Με την πραγματοποίηση ενός αμφισβητούμενου κύρους δημοψηφίσματος μέσα στο θολό και συναισθηματικά φορτισμένο κλίμα της στιγμής, η Κριμαία, μια επαρχία της Ουκρανίας με ισχυρή παρουσία ρωσόφωνων κατοίκων, αποφασίζει την απόσχισή της και την ένωσή της με τη Ρωσία.
Καθώς η κατάσταση πολιτικής αστάθειας στην Ουκρανία συνεχιζόταν, στρατιωτικά τμήματα χωρίς διακριτικά εισήλθαν αιφνιδιαστικά στην περιοχή της Κριμαίας, καταλαμβάνοντας αναίμακτα στρατηγικές θέσεις, ελέγχοντας την κυκλοφορία αλλά και τις δυναμικές αντιδράσεις των κατοίκων της. Οι τελευταίοι αποτελούνταν από 58% ρωσόφωνο πληθυσμό, 12% Τατάρους της Κριμαίας και περίπου 24% ουκρανόφωνους.
Με ρωσική “πίεση” το Ανώτατο Συμβούλιο της Κριμαίας και το δημοτικό συμβούλιο της Σεβαστούπολης εξέφρασαν με κοινή τους ανακοίνωση, την πρόθεσή τους να προχωρήσουν στην άμεση ενσωμάτωση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία σε περίπτωση που επικρατούσε το «ΝΑΙ» σε επερχόμενο δημοψήφισμα της 16ης Μαρτίου. Τόσο η Ουκρανική κυβέρνηση όσο και ο ΟΟΣΑ διακήρυξαν πως το δημοψήφισμα ήταν παράνομο και κάλεσαν τους πολίτες και τους τοπικούς αξιωματούχουν να απέχουν.
Η ανακοίνωση γνώρισε τη διεθνή κατακραυγή αλλά το συμβούλιο τόνιζε στην πρώτη πρόταση της ανακοίνωσης πως «η μονομερής ανακήρυξη ανεξαρτησίας από κομμάτι μίας χώρας δεν αποτελεί παραβίαση της διεθνούς νομοθεσίας» παίρνοντας σαν παράδειγμα την απόσχιση του Κοσυφοπεδίου από τη Σερβία στις 22 Ιουλίου 2010.
Στο μεταξύ, τα “πράσινα ανθρωπάκια» (δηλαδή οι Ρώσοι στρατιώτες που είχαν εμφανιστεί στην Κριμαία χωρίς όμως να φορούν διακριτικά) ξεκίνησαν να ελέγχουν σημαντικούς κόμβους, όπως το διεθνές αεροδρόμιο και να διεξάγουν ελέγχους διαβατηρίων ενώ ανακοίνωσαν και αποκλεισμό του εναερίου χώρου.
Τελικά, στο δημοψήφισμα της 16 Μαρτίου το 83% των ψηφοφόρων επέλεξε την ενσωμάτωση στη Ρωσία με την άλλη επιλογή να είναι η επιστροφή στο καθεστώς αυτονομίας του συντάγματος του 1992. Η μεγάλη ρωσική κοινότητα της Κριμαίας και η αποχή των Ουκρανών από το δημοψήφισμα σε ένδειξη διαμαρτυρίας, είχαν σαν αποτέλεσμα ποσοστά επιπέδου σοβιετικής εποχής.
