Έξι εβδομάδες μετά την ήττα των Αμερικανών στο οχυρό του Άλαμο, οι Τεξανοί επαναστάτες κατορθώνουν να δώσουν το αποφασιστικό χτύπημα στον Μεξικανό δικτάτορα Σάντα Άννα και στον στρατό του, ανοίγοντας το δρόμο για την ανεξαρτητοποίηση του Τέξας.
Η μάχη γιορτάζεται ως εθνική επέτειος στις ΗΠΑ αλλά τυπικά ο πόλεμος της “τεξανής επανάστασης”, όπως είναι γνωστός, είναι περίπτωση αμφισβήτησης ξένης κυριαρχίας. Το Μεξικό ήταν τμήμα του ισπανικού στέμματος για 300 χρόνια μέχρι την επανάσταση και εγκαθίδρυσή του ως ανεξάρτητου κράτους το 1821. Ως τέτοιο, κατείχε σημαντικό τμήμα της Κεντρικής και Βόρειας Αμερικής μεταξύ τους τις σημερινές αμερικανικές πολιτείες του Τέξας, της Καλιφόρνια και του Νέο Μεξικό.
Οι βόρειες εκείνες επαρχίες, ερημικές και αραιοκατοικημένες, δέχτηκαν την εγκατάσταση χιλιάδων Ευρωπαίων εποίκων, που πέρασαν τα σύνορα των ΗΠΑ και το 1830 διεκδίκησαν την ανεξαρτησία τους από την κεντρική ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Μεξικό και την αναγνώριση του Τέξας ως πολιτείας των ΗΠΑ. Αυτό προκάλεσε την επέμβαση του μεξικανικού στρατού με κορύφωση την πολιορκία μιας σημαντικής δύναμης επαναστατών στην οχυρωμένη ιεραποστολή του Άλαμο, την οποία ο στρατηγός Αντόνιο Λόπεζ ντε Σάντα Άννα πολιόρκησε και κατέπνιξε σε μια έφοδο που κράτησε 20 λεπτά. Την ίδια ώρα, ο κύριος όγκος των τεξανικών επαναστατικών δυνάμεων δεν είχε καταφέρει ακόμα να οργανωθεί.
Καθώς ο Μεξικανικός στρατός αποσυρόταν σταδιακά, ο στρατηγός Σαμ Χιούστον, γενικός αρχηγός των τεξανικών δυνάμεων, οργάνωσε ένα αιφνιδιαστικό χτύπημα. Αφού κατόπτευσε τις θέσεις, βλέποντας ότι ο Σάντα Άννα είχε απομείνει σε ένα στρατόπεδο με 1.300 περίπου άνδρες, κινήθηκε αθόρυβα και έκαψε τη γέφυρα που συνέδεε το σώμα του με άλλες μεξικανικές ενισχύσεις πέρα από το ποτάμι και το πρωϊ της 21ης Απριλίου επιτέθηκε ξαφνικά σαρώνοντας το στρατόπεδο πριν οι Μεξικανοί προλάβουν να αντιδράσουν οργανωμένα.
Περίπου 630 Μεξικάνοι σκοτώθηκαν και οι υπόλοιποι αιχμαλωτίστηκαν από 900 Τεξανούς. Ο Σάντα Άννα αρχικά κρύφτηκε μεταξύ των στρατιωτών του αλλά αναγνωρίστηκε, όταν οι τελευταίοι άρχισαν να τον χαιρετάνε. Τρείς εβδομάδες μετά υπέγραφε τις συμφωνίες του Βελάθκο ανταλλάσσοντας την ασφαλή του μετάβαση στο Μεξικό με την απόσυρση των στρατευμάτων του από το Τέξας.
