Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Γούντροου Γουίλσον (Woodrow Wilson) σε ομιλία του στο Κογκρέσο ανακοινώνει αυτό που αργότερα ονομάστηκε «τα 14 Σημεία», μια από τις πιο σημαντικές στιγμές του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου.
Tο 1918 είναι κρίσιμο για όλους τους Ευρωπαίους αντιμαχομένους, αφού οι μεγάλες θυσίες έχουν φέρει τις οικονομίες και τις κοινωνίες τους στα όρια της αντοχής τους. Οι Γερμανοί αντιμετωπίζουν σημαντικές ελλείψεις τροφίμων και πρώτων υλών, ενώ προβλήματα ρευστότητας παρατηρούνται και στις οικονομίες των συμμάχων της Entente αλλά και στη Γερμανία και Αυστρουγγαρία.
Στη Ρωσία, ωστόσο, τα προβλήματα αυτά που παρατηρούνται ακόμα πιο έντονα, βρίσκουν διέξοδο στην κοινωνική και πολιτική ανατροπή, με τη επανάσταση του Νοεμβρίου του 1917. Η στιγμή ήταν κρίσιμη, αφού μετά την ανατροπή του τσάρου στη Ρωσία, η νέα κυβέρνηση των Μπολσεβίκων όχι μόνο απέσυρε τη χώρα από τον πόλεμο αλλά και αποκάλυψε όλο το παρασκήνιο των μυστικών συμφωνιών μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας για το διαμοιρασμό των ευρωπαϊκών εδαφών, εκθέτοντας τους συμμάχους της «Entente».
Την αμήχανη ηρεμία που κυριάρχησε προς στιγμή στα πολιτικά πράγματα ανέλαβε να σπάσει ο Αμερικανός πρόεδρος Γουίλσον με την ομιλία του στο Κογκρέσο, όπου εξέθεσε τις απόψεις του για ένα σχέδιο ειρήνης του μεταπολεμικού κόσμου. Ιδεολόγος και πραγματιστής σε μια σπάνια ισορροπία, ο Γουίλσον είπε αρχικά πως εντόπιζε τις αιτίες της παγκόσμιας σύρραξης σε μια σειρά λαθών που είχαν να κάνουν με την έλλειψη εμπιστοσύνης και σεβασμού, στη χρήση μυστικής διπλωματίας, στον ανταγωνισμό, που εκφραζόταν και με πυρετώδεις κούρσες εξοπλισμών και στις προστριβές στα θέματα των αποικιών.
Με την ομιλία του ο Γουίλσον ανακοίνωσε μια σειρα μέτρων υποσχόμενος την κατάργηση της μυστικής διπλωματίας, την ελευθεροπλοΐα, το άνοιγμα του εμπορίου, τη μείωση των εξοπλισμών, το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των λαών και την ίδρυση ενός ανεξάρτητου διεθνούς οργανισμού για τη διευθέτηση των διακρατικών ζητημάτων χωρίς την προσφυγή σε πόλεμο.
Οι προτάσεις του Γουίλσον είχαν σχεδιαστεί από πολυμελή ομάδα ειδικών σε θέματα νομικά, πολιτικής φιλοσοφίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οικονομίας και πολιτικής. Το σχέδιο του είχε σκοπό να υποσκάψει τις αντιλήψεις των Κεντρικών Αυτοκρατοριών και να αποκαταστήσει το ηθικό ανάστημα των συμμάχων ενόψει της λήξης του πολέμου και της έναρξης μιας νέας εποχής.
Αν και οι θέσεις του Γουίλσον αγνοήθηκαν κατά την έναρξη των διαπραγματεύσεων ειρήνευσης, με τις Γαλλία, Βρετανία και Ιταλία να θέλουν την αποκατάσταση του status quo και των προ του πολέμου συμφερόντων τους, τα 14 σημεία έτυχαν ενθουσιώδους υποδοχής από τον διεθνή Τύπο και τις κοινωνίες που επιθυμούσαν ειρήνη και δικαιοσύνη. Καθώς οι διαπραγματεύσεις στις Βερσαλλίες προχωρούσαν, λαοί των αποικιών και νέα κράτη που δημιουργήθηκαν στη θέση των παλιών αυτοκρατοριών πρόβαλαν και βάσισαν τις ελπίδες τους για αυτοδιάθεση, στη βάση των 14 σημείων του Αμερικανού προέδρου, έδωσαν νέα πνοή στις διπλωματικές πρωτοβουλίες της συμμαχικής πλευράς και αποτέλεσαν τελικά την μέγιστη πολιτική κληρονομιά του Γούντροου Γουίλσον στην ανθρωπότητα.
