Η πρόσφατηω αναγνώριση του αυτοκέφαλου της Ουκρανικής Εκκλησίας από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, βασίζεται σε ένα πανάρχαιο κείμενο του 451 μΧ.
Στις 11 Οκτωβρίου 2018, ο Βαρθολομαίος αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Ουκρανικής από τη Ρωσική Εκκλησία, επιφέροντας ένα συντριπτικό πλήγμα εναντίον του Βλαντιμίρ Πούτιν που μέχρι σήμερα είχε στην διάθεσή του την πανίσχυρη επιρροή του Πατριαρχείου Μόσχας επί των Ουκρανών.
Η προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 και η κατάρριψη της πτήσης των Μαλαισιανών Αερογραμμών το 2015, είχαν προκαλέσει οριστική ρήξη στις σχέσεις Ρωσίας-Ουκρανίας.
Ο τελευταίος “δεσμός” δεν ήταν άλλος από τον θρησκευτικό έλεγχο που ασκούσε η Ρωσική Εκκλησία και ο Πατριάρχης Κύριλλος επί της Ουκρανικής Εκκλησίας.
Για να μπορέσει όμως ο Βαρθολομαίος να απονείμει ανεξαρτησία στους Ορθόδοξους Ουκρανούς, θα έπρεπε να βασιστεί πάνω σε ένα πανάρχαιο κείμενο από τους πρώτους αιώνες της Χριστιανοσύνης.
Η Δ’ Οικουμενική Σύνοδος, ή Σύνοδος της Χαλκηδόνας, έλαβε χώρα στις 8 Οκτωβρίου με 1η Νοεμβρίου του 451 μΧ στην πόλη της Χαλκηδόνας στη Βιθυνία (προάστιο της Κωνσταντινούπολης).
Η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος συγκλήθηκε από τον Αυτοκράτορα Μαρκιανό και τη σύζυγό του, Αυγούστα Πουλχερία το 451 στη Χαλκηδόνα. Αποτελούνταν από 650 επισκόπους και καταπολέμησε τη διδασκαλία του Μονοφυσιτισμού, η οποία, με πρωτεργάτη τον αρχιμανδρίτη Ευτυχή, δίδασκε ότι η θεία φύση του Χριστού απορρόφησε πλήρως την ανθρώπινη.
Η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος εξέδωσε 30 κανόνες. Ο Κανόνας ΚΗ΄, ορίζει την εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως να έχει ισοδύναμα πρεσβεία τιμής με τη Ρώμη και της αποδίδει επισκοπική δικαιοδοσία στη Θράκη, τον Πόντο και τη Ασιανή. Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως διατήρησε τα πρώτα Πρεσβεία Τιμής στην ανατολή αναβαθμιζόμενο ως προς τη συνολική ιεράρχηση αφού θεσπίστηκε να διατηρεί ισαξίως τα πρεσβεία τιμής με την πρεσβυτέρα Ρώμη, ο Πατριάρχης αναγνωρίστηκε ως τελεσίδικος διαιτητής μεταξύ επισκόπων και μητροπολιτών.
"Πανταχοῦ τοῖς τῶν ἁγίων Πατέρων ὅροις ἑπόμενοι, καὶ τὸν ἀρτίως ἀναγνωσθέντα κανόνα τῶν ἑκατὸν πεντήκοντα θεοφιλεστάτων ἐπισκόπων, τῶν συναχθέντων ἐπὶ τοῦ τῆς εὐσεβοῦς μνήμης Μεγάλου Θεοδοσίου, τοῦ γενομένου βασιλέως ἐν τῇ βασιλίδι Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ῥώμης,γνωρίζοντες, τὰ αὐτὰ καὶ ἡμεῖς ὁρίζομέν τε καὶ ψηφιζόμεθα περὶ τῶν πρεσβείων τῆς ἁγιωτάτης ἐκκλησίας τῆς αὐτῆς Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ῥώμης· καὶ γὰρ τῷ θρόνῳ τῆς πρεσβυτέρας Ῥώμης, διὰ τὸ βασιλεύειν τὴν πόλιν ἐκείνην, οἱ Πατέρες εἰκότως ἀποδεδώκασιτὰ πρεσβεῖα. Καὶ τῷ αὐτῷ σκοπῷ κινούμενοι οἱ ἑκατὸν πεντήκοντα θεοφιλέστατοι ἐπίσκοποι,τὰ ἴσα πρεσβεῖα ἀπένειμαν τῷ τῆς Νέας Ῥώμης ἁγιωτάτῳ θρόνῳ, εὐλόγως κρίναντες, τὴν βασιλείᾳ καὶ συγκλήτῳ τιμηθεῖσαν πόλιν, καὶ τῶν ἴσων ἀπολαύουσαν πρεσβείων τῇ πρεσβυτέρᾳ βασιλίδι Ῥώμῃ, καὶ ἐν τοῖς ἐκκλησιαστικοῖς ὡς ἐκείνην ὑπάρχουσαν. Καὶ ὥστε τοὺς τῆς Ποντικῆς, καὶ τῆς Ἀσιανῆς, καὶ τῆς Θρᾳκικῆς διοικήσεως μητροπολίτας μόνους, ἔτι δὲ καὶ τοὺς ἐν τοῖς βαρβαρικοῖς ἐπισκόπους τῶν προειρημένων διοικήσεων χειροτονεῖσθαι ὑπὸ τοῦ προειρημένου ἁγιωτάτου θρόνου τῆς κατὰ Κωνσταντινούπολιν ἁγιωτάτης ἐκκλησίας· δηλαδὴ ἑκάστου μητροπολίτου τῶν προειρημένων διοικήσεων μετὰ τῶν τῆς ἐπαρχίας ἐπισκόπων χειροτονοῦντος τοὺς τῆς ἐπαρχίας ἐπισκόπους, καθὼς τοῖς θείοις κανόσι διηγόρευται· χειροτονεῖσθαι δέ, καθὼς εἴρηται τοὺς μητροπολίτας τῶν προειρημένων διοικήσεων παρὰ τοῦ Κωνσταντινουπόλεως ἀρχιεπισκόπου, ψηφισμάτων συμφώνων κατὰ τὸ ἔθος γινομένων, καὶ ἐπ’ αὐτὸν ἀναφερομένων. "
Με βάση τις εξουσίες που κατέχει το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως από την εποχή της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου που τελέστηκε πριν 1.657 χρόνια, ο Βαρθολομαίος έχει την δυνατότητα να απονέμει αυτοκεφαλία σε οποιαδήποτε ορθόδοξη εκκλησία.
Με πληροφορίες από Bussiness Insider – el.orthodoxwiki.org