Βρετανία και Γαλλία κηρύσσουν τον πόλεμο στη Ρωσία, στον πρώτο σύγχρονο πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος. Αιτία ήταν η σύγκρουση ανάμεσα στον ρωσικό και στον γαλλικό επεκτατισμό.
Ο δυναμικός τσάρος Νικόλαος ο 1ος, γνωστός για την καταλυτική του συνδρομή στον κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας αγώνα που οδήγησε στην ναυμαχία του Ναυαρίνου, συνέχισε τον πόλεμο το 1828-29, ενώ το 1853 σε ένα νέο γύρο ρωσοτουρκικής σύγκρουσης κατέστρεψε τον τουρκικό στόλο στη Σινώπη και πέρασε τον ποταμό Προύθο, παραδοσιακό σύνορο μεταξύ Ρωσίας και παραδουναβίων οθωμανικών ηγεμονιών.
Ο τσάρος προέβαλλε τον εαυτό του ως προστάτη των Ορθοδόξων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας για να κερδίσει τη συμπάθεια των Βαλκανίων και να προωθήσει τα σχέδια του για διάνοιξη των Στενών της Κωνσταντινούπολης. Ατυχώς, την ίδια περίοδο στη Γαλλία δραστηριοποιήθηκε κι ο Ναπολέων ο 3ος, που, αφού προσάρτησε την Αλγερία (1830), στράφηκε προς τη Μέση Ανατολή, αυτοπροβάλλομενος με τη σειρά του, ως προστάτης των Καθολικών.
Η αντιπαράθεση αυτή ενίσχυσε την παραπαίουσα Οθωμανική αυτοκρατορία την κατάλληλη στιγμή, στο πλευρό της οποίας προσέτρεξε η Γαλλία, χαρίζοντάς της άλλα 60 χρόνια ύπαρξης. Στη διένεξη, φυσικά, δεν θα λείψουν οι Βρετανοί, που πολέμησαν στο πλευρό των Γάλλων και των Τούρκων κατά των Ρώσων, για να αποτρέψουν την έξοδο των τελευταίων στη Μεσόγειο και την αμφισβήτηση της δικής τους ναυτικής κυριαρχίας.
Μετά από μια αδιέξοδη εκστρατεία στις εκβολές του Δούναβη, οι σύμμαχοι (Βρετανοί, Γάλλοι, Τούρκοι και αργότερα και Ιταλοί) θα μεταφέρουν τις επιχειρήσεις στην Κριμαϊκή χερσόνησο, που θα γίνει πεδίο πολύνεκρων και σε μεγάλο βαθμό αδιέξοδων συγκρούσεων.
Η αγριότητα των μαχών, η επικά κακή διαχείριση των προβλημάτων της εκστρατείας από τη συμμαχική ηγεσία αλλά κυρίως ο ρωσικός χειμώνας και η καταστρεπτικότητα των νέων όπλων, θα κινητοποιήσουν μια μακρά σειρά αλλαγών στην Ευρώπη και στον κόσμο. Τόσο στον τρόπο που θα διεξάγονται οι νέοι πόλεμοι όσο και στον τρόπο που τα έθνη θα επιλέγουν στο εξής να επιλύουν τις διαφορές τους, κάνοντας την προσφυγή στα όπλα λιγότερο επιθυμητή.