Ο Πρόεδρος της Πολωνίας Λεχ Καζύνσκι και 95 ακόμα Πολωνοί επίσημοι και το πλήρωμα ενός αεροσκάφους Tu-154 σκοτώνονται κατά την πτώση του, έξω από την πόλη του Σμολένσκ. Η αποστολή πήγαινε στις εκδηλώσεις μνήμης των 70 ετών από τη σφαγή στο Κατύν.
Ανάμεσα στα θύματα ήταν ο πρώην Πρόεδρος της εξόριστης Πολωνικής κυβέρνησης του 1939, Ρίτσαρντ Κατσορόβσκυ, στρατηγοί και μέλη του επιτελείου, ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας της χώρας, 18 μέλη του κοινοβουλίου, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, ανώτεροι κληρικοί και συγγενείς των θυμάτων του Κατύν.
Το δυστύχημα είχε και μεγάλη γεωπολιτική σημασία, γιατί η επέτειος των 70 χρόνων ήταν αφορμή για την προώθηση των νέων ρωσοπολωνικών σχέσεων, μετά την αναγνώριση της σφαγής του σώματος των Πολωνών αξιωματικών και της πνευματικής ηγεσίας της Πολωνίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο από το Σοβιετικό καθεστώς. Καθώς ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν είχε παραδεχθεί το έγκλημα και ήταν έτοιμος να βελτιώσει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 5 Απριλίου 1940: Ξεκινά η “Σφαγή του Κατύν”, το σοβιετικό έγκλημα κατά της Πολωνίας
Ωστόσο, το σοκ από τον θάνατο τόσων Πολωνών κατέστρεψε το κλίμα συναίνεσης. Στους επόμενους μήνες η αμοιβαία καχυποψία θα επιστρέψει, ενώ στην Πολωνία διάφορες ομάδες θα κατηγορήσουν τους Ρώσους για κατάρριψη του αεροσκάφους και δολοφονία της ηγεσίας της Πολωνίας (η αντιστοιχία με το Κατύν ήταν προφανής), με τις θεωρίες συνωμοσίας να οργιάζουν. Τριβές μεταξύ των υπηρεσιών διερεύνησης ατυχημάτων θα ενισχύσουν τις παραπάνω υποψίες και στο τέλος θα συνταχθούν δύο εκθέσεις, μία πολωνική και μία ρωσική, με αρκετές διαφορές μεταξύ τους, παρόλο που και οι δύο θα αποδώσουν την αιτία σε λανθασμένο χειρισμό των πιλότων του Tu-154.
Περισσότερα για το ατύχημα, στο ρεπορτάζ του Φαίδωνος Καραϊωσηφίδη (Δεκέμβριος 2017).
Βαρσοβία κατά Μόσχας για την τραγωδία του Tu-154 στο Σμολένσκ
