Στην κορύφωση της Αγγλικής δυναστικής κρίσης στο Μεσαίωνα, οι δυνάμεις των αντιμαχόμενων φατριών, των Lancaster και των York, συγκρούονται στο πεδίο του Wakefield (Ουέϊκφηλντ), στο δυτικό Yorkshire.
Ο πόλεμος των “Ρόδων” όπως ονομάστηκε, ξέσπασε όταν η ρευστή κατάσταση που επικρατούσε μεταξύ των δύο ισχυροτέρων οικογενειών του βασιλικού οίκου των Πλανταγενετών, των οίκων της Υόρκης και του Λάνκαστερ, με αντικείμενο τα δικαιώματα της διαδοχής του θρόνου, κλιμακώθηκε, με την αριστοκρατία της Αγγλίας να χωρίζεται στα δύο. Η χώρα βυθίστηκε στο χάος με τις πιστές στον βασιλιά δυνάμεις να υποστηρίζονται από τον οίκο του Λάνκαστερ (με έμβλημα το κόκκινο ρόδο), έχοντας απέναντι τους την οικογένεια της Υόρκης (με έμβλημα το λευκό ρόδο).
Ο βασιλιάς Ερρίκος ο 6ος κατείχε το θρόνο αλλά ήταν ένα άτολμο σαρκίο. Μετά από αρκετά χρόνια ανοχής, οι πρώτοι ανταπαιτητές εμφανίστηκαν δηλώνοντας έμμεσα στην αρχή και πιο δυναμικά στη συνέχεια, το δικαίωμά τους στη διαδοχή. Ο επικρατέστερος από αυτούς ήταν ο δούκας της Υόρκης, Ριχάρδος, που δενόταν με τον βασιλικό οίκο με τους ισχυρότερους δεσμούς αίματος και ήταν δυναμικός χαρακτήρας και ικανός στρατηλάτης. To 1455, o Ριχάρδος της Υόρκης κινήθηκε και συνέλαβε τον βασιλιά Ερρίκο, ενώ ο ίδιος ανακηρύχθηκε “λόρδος Προστάτης”.
Ο πόλεμος έδειχνε να φτάνει στο τέλος του τον Ιούλιο του 1460, όταν ο Ριχάρδος κέρδισε την αποφασιστική μάχη στο Νορθάμπτον αιχμαλωτίζοντας, μάλιστα ξανά τον βασιλιά Ερρίκο. Όμως οι εχθροί του οργανώνονταν εκ νέου στον αγγλικό Βορρά και ο Ριχάρδος άφησε το Λονδίνο με ισχυρό στρατό, βαδίζοντας μέσα στον Δεκέμβριο για να τους διαλύσει, πριν η δύναμή τους γίνει απειλητική.
Στις 21 Δεκεμβρίου, ο Ριχάρδος κατέλαβε το κάστρο του Σαντάλ κοντά στην πόλη του Γουέικφηλντ (Wakefield) ελπίζοντας να παρασύρει τους Λάνκαστερ σε μάχη φθοράς. Ωστόσο, στις 30 Δεκεμβρίου, άφησε την ασφάλεια των προμαχώνων του και κινήθηκε εναντίον τους παρά το γεγονός ότι οι δυνάμεις του ήταν σημαντικά μικρότερες.
Στη σύγκρουση που ακολούθησε ο στρατός της Υόρκης (Γιορκ) έπληξε κατά μέτωπον μια μικρή δύναμη Λάνκαστερ στην άκρη του πεδίου κοντά σε ένα δάσος, μόνο για να δεχθεί επίθεση στις δύο πλευρές του από κρυμμένες δυνάμεις των εχθρών του μέσα στα δένδρα. Στην αποφασιστική μάχη στην οποία έλαβαν μέρος χιλιάδες πολεμιστές και από τις δύο πλευρές, η νίκη ήταν των Λάνκαστερ, με τον αντίπαλο στρατό να διαλύεται. Οι αρχηγοί των Γιορκ, Ριχάρδος της Υόρκης, Εδμούνδος του Ράτλαντ και Ριχάρδος του Σώλσμπερυ σκοτώθηκαν στη μάχη ή εκτελέστηκαν και τα κεφάλια τους καρφώθηκαν σε πασσάλους έξω από τα τείχη της Υόρκης.
Κανείς δεν ξέρει ακριβώς πόσοι σκοτώθηκαν, έχουμε αναφορές για 200 νεκρούς της Υόρκης, αριθμός που θεωρείται πολύ μικρός, άλλοι μιλούν για 700, ακόμη και 2.500 άνδρες.
Δεν είναι σαφές τι έκανε τον Ριχάρδο της Υόρκης να αφήσει την ασφάλεια των τειχών και να κινηθεί κατά του αντιπάλου του σε ανοιχτό πεδίο. Ίσως θεώρησε πως δεν είχε τον χρόνο ή τα εφόδια για να αντέξει μια μακρά πολιορκία, σε εχθρικά εδάφη μέσα στον Χειμώνα. Ίσως έπεσε σε παγίδα του αντιπάλου που τον ξεγέλασε με ψευδείς πληροφορίες για την πραγματική του δύναμη. Η νίκη πάντως δεν τερμάτισε τον πόλεμο αλλά ενίσχυσε σημαντικά το στρατόπεδο των Λάνκαστερ και παγίωσε τη θέση τους στην κεντρική Αγγλία. Ο πόλεμος των Ρόδων ήταν μόνο στην αρχή του.
