ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 6 Δεκεμβρίου 1917: “Halifax explosion”, ημέρα αποκάλυψης στο λιμάνι του Καναδά

Πάνω από 1.900 άνθρωποι σκοτώνονται και 9.000 τραυματίζονται από έκρηξη πλοίου μεταφοράς πυρομαχικών στο Halifax της Νέας Σκωτίας κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μεγάλο μέρος της πόλης καταστράφηκε και μαζί ολόκληρη η βιομηχανική και ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη.

Το λιμάνι του Χάλιφαξ αποτελούσε σημαντικό κόμβο μεταξύ Αμερικής και Ευρώπης και η σημασία του εκτοξεύτηκε λόγω των μεγάλων αναγκών της  δοκιμαζόμενης από τον πόλεμο Ευρώπης, που χρειαζόταν κάθε είδους εφόδια.

Το Halifax βρισκόταν σε πλεονεκτική θέση για αυτές τις μεταφορές και η δραματική αύξηση του αριθμού των πλοίων οδήγησε τόσο στο πολλαπλασιασμό των βιομηχανικών ζωνών πέριξ του λιμανιού όσο και σε προσπάθεια οργάνωσης και βελτίωσης των εγκαταστάσεων, ώστε να μετατραπεί σε σύγχρονο λιμένα. Οι εργασίες ήταν σε εξέλιξη όσο τα πλοία στριμώχνονταν στη στενή δίοδο του.

Το πρωϊνό της 6ης Δεκεμβρίου, δύο πλοία απέπλεαν ταυτόχρονα: το νορβηγικό SS Imo, που έφευγε με καθυστέρηση για το Βέλγιο μεταφέροντας προμήθειες και το γαλλικό πλοίο SS Mont Blanc, που ήταν έμφορτο με τόνους εκρηκτικών ΤΝΤ ενώ στο κατάστρωμά του υπήρχαν βαρέλια με εξαιρετικά εύφλεκτο πικρικό οξύ. Κάπου 15 λεπτά πριν τις 9 το πρωί τα δύο πλοία συγκρούστηκαν, αποτέλεσμα κακής συνεννόησης και του στενού χώρου στο λιμάνι, που δεν επέτρεπε πολλούς ελιγμούς.

Η σύγκρουση δεν ήταν σφοδρή αλλά ήταν αρκετή για να τραντάξει το ‘Mont Blanc’ και να ρίξει κάτω μερικά βαρέλια, που άνοιξαν και χύθηκαν στο κατάστρωμα. Φωτιά ξέσπασε στο πλοίο, που μεταδόθηκε γρήγορα και 20 λεπτά μετά, στις 09:04 προκάλεσε μια τρομακτική έκρηξη του φορτίου του. Αυτό κομμάτιασε το γαλλικό πλοίο και το ωστικό κύμα σάρωσε και τις δύο όχθες του λιμανιού καταστρέφοντας κτίρια και βιομηχανίες.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανθρωπογενή έκρηξη που είχε καταγραφεί μέχρι εκείνη τη στιγμή στην ιστορία και ξεπεράστηκε μόνο από τα ατομικά όπλα 30 σχεδόν χρόνια μετά. 1.600 άνθρωποι σκοτώθηκαν αμέσως (και άλλοι αργότερα υπέκυψαν από τα τραύματα), 9.000 τραυματίστηκαν ενώ 1.640 σπίτια καταστράφηκαν ολοσχερώς και άλλα 12.000 υπέστησαν ζημιές. 31.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι στη μέση ενός ιδιαίτερα κρύου Χειμώνα.

Η βιομηχανία της πόλης είχε χαθεί μέσα σε μια στιγμή ενώ το εργατικό της δυναμικό μετρούσε μεγάλες απώλειες. Το τελευταίο πτώμα ανακαλύφθηκε δύο χρόνια μετά, το καλοκαίρι του 1919, αρκετά χιλιόμετρα μακρυά, ενδεικτικό της σφοδρότητας του ωστικού κύματος.

Η έκρηξη σόκαρε την κοινή γνώμη και στις δύο όχθες του Ατλαντικού. Μέτρα λήφθηκαν για να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο και οι κανόνες ασφαλούς αποθήκευσης φορτίου και ασφαλούς ναυσιπλοΐας εντός λιμένων ξαναγράφτηκαν. Σήμερα μπορεί να λέμε ότι μια έκρηξη είναι 5 ή 10 φορές εκείνη της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα αλλά το 1945 οι εφημερίδες που περιέγραφαν την καταστροφή της Χιροσίμα, έγραψαν πως ήταν 7 φορές η έκρηξη του Halifax.

Most Popular