Ξαφνικό «Φύλλο Πορείας» για το… σπίτι τους έδωσαν οι αρχές του Βερολίνου στους ερασιτέχνες ηθοποιούς που ντύνονται «Αμερικανοί στρατιώτες» στο εμβληματικό Checkpoint ‘Charlie’ και ποζάρουν με τους τουρίστες στην συνοριακή διάβαση-σύμβολο του Ψυχρού Πολέμου. Η επίσημη δικαιολογία ήταν πως «υπήρξαν καταγγελίες» ότι οι re-enactors γίνονταν φορτικοί ζητώντας από τους τουρίστες 4 ευρώ για να φωτογραφηθούν με έναν «φρουρό» και παρενοχλούσαν φραστικά όσους δεν πλήρωναν, έτσι η άδειά τους ανεκλήθη.
Ο Tom Luszeit, επικεφαλής της ομάδας ‘Dance Factory’ που σχεδόν δυο δεκαετίες τώρα «επανδρώνει» το Φυλάκιο Ελέγχου ‘Charlie’ και «σφραγίζει» διαβατήρια, αρνείται τις κατηγορίες τονίζοντας πως όσα έγραψε η εφημερίδα Bild και άλλα γερμανικά ΜΜΕ είναι «όλα ψέμματα». Μάλιστα στα αναφερόμενα περί «υποχρεωτικών δωρεών» που αποφέρουν έως και 5.500 δολάρια (4.967 ευρώ) την ημέρα απαντά ότι «αν έβγαζα αυτά τα λεφτά θα ήμουν τώρα εκατομμυριούχος». Τα έσοδα είναι «το πολύ 700 ευρώ ημερησίως και γι’ αυτά πληρώνουμε φόρο» δηλώνει στην εφημερίδα Der Tagesspiegel.
Θα μπορούσε να είναι έτσι, ωστόσο θα μπορούσε κάλλιστα να κρύβει μια πολύ πιο σκοτεινή πτυχή. Η όλη ιστορία δημιουργεί ερωτηματικά, ιδίως για την χρονική στιγμή που γίνεται θέμα. Η Γερμανία γιορτάζει 30 χρόνια από εκείνη την δραματική νύχτα που άνοιξαν τα σύνορα και χιλιάδες Ανατολικογερμανοί πλημμύρισαν τους δρόμους του Δυτικού Βερολίνου –τόσο κοντά και συνάμα τόσο μακριά τους επί δεκαετίες.
Η «πτώση» του Τείχους στις 9 Νοεμβρίου του 1989 άνοιξε τον δρόμο στην ενοποίηση των δυο Γερμανιών, στον συνεχιζόμενο αγώνα ενσωμάτωσης της πρώην Ανατολικής Γερμανίας (DDR) στην δυτική πραγματικότητα και στην ανάδειξη, χάρη στην αδιαφορία των «μεγάλων παικτών» τα χρόνια που ακολούθησαν, της Γερμανίας ως ηγέτιδας δύναμης στην Ευρώπη –παλαιό γερμανικό όνειρο. Θα μπορούσε κάποιος καχύποπτος να σκεφτεί ότι η Άνγκελα Μέρκελ δεν θα ήθελε στην σημαντική αυτή επέτειο κάτι που να θυμίζει την αμερικανική Κατοχή και τον Ψυχρό Πόλεμο, κι ας είναι και re-enactors.
Άλλωστε για πολλούς Γερμανούς που γεννήθηκαν μετά την Ενοποίηση, το κομμουνιστικό παρελθόν της μισής Γερμανίας είναι κάτι απόμακρο, κάτι που ανήκει στις αναμνήσεις της προηγούμενης γενιάς, για να μην μιλήσουμε για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο που έφερε τους Αμερικανούς στο Checkpoint ‘Charlie’ και τους Σοβιετικούς στην απέναντι πλευρά της Friedrichstrasse. Και αυτή η συζήτηση θα… χάλαγε το εορταστικό κλίμα.
Τα χρόνια που ακολούθησαν την ένωση των δυο γερμανικών κρατών, τα σημάδια της πρόσφατης Ιστορίας γίνονται όλο και πιο διακριτικά στο Βερολίνο. Το αυθεντικό Φυλάκιο Ελέγχου ‘Charlie’ βρίσκεται στο AlliiertenMuseum, το Μουσείο των Συμμάχων στο Βερολίνο, τα κομμάτια του Τείχους που μένουν όρθια είναι ελάχιστα και μόνο μερικά ίχνη στο οδόστρωμα και τα πεζοδρόμια «δείχνουν» την διαδρομή του τσιμεντένιου βρόγχου που χώριζε την πόλη σε δύο διαφορετικούς κόσμους όπου ο ένας αντίκριζε τον άλλον με το όπλο κοντά. Τον Οκτώβριο του 1961, αμερικανικά Μ-48 και σοβιετικά Τ-54 βρέθηκαν αντιμέτωπα σε απόσταση 100 μ. στην Friedrichstrasse κατά την «Κρίση του Βερολίνου» που λίγο έλειψε να κάνει τον Ψυχρό Πόλεμο θερμό.
Η εντύπωση που έχει σήμερα ο επισκέπτης στο Βερολίνο είναι ότι από μάθημα Ιστορίας ο Ψυχρός Πόλεμος έχει γίνει τουριστική ατραξιόν. Το Checkpoint ‘Charlie’ και το Τείχος είναι πλέον tourist traps όπου οι τουρίστες φωτογραφίζονται ανέμελοι και αγοράζουν σουβενίρ, ξεχνώντας ότι στα σύνορα Ανατολής-Δύσης σκοτώθηκαν άνθρωποι. Οι Γερμανοί θέλουν να ξεχάσουν, είναι αντιληπτό, όμως η λήθη ή ακόμη χειρότερα, το «ρετούς» της Ιστορίας, κρύβει κινδύνους.
Ο επικεφαλής της ομάδας ‘Dance Factory’ λέει πως η ανάκληση της άδειας να βρίσκονται στο Checkpoint ‘Charlie’ (τα πάντα στην Γερμανία γίνονται απαραιτήτως με άδεια) είναι «τυπικό θέμα» και σύντομα το ζήτημα θα διευθετηθεί καθώς έχουν προσφύγει κατά της απόφασης των Αρχών. Μπορεί να είναι έτσι. Όμως στις εορταστικές εκδηλώσεις το Σαββατοκύριακο οι «Αμερικανοί στρατιώτες» στο Φυλάκιο όλως τυχαίως θα είναι… κωλυόμενοι. Εκτός κι αν αυτή ήταν η εντολή.
Αλέξανδρος Θεολόγου
Berlin Checkpoint Charlie: Οι «Αμερικανοί στρατιώτες» είναι ξαφνικά… Verboten!
