Υπογράφεται μεταξύ εκπροσώπων Βρετανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Κεμαλικής τουρκικής κυβέρνησης, η ανακωχή των Μουδανιών, που τερμάτιζε τις εχθροπραξίες στην Μικρά Ασία.
Με την ήττα του Ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία και την επικράτηση των Τούρκων, οι μονάδες των τριών Μεγάλων Δυνάμεων που ήταν εγκατεστημένες σε στρατηγικά σημεία ελέγχοντας τα Στενά του Βοσπόρου άρχισαν να νιώθουν την τουρκική πίεση. Για να ηρεμήσουν τα πνεύματα και να συμβιβαστούν με τη νέα κατάσταση της Τουρκίας, οι Ευρωπαίοι ξεκίνησαν τις διαπραγματεύσεις πριν την άφιξη της ελληνικής αντιπροσωπείας (στρατηγός Αλέξανδρος Μαζαράκης – Αινιάν και αντισυνταγματάρχης Πτολεμαίος Σαρηγιάννης). Το αποτέλεσμα ήταν πως, όταν πλέον οι Έλληνες αξιωματικοί της επαναστατικής κυβέρνησης έφτασαν στα Μουδανιά (παράλια πόλη στη θάλασσα του Μαρμαρά), η συμφωνία είχε επέλθει και απαιτείτο απλά η υπογραφή της.
Οι Έλληνες αντιπρόσωποι δεν αποδέχθηκαν το τετελεσμένο και αποχώρησαν, αλλά πιέσεις διεθνείς και διπλωματικές έκαναν τελικά την ελληνική κυβέρνηση να αποδεχθεί τους όρους. Με αντάλλαγμα τον έλεγχο των Στενών, οι Δυτικοί είχαν συμφωνήσει:
- Στην αποχώρηση του Ελληνικού στρατού και της διοικήσεως από την Ανατολική Θράκη (την οποία κατείχαν μέχρι τα περίχωρα της Κωνσταντινούπολης από το 1920), μέχρι του ποταμού Έβρου, που θα ήταν πλέον το νέο σύνορο.
- Ένα μήνα μετά την εκκένωση της Ανατολικής Θράκης θα εγκαθίσταντο τουρκικές δημοτικές και κοινοτικές αρχές και όχι περισσότεροι από 8.000 Τούρκοι χωροφύλακες (τελικά μπήκαν περισσότεροι, εμφανιζόμενοι ως πολιτικό προσωπικό).
- Ο τελικός διακανονισμός θα γινόταν στη Διάσκεψη της Λωζάννης.
Συνολικά, περί τους 250.000 Έλληνες της Θράκης ακολούθησαν τον ελληνικό στρατό κατά την εκκένωση, για να μην έχουν την τύχη των υπόλοιπων Μικρασιατών.
Ήταν η ανακωχή αναπόφευκτη; Η απάντηση είναι ναι. Ο πόλεμος είχε τελειώσει. Ο νέος τουρκικός στρατός είχε αναγεννηθεί από τις στάχτες του, αποτέλεσμα ξένης βοήθειας αλλά και αφύπνισης του τουρκικού εθνικισμού. Η άλλοτε πολυεθνική σάπια αυτοκρατορία είχε πεθάνει και στη θέση της υπήρχε μια νέα εθνική κυβέρνηση και λαός που διεκδικούσαν αυτά που θεωρούσαν δικά τους. Η Τουρκία μπορεί να έχασε το τραίνο της εθνικής αφύπνισης που έζησαν οι Ευρωπαίοι στον 18ο και οι Βαλκάνιοι στον 19ο αιώνα αλλά αναπλήρωσαν το χαμένο “έδαφος” σε ελάχιστο χρόνο.
Από την άλλη, ο ελληνικός στρατός δεν υπήρχε πια. Η κάποτε περήφανη Στρατιά Μικράς Ασίας έπαψε να αποτελεί σχηματισμό, μετά την υποχώρηση του Αυγούστου. Η θεωρία πως η ελληνική κυβέρνηση έπρεπε να τηρήσει άτεγκτη στάση, παραγνωρίζει πως αυτό σήμαινε επανάληψη των εχθροπραξιών. Αλλά χωρίς στρατό καμία κυβέρνηση δεν είχε τη δύναμη να διεκδικεί τίποτε. Και σίγουρα οι Ευρωπαίοι δεν θα σήκωναν δάκτυλο για να υπηρετήσουν τα συμφέροντα μιας χώρας που τους αγνόησε επιδεικτικά.
