ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 12 Αυγούστου 2000: H βύθιση του ‘Kursk’

Το ρωσικό πυρηνοκίνητο υποβρύχιο πυραύλων cruise “Kursk” (K-141, κλάσης Antey/Oscar II) του Στόλου της Bόρειας Θάλασσας, βυθίζεται μετά από ισχυρή έκρηξη, κατά τη διάρκεια γυμνασίων.

Το πεδίο του ατυχήματος ήταν η Θάλασσα του Μπάρεντς, κλασικό σκηνικό εκπαίδευσης μεγάλης κλίμακας του άλλοτε Σοβιετικού Ναυτικού. Η άσκηση του Αυγούστου του 2000 ήταν η μεγαλύτερη που είχε πραγματοποιήσει ο ρωσικός στόλος για πάνω από 10 χρόνια -ουσιαστικά από την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης- με τη συμμετοχή 30 μεγάλων σκαφών επιφανείας και τριών υποβρυχίων. Η ρωσική ηγεσία ήταν ανυπόμονη να αναβιώσει την ισχύ του στρατού και στόλου της, επενδύοντας μεγάλα ποσά στις Ένοπλες Δυνάμεις και αναβαθμίζοντας ή επαναφέροντας σε υπηρεσία τα πλοία του σοβιετικού στόλου.

Καταγραφή της 12ης Αυγούστου 2000 των σεισμικών δονήσεων στην περιοχή του Μπάρεντς από Νορβηγικό σεισμογραφικό σταθμό. Φαίνεται η στιγμή και το μέγεθος των εκρήξεων από το υποβύχιο Kursk.

Κάποια πράγματα, όμως, θέλουν χρόνο. Η επαναφορά σε ισχύ ενός οργανισμού με πολύπλοκα συστήματα και μεγάλο αριθμό προσωπικού ώστε να δράσει αποτελεσματικά και με πειθαρχία και επαγγελματισμό, δεν γίνονται από τη μία στιγμή στην άλλη. Σήμερα γνωρίζουμε πως πολλά πλοία απέπλευσαν χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες ασφαλείας. Η άσκηση θα ήταν μια ευκαιρία δοκιμών αλλά με πραγματικά πυρά και σε ορισμένες περιπτώσεις με αδοκίμαστα οπλικά συστήματα.

Το “Kursk” βρισκόταν σε αποστολή δοκιμής μιας νέας τορπίλης που όμως περιείχε ένα εξαιρετικά ασταθές υγρό καύσιμο. Το υποβρύχιο θα έπαιζε το ρόλο του “εχθρού” με τον υπόλοιπο στόλο να προσπαθεί να το εντοπίσει και να το “καταστρέψει”. Αυτό που συνέβη όμως ήταν μια διαρροή στο καύσιμο της τορπίλης, που οδήγησε σε έκρηξη (την αρχική) και στη συνέχεια σε δευτερογενή κοντινών τορπιλών, που προκάλεσαν ολική καταστροφή του προσθίου διαμερίσματος.

Ο ρωσικός στόλος και η πολιτική ηγεσία αντέδρασαν σπασμωδικά και με χαρακτηριστική κρυψίνοια, ενδεικτικό τρόπου σκέψης μιας άλλης εποχής. Αρχικά, αρνήθηκαν πως οποιοδήποτε περιστατικό “πέραν των προβλεπομένων” είχε λάβει χώρα. Στη συνέχεια, όταν οι μέρες περνούσαν και δεν υπήρχαν νέα από το “Kursk”, ανέφεραν πως το υποβρύχιο ήταν εν καταδύσει ως μέρος της άσκησης και τηρούσε σιγή ασυρμάτου. Με τις πληροφορίες για ατύχημα και για καταγραφή υποθαλάσσιων εκρήξεων να διαρρέουν και μέσω δυτικών πηγών, οι συγγενείς του πληρώματος άρχισαν να πιέζουν τις αρχές. Οι τελευταίες
επιτέλους παραδέχθηκαν πως υπήρχε ένα απρόοπτο αλλά όλα τελούσαν υπό έλεγχο.

Όταν, επιτέλους, η ρωσική ηγεσία παραδέχθηκε πως υπήρχε ατύχημα και το “Kursk” δεν μπορούσε να αναδυθεί, πολύτιμος χρόνος είχε χαθεί. Παρόλα αυτα, η ρωσική κυβέρνηση εξακολουθούσε να ισχυρίζεται πως βρισκόταν σε επικοινωνία με το πλήρωμα και δεν χρειαζόταν η συνδρομή ξένων αποστολών έρευνας και διάσωσης. Σε αυτό το σημείο, πλέον το μέγεθος της καταστροφής πρέπει να ήταν ήδη γνωστό στη ηγεσία του Ναυτικού και των πολιτικών που απλά προσπαθούσαν να περιορίσουν το επικοινωνιακό πλήγμα.

Παρόλα αυτά, κάποια μέλη του πληρώματος επέζησαν για μέρες σε απομονωμένα διαμερίσματα του πλοίου περιμένοντας –μάταια- τη σωτηρία. Η απώλεια του “Kursk” ήταν μια από τις μεγαλύτερες του ρωσικού ναυτικού σε ειρηνική περίοδο. 118 μέλη του πληρώματος πέθαναν στο ναυάγιο. Οι σωροί τους ανακτήθηκαν με την ανέλκυση του κουφαριού του.

Most Popular