση της ΕΣΣΔ πως ο πύραυλος ήταν το καταλληλότερο μέσο εξαπόλυσης πυρηνικών όπλων, έναντι των στρατηγικών βομβαρδιστικών. Η εντολή ανάπτυξης των πυραύλων RD-7 προς τον διευθύνοντα σχεδιαστή Σεργκέι Κοριόλεφ, που θα μετέφεραν τον Sputnik στο διάστημα ήταν δική του. Αν και ο RD-7 δεν απέδωσε ποτέ ως όπλο μεταφοράς πυρηνικών κεφαλών, έδωσε σαφώς το προβάδισμα στην ΕΣΣΔ στη διαστημική κούρσα με τις ΗΠΑ.

Το ασταθές καύσιμο των σοβιετικών πυραύλων (ένα μίγμα υγρού οξυγόνου και κηροζίνης) δεν είχε ακόμα αποστραγγιχθεί πλήρως, όταν από εργασίες μια έκρηξη προκάλεσε πυροδότηση των καυσίμων με αποτέλεσμα όλες οι εγκαταστάσεις να γίνουν παρανάλωμα του πυρός. Τουλάχιστον 74 τεχνίτες, μηχανικοί, επιστήμονες και ο ίδιος ο Νεντέλιν κατακάηκαν από τις φλόγες (κάποιες πηγές αναφέρουν έως και 150 θύματα). Ο σχεδιαστής του πυραύλου Μικάελ Γιάνγκελ και ο διευθυντής εκτόξευσης γλύτωσαν γιατί είχαν πάει πίσω από ένα υπόστεγο να καπνίσουν.

Μόλις ο Χρουστσόφ έμαθε το περιστατικό έγινε έξαλλος. Τηλεφώνησε στον σχεδιαστή Γιάγκελ και του μίλησε τόσο απότομα που αυτός έπαθε έμφραγμα και έμεινε μήνες στο νοσοκομείο. Οι  Σοβιετικοί ιδιαίτερα ενδιαφέρονταν να χρησιμοποιήσουν τις ίδιες πυραυλικές πλατφόρμες τόσο για εκτοξεύσεις σε τροχιά όσο και για μεταφορά πυρηνικών κεφαλών σε διηπειρωτικά πλήγματα, αλλά η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη.

Έτσι το πρόγραμμα διηπειρωτικών πυραύλων της ΕΣΣΔ πήγε χρόνια πίσω και ο Χρουστσόφ δέχτηκε την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς στην Κούβα το επόμενο έτος, πυροδοτώντας τη γνωστή κρίση.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 14 Οκτωβρίου 1962: Η κρίση των πυραύλων της Κούβας ξεκινά

Η καταστροφή του Νεντέλιν, είχε σαν αποτέλεσμα να γίνουν οι Σοβιετικοί πιο προσεκτικοί με τις διαδικασίες ασφαλείας. Παρόλα αυτά, τρία ακριβώς χρόνια αργότερα, στις 24 Οκτωβρίου 1963, ένα νέο ατύχημα με πύραυλο R-9 είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο 7 ατόμων. Η νέα καταστροφή αποκαλείται ως “η μαύρη μέρα” του Μπαϊκονούρ και λόγω της σύμπτωσης με την προηγούμενη, έκανε τους προληπτικούς Ρώσους να μην πραγματοποιούν οποιαδήποτε εκτόξευση στις 24 Οκτωβρίου μέχρι σήμερα.

Most Popular