Κάπου 130 πλοία με 2.500 πυροβόλα και 26.000 άνδρες αποπλέουν από το λιμάνι της Λισαβόνας με κατεύθυνση τα βρετανικά παράλια. Η Ισπανία ήταν την εποχή εκείνη κέντρο του Καθολικισμού στην Ευρώπη, ενώ η ανερχόμενη Βρετανία αποτελούσε πλέον ισχυρό προπύργιο του Προτεσταντισμού.
Η θρησκεία, όμως, ήταν ένα από τα πολλά πεδία ανταγωνισμού μεταξύ των δύο ισχυρών βασιλείων, με κυριότερο τον εμπορικό έλεγχο των θαλασσών και κυρίως εκείνων των διαδρομών από τα πλούσια λιμάνια της Ανατολής και των νέων αποικιών στην Αμερική προς την Ευρώπη. Εκεί όπου η Αγγλία συναγωνιζόταν την Ισπανία ακόμα και με τη χρήση πειρατών, προστατευμένων και επιχορηγούμενων από το ίδιο το βρετανικό στέμμα.
Η επιθετική κίνηση του Ισπανού βασιλιά Φιλίππου του Β΄ επιδίωκε να θέσει οριστικά τέρμα στο βρετανικό “καρκίνωμα” και στην ισχυρή αλληλεπίδραση μεταξύ Βρετανίας και Ολλανδίας που απειλούσε τις κτήσεις του στις Κάτω Χώρες.
Ο στόλος κατάφορτος με στρατιώτες, εφόδια και κανόνια θα αποβιβαζόταν στα παράλια της Βρετανίας και θα κατέλυε την εξουσία της βασίλισσας Ελισάβετ της Α΄, επαναφέροντας την Αγγλία στον Καθολικισμό και την κυριαρχία της Ισπανίας στις θάλασσες και στην Ευρώπη. Πέτυχε μάλιστα και τη στήριξη του πάπα Σίξτου του Ε΄ που ονόμασε την επίθεση “Σταυροφορία”, εξασφαλίζοντας στον Ισπανό βασιλιά χρήματα, εθελοντές και την ευλογία του.
Θα χρειαστούν δυο μέρες για όλα τα πλοία της “Grande y Felicísima Armada” να βγουν από το λιμάνι κι άλλες 50 για να φτάσουν στην Αγγλία έξω από την Κορνουάλη. Προσπάθειες των Άγγλων να διαπραγματευτούν με τον Φίλιππο τον Β΄ απέτυχαν και όλα τα διαθέσιμα πλοία επιστρατεύτηκαν να αναχαιτίσουν την ισπανική επέμβαση. Αν και κατόρθωσαν να συγκεντρώσουν 200 πλοία, υπολείπονταν σημαντικά σε πυροβολικό και στρατεύματα ενώ οι Ισπανοί υπολόγιζαν σε άλλους 30.000 άνδρες που τους περίμεναν στις ισπανικές Κάτω Χώρες.
Τελικά, μετά από μερικές συγκρούσεις κυρίως τακτικές hit-n’-run στο Πορτλαντ και στο Καλαί, ο ισπανικός στόλος θα προσπαθήσει να περιπλεύσει την Βρετανία αλλά θα χαθεί σε μια σειρά ναυαγίων έξω από τη Σκωτία και την Ιρλανδία. Λιγότερα από 67 πλοία και 10.000 άνδρες θα πατήσουν και πάλι το χώμα της Ιβηρικής. Η ήττα των Ισπανών εορτάστηκε με μεγαλοπρέπεια και ενθουσιασμό στη Βρετανία.
Το επόμενο κι όλας έτος οργανώθηκε η “Αντιαρμάδα”, μια βρετανική εκστρατεία κατά της Ισπανίας για να ανατρέψει την κατάκτηση της Πορτογαλίας, εκμεταλλευόμενη τη διάλυση του στόλου τους. Και η βρετανική όμως αρμάδα καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό, από τη δράση του ισπανικού στόλου και κυρίως από τον καιρό. Οι Ισπανοί θα οργανώσουν άλλες δύο απόπειρες εισβολής στην Βρετανία, το 1596 και το 1597, ανεπιτυχώς.
Όμως, η ισορροπία θα επέλθει σύντομα. Βρετανία και Ολλανδία θα διεκδικήσουν τα σκήπτρα του Προτεσταντισμού στην Ευρώπη επικρατώντας στο κεντρικό ηπειρωτικό της τμήμα ενώ η Ισπανία θα μείνει σχετικά ανενόχλητη στο ναυτικό της εμπόριο. Η ισορροπία αυτή θα επικυρωθεί το 1604 με συνθήκη στο Λονδίνο.
Η περιπέτεια θα θέσει την Βρετανία σε τροχιά παγκόσμιας θαλάσσιας δύναμης, επιβεβαιώνοντας πως η εποχή των ισπανικών γαλέρων τελείωνε ενώ μια νέα ναυπηγική τάση για ψηλά ιστιοφόρα με ισχυρό πυροβολικό θα κυριαρχούσε στους επόμενους τρεις αιώνες.
