ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 3 Μαΐου 1481: Ο θάνατος του “Πορθητή” Μωάμεθ

Πεθαίνει σαν σήμερα ο “Πορθητής των πόλεων”, Οθωμανός σουλτάνος Μεχμέτ (Μωάμεθ) ο 2ος. Αν και η αρχή της βασιλείας του φάνηκε πως σκιαζόταν από το δέος του πατέρα του, μεγάλου σουλτάνου Μουράτ του 2ου, ο καλοαναθρεμμένος γιός με την επιμελημένη μόρφωση, θα αναδειχθεί σε μεγάλη προσωπικότητα των Οθωμανών και μοιραίο άτομο στην ιστορία των Ελλήνων, των Σέρβων, των Ρουμανοβλάχων και Ούγρων χριστιανών αλλά και πολλών μουσουλμάνων.

Γεννήθηκε στην Αδριανούπολη το 1432, τότε πρωτεύουσα του σουλτανάτου των Οθμάν, γιός του σουλτάνου Μουράτ του 2ου και μιας σκλάβας του χαρεμιού του, της Χουμά Χατούν, κόρης ενός εξισλαμισμένου Χριστιανού, πιθανότατα σλαβικής καταγωγής από την Κασταμονή στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας.

Σε ηλικία 11 ετών ανέλαβε τα πρώτα του διοικητικά καθήκοντα, κατά το οθωμανικό έθιμο, ως κυβερνήτης της Αμάσειας και έγινε σουλτάνος σε ηλικία μόλις 12 ετών με την παραίτηση του πατέρα του υπέρ του. Ωστόσο, υπό την πίεση μιας σταυροφορίας των Ούγγρων στη Βαλκανική, ο άπειρος Μεχμέτ απομακρύνθηκε προσωρινά, με τον Μουράτ να επιστρέφει και να συντρίβει το 1444 στη μάχη της Βάρνας τους σταυροφόρους.

Το 1451, ο Μεχμέτ ανέβηκε στο θρόνο ξανά, μετά τον θάνατο του πατέρα του, πιο  έμπειρος. Είχε επιδείξει μεγάλο ενδιαφέρον για τα ισλαμικά γράμματα και τις επιστήμες αλλά και τη θρησκευτική παιδεία προσεγγίζοντας μια θεώρηση του κόσμου με πυλώνα την Οθωμανική υπεροχή.

Τα 30 χρόνια της βασιλείας του ήταν χρόνια πολέμων: Μεταξύ 1451 και 1479 κατέλαβε την Κωνσταντινούπολη, κυριάρχησε στην Ανατολία και κατέλυσε τα απομεινάρια του Βυζαντινού οικοδομήματος στο Δεσποτάτο του Μωρέως και την αυτοκρατορία της Τραπεζούντας και εξάπλωσε την κυριαρχία του σε Αλβανία, Σερβία, Βλαχία και Μολδαβία, στα παράλια της Μαύρης θάλασσας, στη Βοσνία ενώ κατέλαβε τις Ενετικές και Γενοβέζικες κτήσεις στο Αιγαίο και στις ακτές της Δαλματίας.

Το 1480 αποβιβάστηκε στην Ιταλία, κατέλαβε το Οτράντο για να το χρησιμοποιήσει ως εφαλτήριο για την κατάκτηση της Ιταλίας. Το επόμενο έτος, όμως, κι ενώ ετοιμαζόταν να οργανώσει την εκστρατεία, αρρώστησε και πέθανε υπό μυστηριώδεις συνθήκες στην Κωνσταντινούπολη. Νύξεις για δηλητηρίαση δεν αποδείχθηκαν ποτέ και οι γιατροί του, που θεωρήθηκαν βασικοί ύποπτοι, σκοτώθηκαν στην εξέγερση των Γενιτσάρων λίγο μετά.

“η είσοδος του σουλτάνου Μεχμέτ του ΙΙ στην Κωνσταντινούπολη”, πίνακας του ζωγράφου Fausto Zonaro

Η είδηση του θανάτου του έφερε αγαλλίαση και εορτασμούς με κωδωνοκρουσίες στην Ευρώπη ενώ στην Βενετία υποδέχθηκαν τα νέα με το σύνθημα: «La Grande Aquila é morta!» (Ο Μέγας Αετός είναι νεκρός). Ο Kayser-i Rûm (Σουλτάνος της Ρώμης), όπως ήταν ένας ακόμα τίτλος του, ήταν μόλις 49 ετών όταν πέθανε.

Παρά τις αδιαμφισβήτητες ικανότητές του σαν στρατηγιστής και οργανωτής, ο Μεχμέτ -που επιθυμούσε να τον θυμούνται για την ευαίσθητη φύση και τα ποιήματά του- έμεινε στη μνήμη των λαών που επηρέασε ως ένας άτεγκτος και αφάνταστης σκληρότητας ανατολίτης μονάρχης με θρησκευτικό φανατισμό και διεστραμμένα πάθη.

Most Popular