Το εμβληματικό «Κόκκινο Κάστρο» του Αυτοκρατορικού Ιαπωνικού Ναυτικού, το αεροπλανοφόρο «Ακάγκι» όπου κυμάτιζε η σημαία του Αντιναυάρχου Τσουίτσι Νάγκουμο, εντοπίσθηκε στις 20 Οκτωβρίου από το ερευνητικό σκάφος RV Petrel στον βυθό του Ειρηνικού, μόλις δύο ημέρες μετά την ανακάλυψη του ναυαγίου του αεροπλανοφόρου «Κάγκα» ανοικτά του Midway.
Παρά τα 77 χρόνια από την καθοριστικής σημασίας αεροναυμαχία του Midway που κατά τους ιστορικούς έκρινε τον πόλεμο στον Ειρηνικό, το «Ακάγκι» στέκεται αγέρωχο στον πυθμένα, σε βάθος 5.490 μέτρων, 1.300 μίλια (2.090 χλμ) βορειοδυτικά του Περλ Χάρμπορ. Σύμφωνα με τον επικεφαλής υποθαλάσσιων ερευνών της Vulcan Inc. Ρομπ Κραφτ και τον ιστορικό Φρανκ Τόμπσον της Naval History and Heritage Command, το πλοίο που εντοπίσθηκε με την βοήθεια σόναρ υψηλής συχνότητας «κάθεται» στην καρίνα του και είναι ως επί το πλείστον ακέραιο.
Οι διαστάσεις του που προκύπτουν από τις εικόνες των μη επανδρωμένων βαθυσκαφών είναι καθοριστικές, δηλώνει ο Ρομπ Κραφτ. «Βλέπουμε την πλώρη και την πρύμνη καθαρά, μπορούμε να δούμε μερικές από τις θέσεις πυροβόλων εδώ, επίσης ένα τμήμα του καταστρώματος πτήσεων διαλυμένο να λείπει… Δεν μπορεί να είναι άλλο από το «Ακάγκι» λέει χαρακτηριστικά.
Η ξεχωριστή σιλουέτα του «Ακάγκι» οφείλεται στο γεγονός ότι το σκάφος δεν ναυπηγήθηκε εξ αρχής ως αεροπλανοφόρο αλλά απετέλεσε τροποποίηση καταδρομικού μάχης κλάσης «Αμάγκι» καθώς η Ναυτική Συνθήκη της Ουάσιγκτον που προσυπέγραψε η Ιαπωνία στις 6 Φεβρουαρίου 1922 έθετε περιορισμούς στην ναυπήγηση θωρηκτών και καταδρομικών. Επέτρεπε όμως την μετατροπή δύο σκαφών υπό ναυπήγηση σε αεροπλανοφόρα με εκτόπισμα μέχρι 34.000 τόννους, μια ευκαιρία που το Τόκυο αποφάσισε να εκμεταλλευτεί.
Προπολεμικά το πλοίο διέθετε τρία καταστρώματα πτήσης ωστόσο η διαμόρφωση αυτή απεδείχθη μη πρακτική. Τελικά τα κάτω καταστρώματα περικλείσθηκαν για να μετατραπούν σε δύο υπόστεγα ενώ το ανώτερο κατάστρωμα επιμηκύνθηκε με αποτέλεσμα να υψώνεται 21,9 μ από την επιφάνεια της θάλασσας. Πραγματικό «κάστρο».
Η ανακάλυψη της ναυαρχίδας του Νάγκουμο στο Midway έρχεται μετά τον εντοπισμό στις 18 Οκτωβρίου του «Κάγκα» σε βάθος 5,4 χλμ, με το μεγαλύτερο μέρος του καταστρώματός του απόν. Οι βόμβες των αμερικανικών αεροσκαφών προκάλεσαν τρομερή πυρκαγιά ωστόσο το πλοίο βυθίστηκε ουσιαστικά ακέραιο.
Οι εικόνες σόναρ μαρτυρούν ότι το «Κάγκα» βούλιαξε με την πλώρη και προσέκρουσε στον πυθμένα με ταχύτητα, σκορπίζοντας συντρίμμια και δημιουργώντας στο ίζημα του βυθού έναν κρατήρα που μοιάζει σαν να έγινε κάποια έκρηξη στον ωκεανό. Απόκοσμες εικόνες από την άβυσσο δείχνουν το τσακισμένο αεροπλανοφόρο να έχει μετατραπεί σε διάφορα σημεία του αποικία θαλασσίων οργανισμών ενώ κάποια από τα πλευρικά πυροβόλα του δείχνουν άθικτα.
Σημειωτέον ότι αν και συντρίμμια του «Κάγκα» είχαν εντοπιστεί το 1999, είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται το κυρίως ναυάγιο. «Διαβάζουμε για τις μάχες, ξέρουμε τί συνέβη, όμως όταν βλέπεις αυτά τα ναυάγια στον πυθμένα του ωκεανού έχεις μια αίσθηση ποιο είναι το αληθινό τίμημα του πολέμου. Βλέπεις τις ζημιές που υπέστησαν και είναι αφυπνιστικό να παρακολουθείς αυτά τα σκάφη στο βίντεο γιατί είναι τάφοι πολέμου» λέει ο ιστορικός Φρανκ Τόμπσον.
Η ερευνητική ομάδα του RV Petrel ελπίζει να βρει και να καταγράψει όλα τα πλοία που βυθίστηκαν τον Ιούνιο του 1942 σε εκείνη την μάχη. Το ιαπωνικό Ναυτικό έχασε τέσσερα αεροπλανοφόρα, τα «Ακάγκι», «Κάγκα», Σόριού», Χίριου» ενώ οι Αμερικανοί μόνο ένα, το USS Yorktown (CV-5) που βυθίστηκε στις 6 Ιουνίου μετά τις τορπίλλες που εξαπέλυσε εναντίον του το υποβρύχιο Ι-168 του Πλωτάρχη Τανάμπε.
Μαζί χάθηκε και το αντιτορπιλλικό USS Hammann (DD-412) το οποίο βρισκόταν κοντά για να συνδράμει τις προσπάθειες διάσωσης του χτυπημένου αεροπλανοφόρου ενώ στις ιαπωνικές απώλειες συγκαταλέγεται και το βαρύ καταδρομικό «Μικούμα». Νωρίτερα φέτος ερευνητές εντόπισαν ένα ακόμη αεροπλανοφόρο που είχε δει πολεμική δράση στο Midway, το USS Hornet (CV-8) το οποίο βυθίστηκε στην Ναυμαχία της Σάντα Κρουζ, κοντά στα Νησιά του Σολομώντα, μερικούς μήνες αργότερα.
Στόχος των ερευνών που διεξάγονται σε συνεργασία με το αμερικανικό Ναυτικό είναι ο εμπλουτισμός των βιβλίων της Ιστορίας με νέες λεπτομέρειες. Υπενθυμίζεται ότι οι ακριβείς συντεταγμένες των ναυαγίων που ανακαλύπτει το πλήρωμα του RV Petrel συνεχίζοντας την εκστρατεία που ξεκίνησε ο εκλιπών συνιδρυτής της Microsoft, Πωλ Άλλεν, παραμένουν μυστικές καθώς οι τοποθεσίες θεωρούνται επισήμως στρατιωτικοί τάφοι.
Αλέξανδρος Θεολόγου