Ισχυρή δύναμη Σαρακηνών πειρατών υπό τον Έλληνα εξωμότη Λέοντα τον Τριπολίτη, επιδράμει και καταλαμβάνει μετά από σύντομη πολιορκία την Θεσσαλονίκη.
Αν και αρχικός στόχος των Αράβων ήταν η Κωνσταντινούπολη, οι ισχυρές άμυνες της πόλης έκαναν τους Σαρακηνούς να επιτεθούν στην Θεσσαλονίκη, που τα τείχη της επισκευάζονταν ακόμα. Οι Σαρακηνοί αιφνιδίασαν και κατέβαλαν γρήγορα τους αμυνομένους και λεηλάτησαν την πόλη για μία εβδομάδα, παίρνοντας θησαυρούς και 22.000 αιχμαλώτους, για να τους πουλήσουν στα σκλαβοπάζαρα της Aνατολής.
Πολλοί από τους αιχμαλώτους εξαγοράστηκαν από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα ή ανταλλάγησαν με Άραβες φυλακισμένους αλλά η Θεσσαλονίκη παρέμεινε σκιά του παλιού εαυτού της για πολλά χρόνια. Ενώ, η άλωση της πόλης αποτέλεσε ισχυρό ράπισμα για την εξουσία του Λέοντος του 6ου, καθώς χαρακτηρίστηκε μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές του 10ου αιώνα για την αυτοκρατορία.
Η ιστορία της καταστροφής μπορεί να ανιχνευτεί έως και μισό αιώνα πριν, στο μεγάλο εμφύλιο πόλεμο που ξέσπασε στο χαλιφάτο των Αββασιδών. Αυτός βύθισε τους Άραβες σε αναρχία, την οποία εκμεταλλεύτηκαν τοπικοί ηγεμόνες στην περιφέρεια της επικράτειας του χαλιφάτου. Σαν αποτέλεσμα, άρχισαν να εξαπολύουν επιθέσεις σε γειτονικά βασίλεια ονειρευόμενοι μεγαλεία, πλούτο και ανεξάρτητες επικράτειες.
Η συχνότητα των επιδρομών κατά του ελληνικού εμπορίου στη Μεσόγειο εντάθηκε, με τους Σαρακηνούς να μετατρέπονται σε μάστιγα. Το 898, 6 χρόνια πριν την καταστροφή, ο βυζαντινός στόλος ηττήθηκε κατά κράτος και 3.000 ναυτικοί και στρατιώτες αιχμαλωτίστηκαν και σύρθηκαν δούλοι στα σκλαβοπάζαρα. Η ήττα του στόλου άφησε αφύλακτη την αυτοκρατορία και εξέθεσε το Αιγαίο σε επιδρομές. Αυτό έκανε τους Σαρακηνούς να μπορούν να απειλούν έως τα παράλια της Μακεδονίας ή και την Κωνσταντινούπολη, με ασυλία.
Οι Βυζαντινοί το κατάλαβαν καλά -αν και αργά- και μετέθεσαν πόρους για να το διορθώσουν. Το ίδιο έτος με την Άλωση της Θεσσαλονίκης (904), ο στρατηγός Ανδρόνικος Δούκας θα επιδράμει και θα λεηλατήσει τη Γερμανικεία στα παράλια της Παλαιστίνης, αναγκάζοντας τους Άραβες σε λύτρα και ανταλλαγή αιχμαλώτων.
